لیناکلوتاید

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف لیناکلوتاید

-یبوست مزمن بدون علت (CIC)
-سندرم روده تحریک پذیر همراه با یبوست (IBS-C)
-یبوست مرتبط با اپیوئیدها (داروی آلترناتیو)(بدون برچسب)

لیناکلوتاید یک داروی گوارشی است که آگونیست گوانیلات سیکلاز-سی (GC-C)می‌باشد و در موارد شدید یبوست که می‌تواند ایدیوپاتیک یا مرتبط با مصرف اپیوئیدها یا سندرم روده تحریک پذیر باشد، قابل تجویز است.
بر اساس دستورالعمل های انجمن درمان حمایتی در سرطان، جهت مدیریت یبوست در بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته، لیناکلوتاید می‌تواند به عنوان یک داروی جایگزین در بیمارانی که به درمان های خط اول پاسخ نداده اند، در نظر گرفته شود.

این دارو با نام تجاری کانستلا معروف شده‌است و به صورت کپسول خوراکی ۷۲، ۱۴۵ و ۲۹۰ میکروگرمی عرضه می‌شود.

مکانیسم اثر لیناکلوتاید

لیناکلوتاید و متابولیت فعال آن به سطح اپیتلیوم روده متصل می شوند و گوانیلات سیکلاز-C را آگونیزه می کنند. در پی این عمل، غلظت گوانوزین مونوفسفات حلقوی درون سلولی و خارج سلولی (cGMP) متعاقباً افزایش می‌یابد که منجر به ترشح کلرید و بی کربنات در مجرای روده می‌شود. مقدار مایع در روده افزایش می یابد و انتقال گوارشی تسریع می شود. افزایش cGMP خارج سلولی ممکن است با کاهش فعالیت عصب حسی درد، درد احشایی را کاهش دهد.

فارماکوکینتیک لیناکلوتاید

متابولیسم: در دستگاه گوارش متابولیزه می‌شود به یک متابولیت فعال، داروی مادر و متابولیت تحت تخریب پروتئولیتیک در مجرای روده به پتیدهای کوچکتر و آمینواسید‌ها تبدیل می‌شوند.

دفع: در درجه اول از طریق مدفوع(۳تا۵درصد؛ به صورت متابولیت فعال)
جذب: جذب سیستمیک مختصر، غلظت پلاسمایی در دوزهای مصرفی پیشنهادی، قابل اندازه‌گیری نیست.
نیمه‌عمر:نامشخص

منع مصرف لیناکلوتاید

-حساسیت به لیناکلوتاید یا سایر اجزای فرمولاسیون
-کودکان زیر دو سال
-انسداد مکانیکی مسیر گوارشی(مشخص شده یا مشکوک)

موارد احتیاط:
-اسهال ادامه دار

عوارض جانبی لیناکلوتاید

عوارض شایع:
اسهال، دردشکمی، نفخ، عفونت دستگاه تنفس فوقانی، گاستروانتریت، سردرد، اتساع شکمی

عوارض جدی:
آنافیلاکسی، اسهال شدید

تداخلات دارویی لیناکلوتاید

مکانیسم کلی تداخلات:
نامشخص
تداخل معناداری گزارش نگردیده‌است.

تداخل با غذا:
حداقل نیم‌ساعت قبل از اولین وعده‌ی غذایی روز مصرف شود.

هشدار ها لیناکلوتاید

-خطر دهیدراسیون یا کم‌آبی شدید در اطفال کمتر از دو سال با مصرف لیناکلوتاید وجود دارد. به همین دلیل مصرف این دارو در کودکان زیر دوسال ممنوع می‌باشد.
در مطالعات غیر بالینی بر روی موش‌های نوزاد، تجویز یک دوز خوراکی نزدیک به دوز بزرگسالان لیناکلوتاید، منجر به مرگ و میر ناشی از کم آبی بدن شد.
-از آنجا که لیناکلوتاید شباهت اسمی زیادی با لیناگلیپتین دارد و داروی جدیدتری می‌باشد، لازم است جهت پیشگیری از خطای دارویی، توجه بیشتری در زمان نوشتن نسخه توسط پزشک و خواندن توسط داروساز شود.

توصیه های دارویی لیناکلوتاید

-لیناکلوتاید باید حداقل نیم ساعت قبل از اولین وعده غذایی در روز با معده خالی مصرف شود. مدفوع شل و دفعات مدفوع بیشتر ممکن است پس از مصرف دارو‌همراه با صبحانه ی پرچرب رخ دهد. کپسول به طور کامل قورت داده‌شود. از شکستن کپسول یا محتویات کپسول ، خرد کردن یا جویدن آن خودداری شود. برای بیمارانی که مشکلات بلع دارند، می‌توان کپسول ها را باز کرد و به صورت خوراکی در پوره‌ی سیب یا همراه با آب مصرف نمود. مصرف این دارو همراه با آب از طریق لوله تغذیه نازوگاستریک یا تغذیه‌ی معدی امکان‌پذیر است. مخلوط کردن دانه های کپسول در سایر غذاهای نرم یا مایعات دیگر آزمایش نشده است.
-طرز مصرف همراه با پوره‌ی سیب:کپسول باز شود و محتویات در یک قاشق چایخوری(۵میلی‌لیتر) پوره‌ی سیب که به دمای اتاق رسیده حل شود(سرد یا گرم نباشد) و سپس بلافاصله به صورت کامل بلعیده شود.از جویدن محتویات کپسول خودداری شود. از آماده سازی به این روش و نگهداری برای وعده‌های بعدی خودداری شود.
-طرز مصرف صحیح همراه با آب: کپسول باز شود و کل محتویات (دانه ها) در یک فنجان با ۳۰ میلی لیتر آب با دمای اتاق ریخته‌شود. به آرامی حداقل به مدت بیست ثانیه فنجان را بچرخاند و بلافاصله مصرف کند. سی میلی لیتر آب دیگر را به دانه های باقی مانده در فنجان اضافه کند، حداقل بیست ثانیه بچرخاند و بلافاصله مصرف کند. از نگهداری مخلوط آب و محتویات کپسول جهت استفاده در وعده‌های بعدی، خودداری شود. توجه: دارو بر روی سطح دانه‌های داخل کپسول پوشانده شده است و در آب حل خواهد شد.در نتیجه نیاز به حل شدن کامل تمامی دانه‌ها در آب نیست و مقادیری از آنها به صورت قابل مشاهده در فنجان باقی می‌مانند و حل نمی‌شوند. درنتیجه، مصرف تمام دانه ها برای تحویل دوز کامل ضروری نیست.
-نحوه‌ی مصرف از طریق لوله‌ی نازوگاستریک یا گاستریک: کپسول باز شود و کل محتویات (دانه ها) در یک فنجان با ۳۰ میلی لیتر آب با دمای اتاق ریخته‌شود. مسئول دارو به آرامی حداقل به مدت بیست ثانیه فنجان را بچرخاند، سپس مخلوط آب و دانه‌ها را را با سرنگ (با فشار و سریع با سرعت ۱۰میلی‌لیتر بر ۱۰ثانیه) در لوله وارد کند. سپس سی میلی لیتر آب دیگر به دانه های باقیمانده اضافه شود و روند را تکرار کند. پس از مصرف، لوله را با حداقل ده میلی لیتر آب شستشو دهد. توجه: برای رساندن دوز کامل، نیاز به تزریق تمام دانه ها داخل لوله نیست.
-از آنجا که لیناکلوتاید و متابولیت‌هایش با دوز‌های پیشنهادی قابل اندازه‌گیری در پلاسما نمی‌باشند، در مصرف آن توسط مادر باردار، انتظار نمی رود عوارضی متوجه جنین گردد.با این وجود، تا زمانی که اطلاعات کافی وجود ندارد، سایر روش‌های درمان یبوست در مادران باردار در اولویت قرار دارند.
-لیناکلوتاید در شیر ترشح نمی‌شود.در مطالعات،این دارو و متابولیت آن در تمام نمونه‌های به‌دست‌آمده در طی ۲۴ ساعت، کمتر از حد قابل اندازه‌گیری بوده‌است.بنا بر توصیه‌ی کارخانه‌ی سازنده، تصمیم به شیردهی در طول درمان با این دارو باید با ارزیابی خطر مواجهه نوزاد، فواید شیردهی برای نوزاد و مزایای درمان برای مادر گرفته‌شود.
-در موارد سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر، علائمی همچون درد شکمی، کیفیت و دفعات حرکت خود به خودی روده، پیگیری شود.
-در موارد یبوست مزمن ایدیوپاتیک، دفعات فشار واردکردن در حین حرکات روده در زمان دفع و کیفیت و دفعات حرکت خود به خودی روده پیگیری شود.
-مواردی از اسهال شدید همراه با سرگیجه، سنکوپ، افت فشار خون و ناهنجاری های الکترولیتی (هیپوکالمی و هیپوناترمی) که نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا تزریق مایعات وریدی دارد نیز در مدت درمان با این دارو گزارش شده است. در صورت بروز اسهال شدید، قطع درمان و جایگزینی آب و الکترولیت در نظر گرفته‌شود. مصرف لیناکلوتاید همراه با یک وعده غذایی پرچرب ممکن است اسهال را تشدید کند.
-در صورت بروز اسهال، جایگزینی آب و الکترولیت‌ها حتماً در نظر گرفته شود تا بیمار دچار دهیدراسیون نگردد.به بیمار توصیه شود در صورت ادامه‌دار بودن اسهال، به پزشک اطلاع دهد.