تلاوانسین

معرفی تلاوانسین

تلاوانسین یک آنتی‌بیوتیک گلیکوزیپپتیدی است که برای درمان عفونت‌های پیچیده پوست و بافت‌های نرم و همچنین ذات‌الریه‌های ناشی از استافیلوکوک‌ها به ویژه در بیماران بستری تجویز می‌شود. این دارو با مهار سنتز دیواره سلولی باکتری‌ها، آن‌ها را از بین می‌برد. تلاوانسین باید تحت نظارت پزشک مصرف شود و از عوارض جانبی آن مانند مشکلات کلیوی و واکنش‌های آلرژیک آگاه باشید.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف تلاوانسین

• درمان عفونت‌های پوست و بافت‌های نرم: تلاوانسین برای درمان عفونت‌های پیچیده پوست و بافت‌های نرم ناشی از باکتری‌های حساس مانند Staphylococcus aureus (شامل انواع مقاوم به متی‌سیلین، MRSA) تجویز می‌شود.
• درمان ذات‌الریه ناشی از استافیلوکوک: این دارو برای درمان ذات‌الریه ناشی از باکتری‌های حساس به آن، به ویژه در بیماران بستری در بیمارستان و مبتلا به عفونت‌های شدید ریوی استفاده می‌شود.
• درمان عفونت‌های مقاوم به سایر آنتی‌بیوتیک‌ها: تلاوانسین به ویژه در درمان عفونت‌های ناشی از باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌های معمول مانند آموکسی‌سیلین و سفالوسپورین‌ها کاربرد دارد.

مکانیسم اثر تلاوانسین

• مهار سنتز دیواره سلولی باکتری: تلاوانسین یک گلیکوزیپپتید است که با اتصال به پیش‌سازهای دیواره سلولی باکتری‌ها عمل می‌کند. این اتصال باعث مهار سنتز دیواره سلولی و در نهایت منجر به تخریب دیواره سلولی می‌شود.
• تداخل با پیوندهای پپتیدگلیکان: تلاوانسین با تداخل در ساختار پپتیدگلیکان‌های دیواره سلولی باکتری‌ها موجب آسیب به دیواره سلولی و تخریب آن می‌شود، که باعث کشته شدن باکتری‌ها می‌گردد.
• اثر بر غشاء سلولی: علاوه بر اثر بر دیواره سلولی، تلاوانسین می‌تواند غشاء سلولی باکتری را نیز تحت تأثیر قرار دهد، که در نتیجه به از بین بردن باکتری کمک می‌کند.

فارماکوکینتیک تلاوانسین

جذب:

• تلاوانسین به صورت داخل وریدی تجویز می‌شود و از این رو نیازی به جذب از دستگاه گوارش ندارد.

توزیع:

• این دارو به طور گسترده در بدن توزیع می‌شود، به ویژه در بافت‌های آلوده و در مایع آلوئولار ریوی که برای درمان ذات‌الریه اهمیت دارد.

متابولیسم:

• تلاوانسین عمدتاً از طریق کبد متابولیزه نمی‌شود و از آنجا که کمتر به آنزیم‌های CYP450 وابسته است، تداخلات متابولیکی قابل توجهی ندارد.

دفع:

• این دارو عمدتاً از طریق کلیه‌ها و به صورت غیر متابولیزه دفع می‌شود.
• نیمه‌عمر دارو حدود 8-10 ساعت است و در بیماران با اختلالات کلیوی ممکن است نیمه‌عمر طولانی‌تر شود.

منع مصرف تلاوانسین

• حساسیت به دارو: تلاوانسین باید در افرادی که به این دارو یا ترکیبات مشابه حساسیت دارند، مصرف نشود.
• نارسایی کلیوی شدید: این دارو باید در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی شدید با دقت مصرف شود، زیرا خطر سمیت کلیوی افزایش می‌یابد.
• بارداری و شیردهی: استفاده از تلاوانسین در دوران بارداری و شیردهی تنها در صورت لزوم و تحت نظر پزشک مجاز است.

عوارض جانبی تلاوانسین

شایع (بیش از 10%):

• تهوع
• استفراغ
• افزایش آنزیم‌های کبدی
• درد در محل تزریق

کمتر شایع (1-10%):

• سرگیجه
• اسهال
• سردرد
• کهیر و راش پوستی

نادر (کمتر از 1%):

• نارسایی کلیوی
• واکنش‌های آلرژیک شدید
• تنگی نفس
• مشکلات قلبی مانند طولانی شدن QT

تداخلات دارویی تلاوانسین

• داروهای ضد باکتری دیگر: تلاوانسین می‌تواند با داروهای ضد باکتری دیگر تداخل داشته باشد، به ویژه آنتی‌بیوتیک‌هایی که اثرات جانبی مشابه دارند.
• داروهای ضد قارچ: داروهای ضد قارچ مانند کتوکونازول یا فلوکونازول می‌توانند متابولیسم تلاوانسین را تحت تأثیر قرار دهند.
• داروهای ضد فشار خون و مدرها: داروهایی که فشار خون را کاهش می‌دهند یا داروهای مدر می‌توانند خطر بروز مشکلات کلیوی را در هنگام مصرف همزمان با تلاوانسین افزایش دهند.

هشدار ها تلاوانسین

• سمیت کلیوی: تلاوانسین می‌تواند باعث بروز مشکلات کلیوی از جمله نارسایی کلیوی شود. بیماران باید تحت نظارت دقیق قرار گیرند و سطح کراتینین خون آنها بررسی شود.
• خطر واکنش‌های آلرژیک: واکنش‌های آلرژیک از جمله کهیر، راش، و آنژیوادم ممکن است در برخی بیماران رخ دهد. در صورت بروز این واکنش‌ها، باید دارو قطع شود.
• تداخلات با داروهای دیگر: این دارو می‌تواند با سایر داروها مانند سایر آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهایی که بر عملکرد کلیوی تأثیر می‌گذارند تداخل داشته باشد.
• خطر اختلالات قلبی: تلاوانسین ممکن است باعث اختلالات قلبی، به ویژه در بیمارانی که دچار مشکلات قلبی هستند، مانند QT طولانی‌شده شود.

توصیه های دارویی تلاوانسین

بیمار:

• تلاوانسین باید طبق دستور پزشک مصرف شود و از خوددرمانی پرهیز گردد.
• در صورت بروز هرگونه علائم غیرمعمول مانند درد در محل تزریق، راش‌های پوستی یا مشکل در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

پزشک:

• قبل از تجویز تلاوانسین، باید وضعیت کلیوی بیمار به دقت ارزیابی شود.
• در طول درمان، نظارت بر عملکرد کلیوی، انجام آزمایش‌های لازم و بررسی خطرات قلبی و آلرژیک ضروری است.
• مراقبت‌های ویژه در صورت تجویز همزمان با داروهای دیگر که بر کلیه‌ها یا قلب تأثیر دارند، توصیه می‌شود.