کمبود ویتامین A

کمبود ویتامین A بیشتر در چه کسانی ممکن است رخ دهد؟

افراد مبتلا به بیماری هایی که جذب مواد غذایی از روده آنها دچار اختلال شده است.

افرادی که جراحی کاهش وزن داشته اند. ( بای پس روده)

افرادی که رژیم سخت وگان دارند. (افراد گیاه خوار)

افراد مصرف کننده بیش از حد الکل

افراد مبتلا به بیماری های کبدی

بیماران مبتلا به سلیاک ، فیبروز کیستیک ، نارسایی لوزالمعده ، انسداد مجرای صفراوی ، ژیاردیازیس

بیماران مبتلا به اسهال مزمن که باعث دفع انواع ویتامین ها از جمله ویتامین آ می شود.

زنان باردار ، مادران شیرده ، نوزادان و کودکان

در حالی که کمبود این ویتامین در کشورهای پیشرفته بسیار نادر است ، در کشورهای در حال توسعه اغلب افراد جامعه به اندازه کافی ویتامین آ دریافت نمی کنند.

علائم و نشانه های کمبود ویتامین A 

مشکلات پوستی
ویتامین آ نقش مهمی در سلامت پوست و درمان التهابات و خشکی پوست دارد و کمبود آن می تواند منجر به برخی از بیماری های پوستی از قبیل اگزما و آکنه شود. برای درمان این بیماری ها ممکن است از داروهایی استفاده شود که از مشتقات ویتامین آ می باشند. (مانند ایزوترتینوئین)
باید توجه داشت دلایل متعددی می تواند باعث بروز خشکی پوست شود و کمبود ویتامین آ می تواند یکی از این دلایل باشد.

خشکی چشم
خشک شدن چشم ها ممکن است از عوارض کمبود ویتامین آ باشد. کمبود شدید این ویتامین ممکن است علاوه بر خشکی، باعث تخریب قرنیه چشم و حتی نابینایی شود.

شب کوری
کمبود شدید ویتامین آ می تواند منجر به شب کوری نیز شود. شب کوری کاهش یا عدم بینایی در نور کم است و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به نابینایی شود.
مطابق تحقیقات انجام شده در کشورهای در حال توسعه شب کوری بسیار زیاد گزارش شده است.
کمبود ویتامین آ علت اصلی نابینایی کودکان در سراسر جهان است که به راحتی قابل پیشگیری می باشد. در جهان هر ساله 250،000 تا 500،000 کودک به دلیل کمبود ویتامین آ نابینا می شوند. نیمی از این خردسالان در دنیا بعد از یک سال از دست دادن بینایی، جان خود را از دست می دهند.

ناباروری و سقط جنین
ویتامین A یکی از ضروری ترین ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها برای تولیدمثل در زنان و مردان است. همچنین رشد و تکامل جنین و نوزاد وابسته به این نوع ویتامین می باشد و کمبود این ویتامین می تواند منجر به سقط جنین و یا نقص در نوزاد تازه متولد شده شود.

اختلال در رشد
کمبود ویتامین A باعث اختلال در رشد می شود و اثر این کمبود بر نوزادان بسیار شدیدتر می باشد. مطابق بررسی های انجام شده مصرف همزمان ویتامین A و برخی دیگر از مواد مغذی برای رشد، بسیار پربازده تر از مصرف ویتامین A به تنهایی بوده است.

اختلال در روند بهبود زخم ها
مصرف ویتامین A به صورت خوراکی و یا موضعی روی زخم باعث بهبود زخم ها در افرادی می شود که دچار کمبود ویتامین A هستند.

احتمال بروز عفونت های تنفسی
کمبود ویتامین A به علت کاهش ایمنی بدن و اثر بر روی سلول های اپیتلیال ریه ممکن است عفونت های مکرر دستگاه تنفسی  مانند گلو و ریه را تشدید کند. 

پیشگیری
مصرف منابع غذایی سرشار از ویتامین A و یا استفاده از داروهای مکمل برای دریافت میزان کافی این ویتامین باعث پیشگیری از کمبود آن می شود. میزان مورد نیاز ویتامین A برای مردان 0/9 میلی گرم و برای زنان 0/7 میلی گرم در روز می باشد. منابع غذایی پیشنهادی برای دریافت ویتامین A عبارتند از: جگر، ماهی ، لبنیات ، تخم مرغ ، کره ، هویج ، سبزی های دارای برگ سبز تیره ، گوجه فرنگی و پرتقال

هشدار
همانطور که کمبود ویتامین A عوارض و مشکلات زیادی برای بدن ایجاد می کند مقادیر بیش از نیاز ویتامین A می تواند برای بدن آسیب های جدی ایجاد کند. در واقع مصرف زیاد این ویتامین نسبت به سایر ویتامین ها خطرات بیشتری در پی خواهد داشت. در زنان باردار این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است.