هر کپسول محتوی 500 میلی گرم ایکازوپنتوزوئیک اسید است که برای کمک به کاهش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و مشکلات قلبی عروقی کاربرد دارد.
پرفورم آپ چیست؟
ایکوزاپنت‌اتیل (IPE) حاوی فرم اتیل استری EPA یا ایکوزاپنتانوئیک‌اسید (نوعی اسید چرب امگا-3) با خلوص زیاد، دارویی مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای کاهش سطح تری‌گلیسرید خون در کنار رژیم غذایی در افراد دچار هایپرتری‌گلیسریدمی شدید (سطوح تری‌گلیسرید مساوی یا بیشتر از 500 میلی‌گرم در دسی‌لیتر) و همچنین اولین و تنها داروی تأیید شده برای کاهش احتمال حوادث قلبی و عروقی در سطوح تری‌گلیسرید برابر یا بیشتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر در کنار استاتین‌ها است.
مکانیسم عمل پرفورم‌آپ چیست؟
مصرف پرفورم‌آپ منجر به کاهش ساخت تری‌گلیسرید و ذرات پروتئینی انتقال‌دهنده چربی حاوی مقادیر بالای تری‌گلیسرید با عنوان VLDL (very low-density lipoprotein) توسط کبد می‌شود. مکانیسم عمل پرفورم‌آپ در کاهش حوادث قلبی و عروقی به‌طور کامل مشخص نیست، ولی به‌نظر می‌رسد عوامل متعددی ازجمله مهار تجمع پلاکتی و کاهش التهاب در آن نقش دارند.
موارد مصرف پرفورم‌آپ چیست؟
1- کاهش احتمال حوادث قلبی و عروقی (مرگ‌های قلبی، سکته قلبی و مغزی، نیاز به انجام مداخلاتی برای رفع انسداد عروق کرونری شامل PCI (Percutaneous Coronary Intervention) و CABG (Coronary artery bypass grafting) و همچنین آنژین ناپایدار نیازمند بستری) در افراد دچار هایپرتری‌گلیسریدمی (تری‌گلیسرید سرمی برابر یا بیشتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر) همراه با حداکثر دوز قابل تحمل استاتین‌ها در شرایطی که فرد به بیماری‌های قلبی و عروقی مبتلا است یا علاوه بر دیابت نوع 2، حداقل دو عامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی دارد.
2- کاهش سطح تری‌گلیسرید خون در کنار رعایت رژیم غذایی در افراد بزرگسال (18 سال و بیشتر) دچار هایپرتری‌گلیسرید شدید (تری‌گلیسرید سرمی مساوی یا بیشتر از 500 میلی‌گرم در دسی‌لیتر)
اشکال دارویی پرفورم‌آپ چیست؟
پرفورم‌آپ به‌صورت کپسول نرم حاوی 500 میلی‌گرم و 1000 میلی‌گرم ایکوزاپنت‌اتیل عرضه شده است.
روزانه مصرف چه مقدار پرفورم‌آپ توصیه می‌شود؟
دوز روزانه تأییدشده پرفورم‌آپ 4 گرم است که باید به‌صورت 4 کپسول نرم 500 میلی‌گرمی یا 2 کپسول نرم 1000 میلی‌گرمی دو بار در روز و به همراه غذا استفاده شود.
کپسول پرفورم‌آپ باید به‌طور کامل بلعیده شود و از شکستن، خرد کردن، جویدن و حل کردن کپسول اجتناب شود.
آیا پرفورم‌آپ نیازی به تنظیم دوز در نارسایی کلیوی دارد؟
با توجه به این‌که پرفورم‌آپ توسط کلیه دفع نمی‌شود، نیازی به تنظیم دوز در نارسایی کلیوی نیست. همچنین با توجه به این‌که پرفورم‌آپ به میزان زیادی در بدن به پروتئین‌ها متصل می‌شود، با دیالیز از خون حذف نمی‌شود و نیازی به تجویز دوز اضافه یا تغییر دوز مصرفی در بیماران دیالیزی نیست.
آیا پرفورم‌آپ نیازی به تنظیم دوز در نارسایی کبدی دارد؟
به تغییر دوز پرفورم‌آپ در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی نیازی نیست.
چه کسانی نباید از پرفورم‌آپ استفاده کنند؟
در صورت واکنش حساسیتی شدید (مثل شوک آنافیلاکسی) به ایکوزاپنت‌اتیل یا هریک از مواد جانبی استفاده شده در فرمولاسیون پرفورم‌آپ (هیدروکسی تولوئن بوتیلات، ژلاتین، گلیسرول، سوربیتول و تیتانیوم دی اکسید)، مصرف پرفورم‌آپ ممنوع است.
پرفورم‌آپ در چه کسانی باید با احتیاط مصرف شود؟
در افرادی که سابقه حساسیت به ماهی یا صدف دارند، پرفورم‌آپ باید با احتیاط مصرف شود.
پرفورم‌آپ با چه داروهایی تداخل دارد؟
در صورت مصرف هم‌زمان پرفورم‌آپ با داروهایی که احتمال خونریزی را افرایش می‌دهند، مانند داروهای ضدانعقاد، داروهای ضدپلاکت، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن) و داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین و ایبروتینیب، بیمار باید پایش شود.
عوارض احتمالی پرفورم‌آپ شامل چه مواردی است؟
• افزایش احتمال خونریزی: ایکوزاپنت‌اتیل ممکن است احتمال خونریزی را به‌ویژه در صورت مصرف هم‌زمان با داروهای ضدانعقاد و ضدپلاکت افزایش دهد هرچند نیازی به قطع این داروها نیست و توصیه می‌شود بیماران از نظر بروز خونریزی پایش شوند.
• اختلالات ریتم قلبی (مانند فیبریلاسیون یا فلوتر دهلیزی): احتمال بروز اختلالات ریتم قلبی به‌ویژه در افرادی که سابقه این بیماری‌ها را داشته‌اند، وجود دارد. هرچند استفاده از ایکوزاپنت‌اتیل در این افراد منع مصرف ندارد.
سؤالات پرتکرار (FAQs)
1- تفاوت داروی پرفورم‌آپ با محصولات حاوی اسیدهای چرب امگا-3 موجود در بازار چیست؟
پرفورم‌آپ دارای مقادیر زیادی از فرم اتیل استری EPA با خلوص، پایداری و فراهمی‌زیستی بالاست درحالی‌که مکمل‌های حاوی روغن ماهی یا امگا-3 موجود در بازار مقادیر کمتری از EPA دارند و دارای اسید چرب امگا-3 دیگری با عنوان دوکوزاهگزانوئیک‌اسید (DHA) هستند. به‌علت عدم وجود DHA، مصرف پرفورم‌آپ برخلاف مکمل‌های امگا-3 منجر به افزایش سطح LDL خون نمی‌شود. پرفورم‌آپ نسبت به مکمل‌های امگا-3 خلوص به مراتب بیشتری دارد و فاقد چربی‌های اشباع یا اکسید شده است و هیچ‌گونه آلاینده و ناخالصی ندارد و به‌علت اثربخشی زیاد، در درمان هایپرتری‌گلیسریدمی و کاهش احتمال حوادث قلبی و عروقی برخلاف مکمل‌های غذایی امگا-3 از سازمان غذا و داروی آمریکا تأییدیه دارد.
2- چرا در افرادی با تری‌گلیسرید سرمی برابر یا بیشتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر علاوه‌بر استاتین‌ها، استفاده از ایکوزاپنت‌اتیل به‌منظور کاهش احتمال بیماری‌های قلبی و عروقی توصیه می‌شود؟
احتمال ابتلا به بیماری‌های آترواسکلروتیک قلبی و عروقی با افزایش سطح تری‌گلیسرید به 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر و بیشتر افزایش می‌یابد. استاتین‌ها داروهای شناخته‌شده‌ای در زمینه کاهش احتمال حوادث قلبی و عروقی هستند، ولی با وجود مصرف آن‌ها و مدیریت عوامل خطر دیگر مانند پرفشاری خون، هم‌چنان تا حدی احتمال وقوع حوادث قلبی و عروقی وجود دارد که به آن Persistent Cardiovascular Risk (P-CVR) می‌گویند.
3- در افرادی که در حال دریافت حداکثر دوز استاتین‌ها هستند، مصرف ایکوزاپنت‌اتیل به چه میزان احتمال حوادث قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد؟
براساس مطالعه جامعی که در خصوص مصرف ایکوزاپنت‌اتیل روی 8179 فرد مبتلا به هایپرتری‌گلیسریدمی و در حال دریافت حداکثر دوز قابل تحمل استاتین‌ها طی 4 سال و 9 ماه انجام شد، استفاده از ایکوزاپنت‌اتیل با کاهش 25 درصدی حوادث قلبی و عروقی و 20 درصد کاهش مرگ به علل قلبی همراه بوده است. همچنین مصرف ایکوزاپنت‌اتیل علاوه‌بر کاهش تری‌گلیسرید، با کاهش آپولیپوپروتئین B (یکی از مهمترین لیپوپروتئین‌های حامل کلسترول و تری‌گلیسرید در خون) و high-sensitivity C-reactive protein یا hs-CRP (نشانگر التهاب عمومی بدن که افزایش آن بیانگر افزایش احتمال ابتلا به حوادث قلبی و عروقی است) همراه بوده است. این آثار مثبت در طیف گسترده‌ای از بیماران ازجمله افراد مبتلا به دیابت، افراد دچار نارسایی کلیوی و نیز کسانی که سابقه انجام PCI یا CABG داشته‌اند، مشاهده شده است. به‌علاوه، در یک بررسی بر افراد سیگاری یا کسانی که قبلاً سیگار مصرف می‌کرده‌اند، مشاهده شد که دریافت ایکوزاپنت‌اتیل احتمال رخداد حوادث قلبی و عروقی را در این افراد تا حد کسانی که تا‌به‌حال سیگار نکشیده‌اند، کاهش داده است.
4- تفاوت عملکرد پرفورم‌آپ با داروهای دسته فیبرات (مانند فنوفیبرات) که برای کاهش سطح تری‌گلیسرید استفاده می‌شوند، در چیست؟
فیبراتها تنها در هایپرتری‌گلیسرید شدید (سطوح تری‌گلیسرید مساوی یا بیشتر از 500 میلی‌گرم در دسی‌لیتر) به‌منظور کاهش سطح تری‌گلیسرید خون به‌کار می‌روند و احتمال رخداد حوادث قلبی و عروقی را کاهش نمی‌دهند درحالی‌که ایکوزاپنت‌اتیل در سطوح تری گلیسرید 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر و بیشتر، به منظور کاهش حوادث قلبی و عروقی قابل استفاده است علاوه‌بر این، استفاده از فیبراتها ممکن است با سمیت کبدی و تداخلات دارویی قابل توجهی همراه باشد که این موضوع در مورد ایکوزاپنت‌اتیل صدق نمی‌کند.
