معرفی زیلوتون
زیلوتون دارویی است که به عنوان یک مهارکننده ۵-لیپوآگزیداز، تولید لوکوترینهای التهابی را کاهش داده و بهبود علائم آسم مزمن را هدف قرار میدهد. این دارو با کاهش التهاب و انسداد راههای هوایی، به کنترل علائم آسم و بهبود عملکرد ریوی کمک میکند.
برای بیمارانی که به دنبال کنترل موثر آسم و کاهش وابستگی به داروهای برونکودیلاتور هستند، زیلوتون میتواند به عنوان یک گزینه درمانی تکمیلی مؤثر عمل کند. رعایت دقیق دستور پزشک و پیگیری منظم آزمایشهای عملکرد کبد، از جمله مواردی است که به ایمنی و اثربخشی درمان کمک شایانی میکند.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف زیلوتون
زیلوتون به عنوان یک مهارکننده آنزیم ۵-لیپوآگزیداز در درمان و کنترل علائم آسم مزمن مورد استفاده قرار میگیرد. موارد مصرف تخصصی این دارو به شرح زیر است:
کنترل و پیشگیری از حملات آسم:
- تجویز به عنوان درمان نگهدارنده در بیماران مبتلا به آسم برای کاهش التهاب و انسداد راههای هوایی.
- استفاده در بیمارانی که به درمانهای دیگر پاسخ ناکافی داشتهاند.
کاهش تولید لوکوترینها:
- کاهش تولید پیامرسانهای التهابی ناشی از متابولیسم اسید آراشیدونیک؛ بهبود علائم آسمی از جمله تنگی نفس و سرفه.
استفاده مکمل در درمانهای ترکیبی:
- به عنوان یک جزء مکمل در برنامههای چندعاملی درمان آسم، به ویژه در بیمارانی با علائم متوسط تا شدید.
مکانیسم اثر زیلوتون
زیلوتون از طریق مهار آنزیم ۵-لیپوآگزیداز، تولید لوکوترینهای التهابی را کاهش میدهد. مکانیسم اثر این دارو به صورت تخصصی و چند گزینهای به شرح زیر است:
مهار ۵-لیپوآگزیداز:
- جلوگیری از تبدیل اسید آراشیدونیک به لوکوترینها (LTC4، LTD4، LTE4) که عوامل اصلی التهابی در راههای هوایی هستند.
کاهش التهاب راههای هوایی:
- کاهش تولید لوکوترینها منجر به کاهش التهاب و کاهش انقباض عضلات صاف در مجاری تنفسی میشود.
بهبود جریان هوایی:
- کاهش انسداد مجاری هوایی و بهبود عملکرد ریوی در بیماران مبتلا به آسم.
فارماکوکینتیک زیلوتون
جذب:
- مسیر خوراکی: زیلوتون پس از مصرف خوراکی به سرعت جذب میشود.
- زمان رسیدن به اوج: معمولاً طی ۱ تا ۲ ساعت به اوج غلظت پلاسمایی میرسد.
توزیع:
- پراکندگی در بدن: دارو به سرعت از طریق جریان خون به بافتهای هدف (به ویژه بافتهای ریوی) توزیع میشود.
- پیوند به پروتئینهای پلاسما: میزان بالایی از زیلوتون به پروتئینهای پلاسما (مانند آلبومین) متصل میشود که در تنظیم دسترسی دارو به بافتها مؤثر است.
متابولیسم:
- فعالیت کبدی: زیلوتون عمدتاً در کبد توسط آنزیمهای سیتوکروم P450 (به ویژه CYP1A2 و احتمالاً CYP2C9) متابولیزه میشود.
- تشکیل متابولیتهای فعال: متابولیسم دارو ممکن است به تولید متابولیتهایی با فعالیتهای متفاوت منجر شود.
دفع:
- روش دفع: متابولیتهای زیلوتون عمدتاً از طریق ادرار و تا حدی از طریق مدفوع دفع میشوند.
- نیمهعمر دارویی: نیمهعمر زیلوتون معمولاً در حدود ۲ تا ۴ ساعت گزارش شده که بسته به فرم دارویی و وضعیت فرد متغیر است.
منع مصرف زیلوتون
حساسیت شناخته شده به زیلوتون:
- در صورت وجود سابقه واکنشهای آلرژیک نسبت به زیلوتون یا هر یک از ترکیبات موجود در فرمولاسیون دارو.
اختلالات کبدی شدید:
- در بیمارانی که دارای نارسایی یا اختلالات شدید کبدی هستند، چرا که متابولیسم دارو عمدتاً از طریق کبد انجام میشود.
بیماریهای همراه با افزایش شدید آنزیمهای کبدی:
- در بیمارانی که پیش از مصرف دارو، افزایش قابل توجهی در آنزیمهای کبدی (ALT/AST) مشاهده شده است.
عوارض جانبی زیلوتون
عوارض کبدی:
- افزایش آنزیمهای کبدی (ALT/AST) در حدود ۵-۱۰ درصد از بیماران.
اختلالات گوارشی:
- علائمی مانند تهوع، درد معده و اسهال در حدود ۱۰-۱۵ درصد از مصرفکنندگان.
عوارض عصبی:
- سردرد و سرگیجه در حدود ۵-۱۰ درصد از بیماران گزارش شده است.
عوارض پوستی:
- بروز راش یا خارش در موارد نادر (کمتر از ۵ درصد).
تداخلات دارویی زیلوتون
زیلوتون به دلیل تأثیر بر سیستم آنزیمی کبدی میتواند با داروهای مختلف تداخل داشته باشد. مهمترین تداخلات به شرح زیر است:
1. تداخلات متابولیکی:
داروهای متابولیزه شده از طریق CYP1A2:
- مصرف همزمان با داروهایی مانند تئوپریلین ممکن است منجر به تغییر در سطح دارویی و نیاز به تنظیم دوز شود.
2. تداخلات با داروهای ضدانعقاد:
وارفارین:
- احتمال افزایش یا کاهش اثر ضدانعقادی؛ نظارت دقیق بر پارامترهای انعقادی توصیه میشود.
تداخلات با داروهای دیگر:
- توجه به مصرف همزمان با داروهای سرکوبکننده کبدی یا داروهایی که بر سیستم CYP تأثیر میگذارند، جهت جلوگیری از تغییرات ناخواسته در سطح زیلوتون و داروهای همراه.
هشدار ها زیلوتون
نظارت بر عملکرد کبد:
- نظارت منظم بر آنزیمهای کبدی (ALT/AST) به دلیل خطر hepatotoxicity؛ در صورت افزایش قابل توجه، باید مصرف دارو قطع یا دوز تنظیم شود.
تداخلات دارویی:
- دقت در مصرف همزمان با داروهایی که از مسیر CYP1A2 متابولیزه میشوند (مانند تئوپریلین و برخی داروهای ضد انعقاد) بهمنظور جلوگیری از تغییرات سطح دارویی.
مراقبت در مصرف طولانیمدت:
- نظارت مداوم بر علائم بالینی و آزمایشهای دورهای جهت شناسایی زودهنگام عوارض جانبی احتمالی.
توصیه های دارویی زیلوتون
1. توصیههای برای بیماران:
رعایت دقیق دستور مصرف:
- مصرف زیلوتون طبق تجویز پزشک و پیروی از زمانبندی مشخص جهت دستیابی به اثر بهینه.
پایش منظم علائم و آزمایشهای کبدی:
- توجه به علائمی مانند زردی، خستگی یا درد در ناحیه شکم؛ در صورت بروز این علائم، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
اجتناب از مصرف همزمان با الکل:
- مصرف الکل ممکن است خطر آسیب کبدی را افزایش دهد؛ لذا از مصرف آن در طول درمان با زیلوتون خودداری کنید.
2. توصیههای برای پزشکان:
پیش ارزیابی و پایش عملکرد کبد:
- قبل از شروع درمان، آزمایشهای اولیه عملکرد کبد (ALT، AST) را انجام داده و در دوره درمان به صورت دورهای پیگیری نمایید.
بازنگری داروهای همزمان:
- بررسی دقیق داروهای مصرفی بیمار به منظور شناسایی تداخلات بالقوه، بهویژه داروهایی که از مسیر CYP1A2 متابولیزه میشوند.
تنظیم دوز و نظارت مداوم:
- در صورت مشاهده تغییرات غیرطبیعی در علائم بالینی یا نتایج آزمایشگاهی، دوز دارو را مجدداً ارزیابی و در صورت نیاز تنظیم یا قطع درمان نمایید.
مصرف در بارداری زیلوتون
گروه C
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.
اشکال دارویی ثبت نشده است