کتامین

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف کتامین

كتامين به عنوان يك بيهوش كننده عمومي براي اعمال جراحي يا تشخيص كوتاه مدت كه به شل شدن عضلات اسكلتي نياز ندارند، مصرف مي‌شود. كتامين همچنين به عنوان داروي كمكي همراه با ساير داروهاي بيهوش كننده مصرف مي‌شود.

مکانیسم اثر کتامین

جذب دارو سريع است، كتامين به سرعت در تمام بافت‌هاي بدن از جمله مغز توزيع مي‌شود. متابوليسم آن كبدي است و نيمه عمر دفعي آن 3-2 ساعت است. مدت اثر دارو بعد از تزريق, وریدی حدود 10-5 دقیقه و بعد از تزريق عضلاني حدود 25-12 دقيقه است . زمان هوشيابي از دارو سريع است و دفع دارو به طور عمده كليوي است.

منع مصرف کتامین

بطور كلي اين دارو در مواردي كه افزايش فشار خون خطرناك مي‌باشد ، از جمله بيماري شديد قلبي- عروقي، زيادي شديد و كنترل نشده فشار خون، انفاركتوس اخير ميوكارد، سابقه حمله. تروماي مغزي و خونريزي يا توده داخل مغزي، نبايد مصرف شود.

عوارض جانبی کتامین

*
عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: تاخیر در بیدار شدن پس از بیهوشی (شامل گیجی، دلیریوم یا روان آشفتگی، وضعیت رویاگونه، هیجان، توهم، رفتار غیرمنطقی، تصویرسازی ذهنی واضح)
سایر عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: برادی کاردی، آریتمی قلبی، افت فشارخون، افزایش فشارخون، افزایش تعداد نبض
سیستم اعصاب مرکزی: وابستگی به دارو، هایپرتونی (حرکات تونیک کلونیک گاها شبیه به تشنج)، افزایش فشار مایع مغزی نخاعی
پوستی: قرمزی، راش شبیه به دانه های سرخک و سرخجه، راش در محل تزریق
غدد درون ریز و متابولیسم: دیابت بی مزه مرکزی
گوارشی: بی اشتهایی، تهوع، ریزش غیرارادی بزاق (سیالوره)، استفراغ
ادراری تناسلی: نقص عملکرد مثانه (کاهش ظرفیت)، التهاب مثانه (شامل: التهاب غیرعفونی، التهاب بینابینی، التهاب اولسراتیو، التهاب فرسایشی، التهاب خونریزی دهنده)، سوزش ادرار، خون در ادرار، تکرر ادرار، بی اختیاری ادرار، فوریت ادرار
واکنش ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی
موضعی: درد محل تزریق
عصبی عضلانی و اسکلتی: اسپاسم حنجره
چشمی: دوبینی، افزایش فشار داخل چشمی، نیستاگموس (حرکت غیرارادی چشم)
کلیوی: هیدرونفروز کلیه
تنفسی: انسداد راه هوایی، آپنه، دپرسیون تنفسی

تداخلات دارویی کتامین

*مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP2B6
-تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS

تداخلات رده X (پرهیز):
آزلاستین (بینی)، برومپریدول، کانیواپتان، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، تالیدومید

کاهش اثرات داروها توسط کتامین:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات کتامین توسط داروها:
القاکننده‌های متوسط CYP2B6، دابرافنیب، انزالوتامید، لوماکافتور و ایواکافتور

افزایش اثرات داروها توسط کتامین:
اتانول، آزلاستین (بینی)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، داروهای تضعیف‌کننده‌ CNS، فلونیترازپام، ممانتین، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سوورکسانت، تالیدومید، تیوپنتال، زولپیدم

افزایش اثرات کتامین توسط داروها:
آلیزاپرید، اپرپیتانت، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، کلوفازیمین، کانیواپتان، مهارکننده‌های متوسط وقوی CYP3A4، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، دولیزیب، اردافتینیب، اسکتامین، فوس اپرپیتانت، فوس نتویتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، هیدروکسی زین، ایدلالیسیب، گیاه کاوا، لاروترکتینیب، لمبورکسانت، لیزورید، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، میفپریستون، ماینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، نوتپیتانت، اوکسوممازین، پالبوسیکلیب، پرامپانل، روفینامید، سیمپرویر، سدیم اکسیبات، استریپنتول، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول و کانابیدیول، تیوتپا، تیکلوپیدین، تری‌مپرازین

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها کتامین

. كتامين در صورت وجود آسيب چشم، افزايش فشار مايع مغزي-نخاعي، افزايش فشار داخل چشمي، اختلالات رواني مانند اسكيزوفرني و يا تيروئيد سمي بايد با احتياط فراوان مصرف شود.
2. براي جلوگيري از ايجاد آپنه ، ضعف تنفسي و يا افزايش فشار خون ، تزريق وريدي كتامين بايد آهسته و طي مدت يك دقيقه انجام گيرد.
3. مصرف مكرر كتامين ممكن است باعث ايجاد مقاومت به اثرات دارو در بيمار گردد.
4. به مدت 24 ساعت پس از بيهوشي، هنگام رانندگي يا كار با ماشين‌آلاتي كه نياز به هوشياري دارند بايد احتياط نمود.
5. از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNS تا 24 ساعت پس از بيهوشي بايد خودداري نمود.

توصیه های دارویی کتامین

1. ازآنجايي كه تجويز كتامين ممكن است باعث ايجاد تهوع و استفراغ شود، معده بيمار در هنگام تجويز دارو بايد خالي باشد.
2. به دليل افزايش ترشحات بزاق و مخاط، تجويز آتروپين‌ و يا اسكوپولامين قبل از بي‌هوشي توصيه مي‌شود.