ماسیتنتان

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف ماسیتنتان

-پرفشاری ریوی PAH
ماسیتنتان یک آنتاگونیست خوراکی گیرنده اندوتلین (ERA) است که برای درمان فشار خون شریانی ریوی (PAH)، با کمک به بهبود ظرفیت فعالیت و کند کردن پیشرفت بیماری استفاده می‌شود. ماسیتنتان با مسدود کردن عملکرد اندوتلین-1 که یک منقبض کننده عروق قوی می‌باشد، به کاهش فشار خون در ریه ها کمک می کند و اکسیژن رسانی به سراسر بدن را بهبود می بخشد.
این دارو اغلب برای مدیریت طولانی مدت PAH تجویز می شود و در مطالعات نشان داده شده است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان ناشی از این بیماری را کاهش می دهد.
ماسیتنتان که با نام تجاری اپسومیت (Opsumit) در دنیا معروف است، به صورت قرص خوراکی ۱۰ میلی‌گرمی عرضه می‌شود (حاوی لستین سویا می‌باشد) و یک درمان حیاتی برای بیماران PAH است که کیفیت زندگی بهتر و بهبود نتایج بالینی را برای آنها به همراه دارد.

مکانیسم اثر ماسیتنتان

ماسیتنتان اتصال اندوتلین (ET)-1 به گیرنده های هر دو زیرگروه های اندوتلین ETA و ETB بر روی اندوتلیوم عروقی و ماهیچه صاف بلوک می کند. تحریک این گیرنده ها با انقباض عروق، فیبروز، تکثیر، هیپرتروفی و ​​التهاب همراه است.

فارماکوکینتیک ماسیتنتان

متابولیسم : متابولیسم در کبد، عمدتا توسط آنزیم CYP3A4 و به مقادیر کمتر توسط آنزیم CYP2C19 
متابولیت فعال تقریبا ۴۰% از کل فعالیت فارماکولوژیک را تشکیل می دهد. 
زمان پیک غلظت پلاسمایی: 8 ساعت 
فراهم زیستی: نا مشخص 
توزیع 
اتصال پروتئین: بالا ۹۹ درصد که عمدتا به آلبومین متصل می شود و به میزان کمتر به آلفا-1-گلایکوپروتئین 
حجم توزیع Vd: 50L، 40L متابولیت فعال 
دفع 
نیمه عمر: ۱۶ ساعت، (حدود ۴۸ ساعت متابولیت فعال) 
دفع: ۵۰% ادرار، ۲۴% مدفوع

منع مصرف ماسیتنتان

-سابقه واکنش حساسیت مفرط به ماسیتنتان یا هریک از اجزای فرمولاسیون
-بارداری (منع مصرف جدی جدی در خانم های باردار به خاطر اثرات تراتوژنیک ،در طول درمان و تا یک ماه بعد از قطع)
-آنمی
-بیماری‌های انسدادی ورید ریوی
-شیردهی (برچسب کانادایی)

موارد احتیاط:
-خانم ها با احتمال باروری
-اختلال عملکرد بطن چپ

عوارض جانبی ماسیتنتان

عوارض شایع:
نازوفارنژیت، سردرد، آنمی، برونشیت، عفونت مجاری ادراری، آنفولانزا، افزایش ALT یا AST، کاهش تعداد اسپرم

عوارض جدی:
واکنش‌های بیش‌حساسیتی، سمیت کبدی، احتباس مایعات شدید، آنمی

تداخلات دارویی ماسیتنتان

مکانیسم کلی تداخلات:
-سوبسترای CYP2C19(مینور)، CYP2C8(مینور)، CYP2C9(مینور)، CYP3A4 (ماژور)
منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
القاکننده CYP3A4 (قوی)، مهارکننده CYP3A4 (قوی)، فکسینیدازول، فلوکونازول، فوزیدیک اسید(سیستمیک)

افزایش اثرداروها توسط ماسیتنتان:
تداخل معناداری گزارش نگردیده است.

داروهایی که سطح خونی ماسیتنتان را بالا می برند:
آمیودارون، کلوفازیمین، مهارکننده CYP3A4 (متوسط و قوی)، اردافیتینیب، فکسینیدازول، فلوکونازول، فوزیدیک اسید(سیستمیک)
کاهش اثرات داروها توسط ماسیتنتان:
تداخل معناداری گزارش نگردیده است.

داروهایی که سطح ماسیتنتان را کاهش می دهند:
القاکننده CYP3A4(متوسط و قوی)، اردافیتینیب، ایووسیدنیب

هشدار ها ماسیتنتان

-ماسیتنتان نباید برای خانم‌های باردار تجویز شود زیرا ممکن است باعث آسیب جنینی گردد. در بیماران خانم با پتانسیل باروری، حتماً قبل از شروع درمان، هرماه در مدت درمان و یک ماه پس از قطع درمان، تست بارداری انجام شود. در مدت درمان و تا یک ماه پس از قطع ماسیتنتان از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده گردد.
-در صورت بروز ادم ریوی، احتمال ابتلا به بیماری انسداد سیاهرگی ریه را باید در نظر گرفت و در صورت تایید باید دارو قطع شود. 
-کاهش غلظت هموگلوبین و هماتوکریت در درمان با ماسیتنتان گزارش شده است. کاهش هموگلوبین به ندرت نیاز به تزریق خون دارد، ولی شروع درمان در بیماران مبتلا به کم خونی شدید توصیه نمی شود. لازم است میزان هموگلوبین فرد قبل از شروع درمان و در طول درمان اندازه گیری شود. 
-اگر افزایش آمینوترانسفراز های کبدی با علایم بالینی سمیت کبدی همراه باشد، مصرف دارو باید قطع شود. بیمار باید با علایم آسیب کبدی (تهوع، استفراغ، درد ربع فوقانی راست، خستگی، بی اشتهایی، یرقان، ادرار تیره، تب یا خارش) آشنا باشد و آن ها را گزارش کند.

توصیه های دارویی ماسیتنتان

-قرص ماسیتنتان به صورت کامل یک بار در روز (بدون توجه به زمان صرف غذا) مصرف می‌شود و حداکثر دوز روزانه این دارو نیز ۱۰ میلی‌گرم می‌باشد. از خرد کردن، جویدن یا له کردن این قرص‌ها خودداری شود.
-برچسب کانادایی ماسیتنتان مصرف این دارو را در بیماران دیالیزی توصیه نمی کند.
-آنزیم‌های کبدی قبل از شروع درمان کنترل شوند و در صورت لزوم تکرار گردد(توصیه می‌شود در سال اول درمان در صورت نیاز ماهانه بررسی کبدی انجام شود). در بیمارانی که افزایش ترانس آمینازها همراه با علائم آسیب کبدی (مانند بی اشتهایی، ادرار تیره، خستگی، تب، خارش، زردی، حالت تهوع، درد یک‌جهارم بالا و راست، استفراغ) است یا افزایش بیلی روبین (بیلی روبین بیش از ۲ برابر بالا) دیده می‌شود، درمان را قطع کنید. پس از نرمال شدن آنزیم های کبدی، می‌توان در بیمارانی که علائم بالینی سمیت کبدی را تجربه نمی کنند، مجدداً درمان را شروع کنید. در مواردی که آنزیم های کبدی ALT یا AST بیشتر از ۳برابر حد نرمال باشند، و در بیماران با نارسایی کبد، شروع درمان با این دارو توصیه‌ نمی‌شود.
-از اقدامات احتیاطی مناسب برای دریافت، جابجایی، مدیریت و دفع این دارو استفاده شود. دستکش (تک) در هنگام دریافت، باز کردن بسته بندی و قرار دادن در انبار پوشیده شود. NIOSH استفاده دستکش در یک دست را برای مصرف قرص یا کپسول های دست نخورده توصیه می کند.
-ادم محیطی می‌تواند به دلیل درمان و/یا شرایط بیماری (فشار خون شریانی ریوی) رخ دهد. در صورت وقوع این عارضه ارزیابی بیشتر بیمار برای تعیین علت و درمان مناسب یا قطع درمان ضروری می‌باشد.
-در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی با احتیاط مصرف شود.
-کاهش هماتوکریت/هموگلوبین در مدت درمان با این دارو مشاهده شده است و ممکن است در اوایل درمان رخ دهد. اندازه‌گیری هموگلوبین قبل از شروع درمان انجام شود و در صورت لزوم تکرار گردد. مصرف این دارو در بیماران مبتلا به کم خونی شدید توصیه نمی شود.
-در صورت بروز علائم ادم ریوی، احتمال بیماری انسداد وریدی ریه (PVOD) را در نظر بگیرید. در صورت تایید PVOD، درمان با این دارو را متوقف کنید.
-افراد مبتلا به اختلال عملکرد بطن چپ، در معرض خطر بروز احتباس مایعات بعد از شروع درمان با آنتاگونیست های گیرنده اندوتلین هستند. در این موارد نیاز به مداخله با دیورتیک ها یا بستری شدن در بیمارستان برای نارسایی قلبی جبران نشده دارند. 
بعد از شروع درمان، علایم احتباس مایعات باید کنترل شود و اگر این موضوع از نظر بالینی قابل توجه باشد، بیمار را برای تعیین علت و نیاز احتمالی به قطع درمان ارزیابی شود.
-تصمیم به تجویز این دارو برای کلیه بیماران خانم با دقت فراوان و در صورت صلاحدید متخصص، طبق برنامه سختگیرانه گرفته شود. بیمار خانم در سن باروری باید قبل از شروع درمان و هر ماه در طول درمان و یک ماه پس از قطع درمان، تست بارداری منفی داشته باشد.
-خانم‌ها می‌توانند از یک روش بسیار مؤثر پیشگیری از بارداری (دستگاه داخل رحمی، ایمپلنت پیشگیری از بارداری، یا عقیم‌سازی با مسدودکردن لوله‌ها) یا ترکیبی از روش‌ها (داروهای پیشگیری از بارداری هورمونی با روش مانع یا دو روش مانع) استفاده کنند. در صورت انتخاب روش ترکیبی دوم، علاوه بر وازکتومی همسر، باید از یک روش پیشگیری هورمونی یا مانع نیز استفاده شود. خانم‌ها باید در مورد پیشگیری و برنامه ریزی بارداری مشاوره شوند و در صورت وقوع حاملگی فوراً به پزشک خود اطلاع دهند.
-ممکن است تعداد اسپرم در مردان در طول درمان کاهش یابد. به بیماران مرد در مورد اثرات بالقوه بر باروری توضیحات لازم داده شود.
-ترشح ماسیتنتان در شیر مادر مشخص نیست اما با توجه به احتمال بروز عوارض جانبی در شیرخواران، کارخانه سازنده توصیه می کند که تصمیم به قطع شیردهی یا قطع دارو گرفته شود.
-ادم محیطی قابل توجه در بیماران بررسی شود.