فنوفیبرات

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف فنوفیبرات

فنوفیبرات که مشتقی از اسید فیبریک است یک داروی تنظیم کننده چربی با اثر مشابه با bezafibrate بر لیپیدهای پلاسما است.
از آن برای کاهش لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL)، کلسترول تام، تری گلیسرید و آپولیپوپروتئین B و افزایش لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) استفاده می شود و مخصوصاً در درمان انواع IIa، IIb، III، IV، V هیپرلیپوپروتئیمی کاربرد دارد.
فنوفیبرات به طریق خوراکی(به فرم بسیار ریز و میکرونی با زیست دستیابی بهبود یافته)تجویزمیگردد. دوز معمول آغازین 67 تا 200 میلی گرم روزانه می باشد که یا در یک دوز منفرد یا 3 دوز تقسیم شده تجویز می گردد که بستگی به فرمول دارو دارد و دوز تجویزی می بایست متناسب با پاسخ درمانی بیمار تا حداکثر 267 میلی گرم در روز تنظیم گردد. ممکن است در مورد کودکان دوز 67mg برای هر 20 کیلوگرم وزن بدن، روزانه داده شود. همچنین یک فرآورده با آزادسازی اصلاح شده موجود می باشد که با دوز 54 تا 106 میلی گرم روزانه تجویز می شود (معادل با 67 تا 200 میلی گرم فنوفیبرات میکرونی)
این دارو همچنین به فرم غیر میکرونی تجویز می گردد. 67 میلی گرم فنوفیبرات میکرونی از لحاظ درمانی معادل با حدوداً 100 میلی گرم فرم غیر میکرونی می باشد. دوز معمول آغازین 300 میلی گرم در روز است که در دوزهای تقسیم شده و همراه با غذا تجویز می شود. دوز تجویزی متناسب با پاسخ درمانی بین 200 تا mg400 روزانه تنظیم می گردد. در مورد کودکان دوز 5mg/kg روزانه تجویز می شود.

مکانیسم اثر فنوفیبرات

باعث افزایش کاتابولیسم VLDL، اکسیداسیون اسیدهای چرب و حذف اجزا تری گلیسرید به وسیله ی تقویت سنتز لیپوپروتءین لیپاز می گردد که باعث کاهش۳۰-۶۰ درصدی مقدار کل تری گلیسریدهای پلاسما می گردد؛ HDLاحتمال دارد در بیماران هایپرتری گلیسریدمی افزایش یابد.

فارماکوکینتیک فنوفیبرات

هنگامی که فنوفیبرات با غذا مصرف شود به راحتی از طریق مسیر گوارشی جذب می گردد ولی در حالت تجویز آن بعد از گرسنگی شبانه میزان جذب آن کاهش یافته است. به سرعت به متابولیت فعال آن یعنی اسید فنوفیبریک هیدرولیز می شود که به میزان 99% به پروتئین های پلاسما متصل می شود. نیمه عمر حذف پلاسمایی آن حدود 20 ساعت می باشد. اسید فنوفیبریک عمدتاً به فرم گلوکورونید کونژوگه از طریق ادرار دفع می گردد و مقداری از آن هم به فرم اسید فنوفیبریک احیا شده و گلوکورونید احیا شده آن دفع می گردد و توسط همودیالیز برداشت نمی شود.

عوارض جانبی فنوفیبرات

*
عوارض شایع (%10<):
کبدی: افزایش سطح سرمی آنزیم های ترانس آمیناز
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: آمبولی ریوی، ترومبوفلبیت
سیستم اعصاب مرکزی: سرگیجه، درد
پوستی: راش پوستی، کهیر
گوارشی: درد شکمی، اسهال، سوء هاضمه، یبوست
کبدی: اختلال عملکرد کبدی، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، درد دست و پا، درد عضلات، افزایش کراتین فسفوکیناز در نمونه خونی
تنفسی: نازوفارنژیت، سینوزیت، عفونت مجاری تنفسی فوقانی، رینیت

تداخلات دارویی فنوفیبرات

*مشخصات کلی تداخلات:
- مهارکننده CYP2C9 (ضعیف)
- تشدید اثر رابدومیولیز

تداخلات رده X (پرهیز):
سیپروفیبرات

کاهش اثرات داروها توسط فنوفیبرات:
چنودیول، سیکلوسپورین (سیستمیک)، اورسودیول

کاهش اثرات فنوفیبرات توسط داروها:
عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی

افزایش اثرات داروها توسط فنوفیبرات:
کلشی سین، ازتیمیب، فوس فنی‌توئین-فنی‌توئین، مهارکننده‌های HMG-CoA ردوکتاز (استاتین ها)، سولفونیل اوره ها، آنتاگونیست های ویتامین کا، وارفارین

افزایش اثرات فنوفیبرات توسط داروها:
آسیپیموکس، سیپروفیبرات، سیکلوسپورین (سیستمیک)، رالتگراویر، تاکرولیموس (سیستمیک)

تداخل با غذا:
جهت مصرف فراورده‌های Antara® (میکرونیزه)، Fibricor®، Lipid EZ® (فراورده کانادایی)، Lofibra® (قرص)، TriCor®، Triglid و Trilipix®، ملاحظات تغذیه‌ای ضرورتی ندارد.
فراورده‌های Fenoglide®، Lipidil Supra® (فراورده کانادایی)، Lofibra® (کپسول‌های میکرونیزه)، Lipofen® همراه با غذا مصرف شوند.

هشدار ها فنوفیبرات

-حساسیت
-مشکل جدی کلیوی و افراد دیالیزی
-بیماری فعال کبدی
- بیماری های کیسه صفرا
- قبل از شروع درمان با این دارو، کم کاری تیرویید جبران شود.

توصیه های دارویی فنوفیبرات

-آزمایشات دوره ای خون که توسط پزشک تجویز شده برای شما الزامی است.
-در صورتی که داروهای کلستیرامین یا کلستیپول را مصرف می کنید، حداقل 4 ساعت قبل یا 1 ساعت بعد از این دارو مصرف کنید.
-همزمان با مصرف این دارو، رعایت رژیم غذایی که پزشک شما تجویز کردهاند نیز نیاز است.
-در صورت داشتن علایم مشکلات کبدی از جمله ادرار تیره، مدفوع روشن، احساس خستگی و سیری زیاد، درد شکمی ، زردی پوست به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
-در صورت داشتن علائم مشکل پانکراس، از جمله درد شکمی زیاد، کمر درد زیاد یا استفراغ به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
- در صورت داشتن درد عضلانی، ورم یا درد در مفاصل یا دست یا پا، درد در قفسه سینه، خستگی زیاد، تب، ناتوانی در دفع ادرار یا تغییر در حجم ادرار، کبودی یا خونریزی به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
-با یک لیوان پر آب مصرف شود.
-در صورت مشاهده ی علائم التهاب شدید پوست٬ دهان يا چشم، مصرف دارو را فورا قطع و به پزشك مراجعه كنيد.