کورتیکوتروپین

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف کورتیکوتروپین

کورتیکوتروپین به عنوان یک عامل تشخیصی عملکرد غده فوق کلیوی و در درمان اسپاسم میوکلونیک نوزادان مصرف می شود.

مکانیسم اثر کورتیکوتروپین

کورتیکوتروپین هورمون طبیعی قسمت قدامی هیپوفیز (ACTH) است که می تواند با تحریک بخش قشری غده فوق کلیوی باعث ترشح کورتیکواستروئیدها شود. در افراد مبتلا به کم کاری اولیه غده فوق کلیوی این دارو افزایش قابل ملاحظه ای در غلظت کورتیزول ایجاد نمی کند. مکانیسم اثر ضدتشنج دارو ناشناخته باقی مانده است.

فارماکوکینتیک کورتیکوتروپین

60- 45 دقیقه پس از تزریق داخل وریدی یا زیر جلدی و یک ساعت پس از تزریق داخل عضلانی کورتیکوتروپین، غلظت پلاسمائی کورتیزول به حداکثر می رسد.در مورد تجویز فرآورده های طولانی اثر این زمان به 8ساعت رسیده و افزایش غلظت بیش از 24 ساعت ثابت می ماند.

منع مصرف کورتیکوتروپین

برای بیماران مبتلا به اسکلرودرم، پوکی استخوان، عفونت های شدید باکتریائی یا ویروسی، عفونت های قارچی سیستمیک، عمل جراحی جدید، عفونت هرپسی چشم، قرحه گوارشی یا سابقه ابتلا به آن، نارسائی احتقانی قلب، فشار خون بالا وحساسیت به دارو نباید مصرف شود.در درمان بیماری های همراه با نارسائی اولیه غده فوق کلیه نباید استفاده شود.

عوارض جانبی کورتیکوتروپین

درمان طولانی مدت با کورتیکوتروپین بیمار را مستعد ابتلا به بیماریهای عفونی می کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می شود.قطع مصرف کورتیکوتروپین بعد از مصرف مزمن آن باعث بروز علائم کم کاری غده فوق کلیوی می شود.مصرف مقادیر زیاد کورتیکوتروپین می تواند اختلالات روانی را تشدید کند.آب مروارید، کاهش تاری دید، تکرار ادرار و دیابت بیمزه، قرحه گوارشی، علائم تاری دید، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی و افزایش فشار خون از عوارض جانبی دارو می باشند.

تداخلات دارویی کورتیکوتروپین

همزمان با واکسن های زنده، آمفوتریسین B، استروژن ها، داروهای ضد دیابت،انسولین، داروهای مدر دفع کننده پتاسیم، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدینباید از این فراورده استفاده نمود. وراپامیل باعث کاهش تأثیر کورتیکوتروپین و بروز پاسخ کاذب می شود.

هشدار ها کورتیکوتروپین

1- تا مادامی که پاسخ دهی غدد فوق کلیه محرز نشده باشد، این فرآورده نباید تجویز شود.
2- شدت بیماری، غلظتهای ادراری و پلاسمایی کورتیکواستروئیدها و پاسخ اولیه بیمار جهت تعیین مقدار مصرف ودفعات مصرف باید مورد توجه قرار گیرند.
3- کورتیکوتروپین تنها برای مقاصد تشخیصی به صورت داخل وریدی تزریق می شود.
4- در هنگام استفاده دارو بایستی بیمار را از نظر واکنشهای حساسیتی تحت نظر قرار داد. بروز این واکنشها بخصوص در تزریق زیر جلدی رایج می باشد.استفاده درمانی طولانی مدت احتمال بروز چنین واکنشهایی را افزایش می دهد.
5- عوارض جانبی غیر قابل برگشت بیشتر با تجویز مزمن مقادیر بیش از 40 واحد در روز مشاهده می شود.
6- کاهش در میزان مصرف دارو با طولانی کردن فواصل بین تزریق یا با کاهش مقدار کورتیکوتروپین در هر بار تجویز انجام می پذیرد.
7- در افراد مسن وبخصوص خانمهای یائسه، احتمال ایجاد پوکی استخوان و افزایش فشار خون افزایش می یابد.

توصیه های دارویی کورتیکوتروپین

1- در صورت مصرف طولانی مدت دارور، سیر بیماری و اثرات جانبی دارو باید مرتباً ارزیابی شود.
2- در طول درمان، مصرف سدیم بایستی محدود و مصرف مکمل های حاوی پتاسیم توصیه شود.
3- مصرف دارو در افراد مبتلا به دیابت، آبسه، عفونت های چرکی، دیورتیکولیت، میاستنی گراو، نارسایی کلیه، سیروز، هیپوتیروئیدئیسم و اختلالات روانی بایستی با احتیاط انجام گیرد.
4- معاینات چشم پزشکی در طول درمان دراز مدت به طور مرتب انجام گیرد.