آموکسی سیلین

فاراموکس 875 محصول جدید داروسازی فارابی

موارد مصرف آموکسی سیلین
آموکسی سیلین برای درمان انواع عفونت‌های باکتریایی به کار می‌رود. برخی از موارد مصرف رایج این دارو عبارتند از:
•    عفونت‌های تنفسی: مانند التهاب لوزه‌ها، سینوزیت، و برونشیت
•    عفونت‌های ادراری: مانند عفونت مثانه و کلیه
•    عفونت‌های گوش: مانند عفونت گوش میانه
•    عفونت‌های پوست و بافت‌های نرم
•    عفونت‌های دندان و لثه
•    عفونت‌های ناشی از هلیکوباکتر پیلوری به عنوان بخشی از درمان ترکیبی برای درمان زخم معده

 اثربخشی و مقاومت میکروبی
آموکسی سیلین معمولاً برای عفونت‌های ناشی از باکتری‌هایی که به پنی‌سیلین حساس هستند، اثربخش است. مطالعات نشان داده‌اند که این دارو در درمان عفونت‌های تنفسی و ادراری مؤثر است. اثربخشی دارو به نوع عفونت و حساسیت باکتری به آموکسی سیلین بستگی دارد. باکتری های تولید کننده بتالاکتاماز نسبت به آموکسی سیلین مقاومت دارند و این دارو به تنهایی بر این باکتریها تاثیر ندارد.

 آمار و شواهد علمی
مطالعات مختلف نشان داده‌اند که آموکسی سیلین در درمان عفونت‌های شایع مانند عفونت‌های گوش و گلو، به ویژه در کودکان، بسیار مؤثر است. در یک مطالعه بزرگ، آموکسی سیلین در درمان عفونت‌های تنفسی فوقانی با موفقیت 70-80 درصدی همراه بوده است.

 مکانیسم اثر
آموکسی سیلین با مهار ساخت دیواره سلولی باکتری‌ها عمل می‌کند، به طوری که باکتری قادر به حفظ ساختار خود و ادامه رشد نخواهد بود.

 عوارض جانبی
عوارض جانبی آموکسی سیلین شامل:
•    تهوع و استفراغ
•    اسهال
•    حساسیت به نور
•    واکنش‌های آلرژیک مانند خارش و کهیر
•    تغییرات در عملکرد کبد یا کلیه
•    عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیاز

راهنمایی در مورد مدیریت و کاهش عوارض جانبی
•    مصرف دارو همراه با غذا می‌تواند از بروز تهوع جلوگیری کند.
•    در صورت بروز اسهال شدید یا خونریزی، باید فوراً با پزشک مشورت کنید.
•    برای جلوگیری از عفونت‌های قارچی، رعایت بهداشت دهان و بدن مهم است.

تداخلات دارویی و غذایی
آموکسی سیلین ممکن است با داروهای دیگر مانند:
•    آنتی‌اسیدها: که جذب آموکسی سیلین را کاهش می‌دهند.
•    داروهای ضد انعقاد: ممکن است اثر آموکسی سیلین را تغییر دهند.
•    قرص‌های پیشگیری از بارداری: ممکن است اثربخشی کاهش یابد.
•    غذاهای اسیدی: می‌توانند جذب دارو را کاهش دهند.

منع مصرف در بیماری‌ها / بارداری/ شیردهی و رده سنی
•    منع مصرف: در صورت سابقه آلرژی به پنی‌سیلین یا سایر آنتی‌بیوتیک‌های بتا-لاکتام باید اجتناب شود.
•    بارداری: آموکسی سیلین معمولاً در دوران بارداری بی‌خطر است، اما همیشه باید با پزشک مشورت شود.
•    شیردهی: آموکسی سیلین به شیر مادر منتقل می‌شود، اما معمولاً خطری برای نوزاد ندارد.
•    رده سنی: این دارو برای کودکان و بزرگسالان قابل استفاده است، اما دوز مناسب باید توسط پزشک تعیین شود.

توصیه‌های دارویی به تفکیک شکل دارو
•    قرص یا کپسول: باید با آب کافی مصرف شود.
•    شربت: برای کودکان، باید طبق دستور پزشک و با دقت اندازه‌گیری شود.
•    نکات نگهداری: دارو باید در دمای اتاق و دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

 هنگام فراموش کردن یک دوز چه کنیم؟
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری باید آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، از دو برابر کردن دوز خودداری کنید.

مراقبت‌های پس از درمان
پس از درمان با آموکسی سیلین، باید به علائم عفونت توجه کنید. اگر علائم ادامه پیدا کرد، باید دوباره با پزشک مشورت کنید.

باید و نبایدهای غذایی
•    بایدها: مصرف زیاد مایعات برای کمک به دفع بهتر دارو.
•    نبایدها: خودداری از مصرف غذاهای پرچرب که می‌توانند جذب دارو را کاهش دهند.

 نکات تغذیه‌ای
•    مصرف مواد غذایی با پروبیوتیک‌ها (مانند ماست) می‌تواند به پیشگیری از عوارض گوارشی کمک کند.

 مکمل‌ها (مکمل‌هایی که عوارض را کاهش و یا به درمان کمک می‌کنند)
1.    پروبیوتیک‌ها: این مکمل‌ها با بهبود فلور میکروبی روده می‌توانند از بروز اسهال ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک جلوگیری کنند. برخی از پروبیوتیک‌های مفید شامل Lactobacillus acidophilus و Bifidobacterium هستند.
2.    ویتامین C: ویتامین C ممکن است به تقویت سیستم ایمنی و تسریع روند بهبودی در برابر عفونت‌های باکتریایی کمک کند.
3.    زینک: زینک یکی از مواد معدنی مهم است که می‌تواند در تقویت سیستم ایمنی و کاهش عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها مؤثر باشد.
4.    آویشن: مصرف مکمل‌های آویشن ممکن است به بهبود علائم تنفسی و کمک به درمان عفونت‌های سینوسی کمک کند.
5.    روغن گل پامچال: این روغن می‌تواند به کاهش التهاب در بدن و بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کند.
6.    مکمل‌های آهن: در صورت بروز کم‌خونی ناشی از درمان طولانی مدت با آنتی‌بیوتیک‌ها، مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند مفید باشد.
 ک    ویتامین D: تقویت سیستم ایمنی با مصرف ویتامین D می‌تواند به افزایش اثربخشی درمان آنتی‌بیوتیک کمک کند.

مواد غذایی مرتبط
•    ماست و پنیر به دلیل محتوای پروبیوتیک خود می‌توانند به بازسازی فلور میکروبی روده کمک کنند.
•    سبزیجات سبز و میوه‌ها مانند پرتقال و توت فرنگی که حاوی ویتامین C هستند، می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.

هشدارها
•    در صورت بروز علائم حساسیت شدید مانند تنگی نفس یا تورم صورت، باید فوراً مصرف دارو متوقف شود و به پزشک مراجعه کنید.

اثر روی آزمایشات
آموکسی سیلین ممکن است نتایج برخی آزمایش‌ها مانند آزمایش‌های عملکرد کبد یا کلیه را تغییر دهد.

سؤالات متداول در خصوص آموکسی سیلین
1. آیا آموکسی سیلین برای درمان تمام انواع عفونت‌ها مناسب است؟
آموکسی سیلین تنها برای درمان عفونت‌های باکتریایی که به این دارو حساس هستند مؤثر است. در صورتی که عامل عفونت ویروس باشد یا باکتری‌ها به آموکسی سیلین مقاوم باشند، این دارو اثربخشی نخواهد داشت.

2. اگر در طول مصرف آموکسی سیلین دچار اسهال شدم، باید چه کار کنم؟
اگر اسهال خفیف باشد، معمولاً نیازی به توقف دارو نیست، اما در صورت اسهال شدید یا خونریزی، باید مصرف دارو را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید.

3. آیا آموکسی سیلین باعث ایجاد حساسیت می‌شود؟
بله، آموکسی سیلین می‌تواند باعث حساسیت‌های آلرژیک شود که شامل خارش، کهیر، تورم صورت یا زبان، و تنگی نفس است. در صورت بروز چنین علائمی باید فوراً مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.

4. آیا این دارو در دوران بارداری بی‌خطر است؟
آموکسی سیلین به طور معمول در دوران بارداری ایمن است، اما همیشه بهتر است که قبل از مصرف هر دارویی در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.

5. چه مدت باید دارو را مصرف کنم؟
مدت زمان مصرف آموکسی سیلین بستگی به نوع و شدت عفونت دارد. معمولاً دوره درمان بین 7 تا 10 روز است، اما پزشک می‌تواند مدت دقیق درمان را بر اساس وضعیت شما تعیین کند.

6. آیا آموکسی سیلین بر روی سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد؟
آموکسی سیلین به طور مستقیم سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، اما با از بین بردن باکتری‌های مضر، می‌تواند به سیستم ایمنی کمک کند تا بدن به طور مؤثرتر با عفونت‌ها مقابله کند. البته در مصرف طولانی مدت باکتری های مفید دستگاه گوارش را نیز از بین می برد و می تواند باعث کاهش سطح ایمنی شود به همین دلیل مصرف پروبیوتیک مخصوصا در دوره های طولانی مدت استفاده از آموکسی سیلین حتما توصیه می شود

7. چگونه می‌توانم از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنم؟
برای کاهش عوارض جانبی، می‌توانید دارو را همراه با غذا مصرف کنید تا از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری شود. همچنین مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است به کاهش اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک کمک کند.

8. آیا آموکسی سیلین با سایر داروها تداخل دارد؟
آموکسی سیلین می‌تواند با برخی داروها مانند آنتی‌اسیدها، داروهای ضد انعقاد و برخی داروهای ضد بارداری تداخل داشته باشد. همیشه باید پزشک خود را از داروهای دیگری که مصرف می‌کنید آگاه کنید.

9. مصرف این دارو با غذا بهتر است یا بدون غذا؟
آموکسی سیلین می‌تواند هم با غذا و هم بدون غذا مصرف شود. با این حال، مصرف آن با غذا ممکن است به کاهش مشکلات گوارشی کمک کند.

10. اگر دوز را فراموش کنم، چه باید بکنم؟
اگر یک دوز فراموش شد، باید آن را به محض یادآوری مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک به زمان دوز بعدی باشد. در این صورت از دو برابر کردن دوز خودداری کنید و فقط دوز بعدی را در زمان مناسب مصرف کنید.

مصرف درست آنتی بیوتیک و نکات مرتبط با آن

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف آموکسی سیلین

فرم خوراکی:
-عفونت های گوش، بینی و گلو(فارنژیت، تونسیلیت، عفونت گوش میانی)

-درمان هلیکوباکتر پیلوری

-عفونت تنفسی تحتانی(شامل پنومونی) (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استرپتوکوک پنومونیه، استافیلوکوک یا هموفیلوس آنفولانزا)

-رینوسینوزیت، حاد باکتریایی (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استرپتوکوک پنومونیه، استافیلوکوک یا هموفیلوس آنفولانزا)

-عفونت پوست و ساختارهای پوستی (ناشی از استرپتوکوک بتالاکتاماز منفی، استافیلوکوک یا اشیرشیا کلای)

-عفونت مجاری ادراری (ناشی از اشیرشیا کولای بتالاکتاماز منفی، پروتئوس میرابیلیس یا انتروکوک فکالیس)

فرم تزریقی(فرآورده موجود در برخی کشورها)
-اندوکاردیت
-موارد مشکوک به عفونت باکتریایی یا عود مجدد (در مواردی همچون برونشیت مزمن، مننژیت باکتریایی، عفونت های شدید گوش، بینی و گلو،‌ پنومونی اکتسابی جامعه، سیستیت حاد و پیلونفریت، آبسه دندانی شدید همراه با سلولیت در حال گسترش، عفونت های مفصل مصنوعی، بیماری لایم، و باکترمی

طیف اثر:وسیع‌الطیف؛ آموکسی سیلین دارای طیف گسترده ای از فعالیت است و در برابر طیف وسیعی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی موثر است. در شرایط آزمایشگاهی، آمپی سیلین تقریبا شبیه آموکسی سیلین عمل می‌کند، اگرچه آموکسیلین فعالیت ذاتی خود را دارد و در بدن به آمپی سیلین تبدیل نمی شود.مثلا آموکسی سیلین در برابر انتروکوکوس انتخاب بهتری‌به نظر می‌رسد، اما در برابر گونه های شیگلا آمپی‌سیلین فعالیت بیشتری دارد.هموفیلوس آنفولانزا نیز به نظر می رسد کمی کمتر به آموکسی سیلین نسبت به آمپی سیلین حساس است.
این داروها در برابر بیشتر باکتری های حساس به پنی سیلین G فعال هستند، اما علاوه بر این، در برابر برخی از باسیل های گرم منفی که به پنی سیلین G مقاوم هستند نیز فعال هستند.

آموکسی سیلین از پرکاربردترین آنتی‌بیوتیک‌ها در دنیا می‌باشد. دسترسی آسان و طیف وسیع فعالیت ضدباکتری، این دارو را به یک انتخاب محبوب جهت درمان بسیاری از عفونت‌های رایج همچون فارنژیت، عفونت های دستگاه تنفسی، عفونت های دستگاه ادراری، عفونت های پوست و بافت نرم و عفونت های دندان و…در بزرگسالان و کودکان تبدیل نموده است.با توجه به ارزش بالای این دارو در کنترل عفونت‌ها، جهت حفظ اثربخشی و محافظت از آن در برابر مقاومت میکروبی، لازم است به تجویز و مصرف منطقی آن اهمیت ویژه‌ای داده‌شود.
همچنین آموکسی‌سیلین جهت پیشگیری از عفونت در برخی موارد همچون تب روماتیسمی قابل استفاده است.

این دارو در فرمول های مختلف از جمله کپسول های خوراکی، قرص ها و سوسپانسیون های کودکان (و حتی در برخی کشورها فرم تزریقی )موجود است. و فعالیتی بسیار شبیه به آمپی سیلین دارد.با این حال در مورد درمان خوراکی، آموکسی سیلین خوراکی معمولاً به دلیل فراهمی زیستی بالاتر و جذب بهتر و عوارض پوستی و گوارشی کمتر بر آمپی سیلین خوراکی ترجیح داده می شود.

از آنجا که آموکسی سیلین به آنزیم های بتالاکتاماز که توسط برخی باکتری ها برای تجزیه آنتی بیوتیک های بتالاکتام تولید می شود حساس است، برای افزایش فعالیت آن، اغلب در ترکیب با یک مهارکننده بتالاکتاماز، مانند سولباکتام یا کلاوولانیک اسید تجویز می شود.

میزان اثربخشی:
آموکسی‌سیلین یکی از پرکاربردترین آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت‌های باکتریایی است.
• فارنژیت استرپتوکوکی: اثربخشی >90% در درمان عفونت‌های ناشی از استرپتوکوک گروه A.
• اوتیت میانی: حدود 80-90% اثربخشی در کودکان.
• عفونت‌های سینوسی: در 70-80% بیماران بهبود کامل مشاهده شده است.
• عفونت‌های H. pylori (در ترکیب با سایر داروها): میزان ریشه‌کنی >85%.

عوامل مؤثر بر اثربخشی:
• حساسیت میکروبی: مقاومت در برخی مناطق به دلیل مصرف نادرست افزایش یافته است.
• پایبندی بیمار به درمان: تکمیل دوره درمان برای جلوگیری از مقاومت باکتریایی ضروری است.
___

مکانیسم اثر آموکسی سیلین

به یک یا چند پروتئین PBP متصل شده و مرحله ترانس پپتیداسیون نهایی سنتز پپتیدوگلیکان در دیواره سلولی باکتریایی را مهار می کند، در نتیجه از بیوسنتز دیواره سلولی جلوگیری می کند. با توقف چینش دیواره سلولی، باکتری ها به تدریج در اثر فعالیت آنزیم های اتولیتیک دیواره سلولی (اتولیزین ها و مورین هیدرولازها) لیز می شوند.

فارماکوکینتیک آموکسی سیلین

1. جذب (Absorption):
• خوراکی:
آموکسی‌سیلین به خوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود. 
• میزان جذب: تقریباً 74-92٪ از دوز خوراکی.
• زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی (Tmax): 1-2 ساعت پس از مصرف.
• اثر غذا: غذا تأثیر قابل‌توجهی بر جذب آن ندارد، اما ممکن است عوارض گوارشی را کاهش دهد.

2. توزیع (Distribution):
• حجم توزیع (Vd): تقریباً 0.3 لیتر/کیلوگرم.
• آموکسی‌سیلین به طور گسترده در مایعات بدن و بافت‌ها توزیع می‌شود، اما ورود آن به مایع مغزی-نخاعی (CSF) محدود است، مگر در مواردی که مننژ ملتهب باشد.
• اتصال به پروتئین پلاسما: حدود 17-20٪.

3. متابولیسم (Metabolism):
ش متابولیسم آموکسی‌سیلین در کبد بسیار کم است و عمده آن بدون تغییر از بدن دفع می‌شود.
• کمتر از 30٪ از دوز مصرفی به متابولیت‌های غیرفعال تبدیل می‌شود.

4. دفع (Elimination):
• راه اصلی دفع: عمدتاً از طریق ادرار. 
• حدود 60-70٪ از دوز خوراکی به صورت دست‌نخورده در ادرار دفع می‌شود.
• مقادیر کمی از طریق صفرا دفع می‌شود.

5. نیمه‌عمر حذف (Elimination Half-Life): 
• در افراد سالم: حدود 1-1.5 ساعت.
• در نارسایی کلیوی: نیمه‌عمر ممکن است به طور قابل‌توجهی افزایش یابد.

فارماکوکینتیک در شرایط خاص:
1. نارسایی کلیوی: 
• نیمه‌عمر افزایش می‌یابد و دفع دارو کاهش می‌یابد؛ بنابراین تنظیم دوز ضروری است.

2. نوزادان و کودکان: 
• نیمه‌عمر ممکن است طولانی‌تر باشد، زیرا عملکرد کلیه در این گروه سنی هنوز به طور کامل تکامل نیافته است.

3. زنان باردار: 
• توزیع ممکن است افزایش یابد، اما فارماکوکینتیک کلی تغییر قابل‌توجهی ندارد.

منع مصرف آموکسی سیلین

در صورت وجود سابقه آلرژیک به پنی سیلین ها نباید مصرف شود.

عوارض جانبی آموکسی سیلین

عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد
گوارشی: اسهال، تهوع، استفراغ
ادراری تناسلی: عفونت ولوواژینال

سایر عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: التهاب عروق ناشی از ازدیاد حساسیت
سیستم اعصاب مرکزی: آژیتاسیون، اضطراب، تغییرات رفتاری، گیجی، سرگیجه، بی خوابی، بیش فعالی برگشت پذیر، تشنج
پوستی: فوران پوستول (اگزانتوماتوز پوستولی جنرالیزه حاد)، راش اریتماتوز ماکولوپاپولار، اریتم مولتی فرم، درماتیت اکسفولیاتیو، راش پوستی، سندرم استیونس جانسون، نکروز توکسیک اپیدرمال، کهیر
گوارشی: اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسل، کولیت ناشی از کلستریدیوم دیفیسل، کولیت خونریزی دهنده، سیاه شدن زبان، کاندیدیاز جلدی مخاطی، رنگ آمیزی دندان

ادراری تناسلی: کریستال‌ در ادرار
هماتولوژی و انکولوژی: آگرانولوسیتوز، آنمی، افزایش سطح ائوزینوفیل، آنمی همولیتیک، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP)
کبدی: هپاتیت کلستاتیک، یرقان کلستاتیک، هپاتیت (سیتولیتیک حاد)، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی
ایمونولوژی: واکنش شبه بیماری سرم

تداخلات دارویی آموکسی سیلین

هشدار ها آموکسی سیلین

1.در بیماران دارای سابقه حساسیت، مبتلا به عیب کار کلیه، در بیماران مبتلا به تب گلاندولار ولوسمی لنفاتیک مزمن و سابقه بیماری های گوارشی به ویژه کولیت وابسته به آنتی بیوتیک باید با احتیاط فراوان تجویز شود.

توصیه های دارویی آموکسی سیلین

در بیماران دارای سابقه حساسیت، مبتلا به عیب کار کلیه، در بیماران مبتلا به تب گلاندولار ولوسمی لنفاتیک مزمن و سابقه بیماری های گوارشی به ویژه کولیت وابسته به آنتی بیوتیک باید با احتیاط فراوان تجویز شود.