این دارو مهارگر قوی دوپامین و به میزان کم‌تری نوراپی‌نفرین در سیستم اعصاب مرکزی است
دکتر مروارید عالیشاه
متخصص اعصاب و روان
متیل فنیدیت (ریتالین)
اکثر افراد به خصوص دانشجویان با نام این دارو آشنایی دارند و از آن، جهت افزایش توجه و تمرکز و نیز شب زنده داری در شبهای امتحان مورد سوء مصرف قرار میدهند. این دارو بیشتر به نام تجاری آن، ریتالین شناخته می‌شود و از ترکیبات مشابه امفتامین‌ها است.
متیل فنیدیت برای درمان افسردگی، نشانه‌های نارکولپسی، و برخی از مبتلایان اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی تجویز می‌شود.
شایع ترین کاربرد آن در اختلال بیش فعالی و نقص تمرکز می باشد. این دارو مهارگر قوی دوپامین و به میزان کم‌تری نوراپی‌نفرین در سیستم اعصاب مرکزی است. درحقیقت نقص فعالیت این دو ماده شیمیایی موجود در مغز( نوروترنسمیتر دوپامین و نور_اپی‌نفرین) از علل بروز سندرم اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی در کودکان و بزرگسالان می باشد.
متیل فنیدت با افزایش فعالیت این دو آمین عصبی در بهبود این بیماری مؤثر است.
هرچند متیل فنیدیت دارای اسکلت و ساختار آمفتامینی است ولی برخلاف آن توانایی آزادسازی کاتکول‌آمین‌ها را ندارد و بازجذب سروتونین را نیز مهار نمی‌کند و از این جهت به آمفتامین برتری دارویی دارد.
نکات مهم در خصوص مصرف متیل فنیدات
👈برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بی‌قراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگی‌های قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیک‌های حرکتی و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع دارد.
👈قابل ذکر است احتمال اعتیاد و وابستگی به دارو و سوءاستفاده از آن وجود دارد .از علائم ترک جسمانی و روانی این قرص می‌توان به دردهای عضلانی، خواب آلودگی و افسردگی نام برد.
👈این دارو فقط برای افرادی تجویز می‌شود که سابقه کامل آنها به‌طور دقیق ارزیابی شود.
👈برای بیمارانی با واکنش حاد استرس نباید تجویز شود.
👈در مصرف طولانی مدت دارو، بهتر است آزمایش‌های منظم شمارش سلول‌های خونی و شمارش پلاکت‌ها نیز انجام شود.
👈این دارو نباید به صورت سرخود جهت افزایش تمرکز در شبهای امتحان، درمان حالت‌های خستگی مفرط طبیعی، افسردگی و سایکوزها توسط بیمار استفاده شود.
👈نیاز به ادامه مصرف دارو باید مرتب توسط پزشک ارزیابی شود و در زمان تعطیلات و زمان‌هایی که مصرف آن نیاز نیست، مصرف کاهش یافته یا قطع شود
.
👈افزایش درجه حرارت بدن، بی نظمی در ضربان قلب، سردرد و تهوع، افزایش فشارخون و تشنج از عوارض مصرف بیش از اندازه ریتالین است.
👈فشارخون، تعداد نبض و بیماری‌های قلبی و عروقی باید به صورت دوره ای و در طول مصرف ریتالین پایش شوند. در صورت وجود هرگونه بیماری قلبی و عروقی یا ابتلا به پرفشاری خون تجویز ریتالین باید با احتیاط تحت نظارت روانپزشک صورت گیرد.
.gif)
