ناتگلینید

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف ناتگلینید

+دیابت نوع۲، درمان
ناتگلیناید یک داروی ضددیابت از دسته‌ی میگلیتینیدها می‌باشد که در کنترل قندخون در دیابت نوع دو قابل تجویز است.

این دارو با نام تجاری استارلیکس در دنیا معروف شده است و به صورت قرص خوراکی ۶۰و۱۲۰میلی‌گرمی عرضه می‌شود.

مکانیسم اثر ناتگلینید

این دارو یک داروی کاهنده قند غیر سولفونیل اوره‌ای می‌باشد که با بلوک کانال‌های پتاسیمی وابسته به ATP ، دپلاریزه کردن غشا و تسهیل ورود کلسیم از طریق کانال‌های کلسیمی عمل می‌کند.
ناتگلیناید با افزایش کلسیم بین سلولی موجب تحریک سلول‌های بتا در پانکراس و رهاسازی بیشتر انسولین می‌شود.
اثر افزایشی ناتگلیناید بر روی ترشح انسولین وابسته به گلوکز می‌باشد.

فارماکوکینتیک ناتگلینید

متابولیسم: کبدی؛ CYP450:سوبسترای 2C9(اولیه) و 3A4(متابولیت M1)
مدت زمان شروع اثر: ۱ساعت
مدت زمان رسیدن به پیک:کمتر از یک ساعت
جذب:سریع
اتصال به پروتئین:۹۸درصد(در درجه اول به آلبومین)
دفع: ادرار۸۳درصد(۱۶درصد به صورت تغییرنیافته)، مدفوع ۱۰درصد
نیمه عمر:۱/۵ساعت

منع مصرف ناتگلینید

-سابقه حساسیت به ناتگلیناید یا داروهای مشابه
-دیابت نوع یک
-کتواسیدوز دیابتی
-نارسایی کلیوی شدید
موارد احتیاط:
-نارسایی کلیوی با CrCl یا eGFR <30
-نارسایی متوسط تا شدید کبدی
-بیماران سالمند
-افراد با سوتغذیه
-نقص آدرنال
-نوروپاتی اتونوم(علائم افت قندخون را دیرتر متوجه می‌شوند)
-متابولیسم کبدی ضعیف توسط CYP2C9
-جراحی چاقی

عوارض جانبی ناتگلینید

عوارض شایع:
افت قندخون، واکنش‌های حساسیتی، هپاتیت کلستاتیک، آرتروپاتی، سرگیجه، افزایش وزن، افزایش اسیداوریک

عوارض جدی:
عفونت سیستم تنفس فوقانی، کمردرد، علائم شبه‌آنفولانزا، سرگیجه، آرتروپاتی، اسهال، آسیب در اثر تصادف و سانحه، برونشیت، سرفه، افت قندخون، افزایش آنزیم‌های کبدی

تداخلات دارویی ناتگلینید

مکانیسم کلی تداخلات:
سوبسترای CYP2C9(ماژور)، CYP3A4(ماژور)، OATP1B1/1B3 (SLCO1B1/1B3)

منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
تداخل معناداری گزارش نشده‌است.

تداخلات ماژور:
آبامتاپیر، استیل سالیسیلیکوم اسیدوم، آلفا لیپوئیکوم اسیدوم، آسپرین، فلورکینولون‌ها، سرتینیب، کلروکین، کونیواپتان، انوکساسین، انتاکاپون، فکسینیدازول،فلومکوئین،هیدروکسی‌کلروکین، لانرئوتاید، مترلپتین، نتوپیتانت، اوکترئوتاید، پازیرئوتاید، پیوگلیتازون، سیمپراویر، سیتاگلیپتین، سدیم تیوکتات، تیوکتیک اسید

تداخلات متوسط:
آسبوتولول،آمیودارون، گلیسیریزین، آمپرناویر، آتازاناویر، آتنولول، بنازپریل، بتاکسولول، بیزوپرولول، بیترملون، کاپتوپریل، کارتلول، کارودیلول، سلیپرولول،کلروتیازید، کلرتالیدون،کلاریترومایسین، داروناویر،امپاگلیفلوزین، انالاپریل، انالاپریلات،اسمولول، اوکالیپتول، اوکالیپتوس، اگزناتاید، فلوکونازول، فوس‌آمپرناویر، فوزینوپریل، فوس‌فنی‌توئین، فورازولیدون، فوروزماید، گلوکومنان،، گوانتیدین، گوارگام، جیمنما سیلوستر، هیدروکلروتیازید، هیدروفلومتیازید، اینداپامید، ایندیناویر، انسولین(انواع)، ایپرونیازید، ایزوکربوکسازید، کتوکونازول، لابتالول، لووبونولول، لیناگلیپتین، لینزولید، لیزینوپریل، لوپیناویر، متیلن‌بلو، متی‌پرانولول، متولازون، متوپرولول، میکوتازول، میفپریستون، موکلوبماید، موئگزیپریل، نادولول، نبیوولول، نلفیناویر، نیالامید، اکساندرولون، اکس‌پرنولول، پن‌بوتولول، پریندوپریل، فنلزین، فنی‌توئین، پیندولول، پلی‌تیازید، پراکتولول، پراملینتاید، پروکاربازین، پروپرانولول، پسیلیوم، کوئیناپریل، رامیپریل، راساژیلین، ریفامپین، ریتوناویر، سافیناماید،سلژیلین، سماگلوتید، سوتالول، سوکسینیل‌سولفا‌تیازول، سولفاستامید، سولفادیازین، سولفادوکسین، سولفاگوانیدین، سولفامرازین، سولفامتازین، سولفامتیزول، سولفامتوکسازول، سولفانیلامید، سولفاپیریدین، سولفاتیازول، سولفین‌پیرازون، سولفی‌سوکسازول، سولفانیلامید، تلاپرویر، تیمولول، تیپراناویر، تراندولاپریل، ترانیل‌سیپرومین، تریامترن، زوفنوپریل

افزایش اثرداروها توسط ناتگلیناید:
عوامل کاهنده قندخون

داروهایی که سطح خونی ناتگلیناید را بالا می برند:
آلفالیپوئیک اسید، آندروژن‌ها، عوامل ضددیابت، بتابلاکرها، بورتزومیب، مهارکنندگان CYP2C9(متوسط)، ضدویروس‌ها با اثر مستقیم (HCV)، آگونیست شبه گلوکاگونی پپتید-۱، گوانتیدین، فرآورده‌های گیاهی کاهنده قندخون، لوماکافتور، ایواکفتور، مایتاکه، مهارکننده‌مونوآمین‌اکسیداز، پگ‌ویزومانت، پروتیونامید، کینولون‌ها، سالیسیلات‌ها، مهارکننده اختصاصی بازجذب سروتونین

کاهش اثرات داروها توسط ناتگلیناید:
تداخل معناداری گزارش نشده‌است.

داروهایی که سطح ناتگلیناید را کاهش می دهند:
القاکنندگان CYP3A4(قوی)، اردافیتینیب، عوامل افزاینده قندخون، ایووسیدنیب، لوماکافتور و ایواکافتور، کینولون‌ها، ریتودرین، دیورتیک‌های تیازیدی و شبه تیازیدی
تداخل با غذا:
سرعت جذب با مصرف همزمان با غذا کاهش می‌یابد.
نیم تا یک ساعت قبل غذا مصرف شود.

هشدار ها ناتگلینید

-خطر افت قندخون با داروهای مگلیتینیدها همچون ناتگلیناید، نسبت به سایر داروهای غیرانسولینی ضددیابت بیشتر است. آموزش‌های لازم در مورد علائم افت قند م اقدامات لازم، به بیمار داده شود.
-در شرایطی که بیمار تحت استرس های جسمی و روحی جدی قرار دارد (عفونت، جراحی، تروما، تب) بهتر است این دارو موقتاً قطع و از انسولین جهت کنترل قندخون استفاده شود.

توصیه های دارویی ناتگلینید

-توصیه می‌شود قرص ناتگلیناید نیم تا یک ساعت پیش از وعده‌ی غذایی مصرف شود. در صورت حذف وعده‌ی غذایی، دوز داروی مربوط به آن نوبت نیز مصرف نشود.
-پارامترهای چربی و قندخون ناشتا به صورت منظم و دوره ای ارزیابی شود.
-تصمیم به تجویز این دارو در دوران بارداری حتماً با محاسبه‌ی نسبت خطر و منفعتی که برای مادر و جنین دارد گرفته شود.اطلاعات انسانی کافی نیست اما خطر سمیت برای جنین را پیش بینی نکرده‌است. با این حال در مطالعات حیوانی خطر هایپوپلازی مثانه با دوزهای بالا(تا۲۷برابر دوز درمانی انسان) وجود داشته است.
-در دوران شیردهی توصیه می‌شود از یک داروی جایگزین مناسب جهت کنترل قندخون استفاده شود.مطالعات انسانی کافی جهت ارزیابی خطرات احتمالی برای شیرخوار وجودندارد اما احتمال ترشح دارو در شیر وجود دارد.
-در مصرف همزمان این دارو با سولفونیل اوره‌ها یا سایر داروهای افزاینده ترشح انسولین، فواید درمانی بیشتری برای بیمار مشاهده نگردیده‌است.
-در افرادی که جراحی‌های چاقی انجام داده‌اند، بهتر است از سایر داروهای کاهنده قندخون که خطر کمتری برای افت قندخون دارند، استفاده شود.
-با تغيير رژيم غذايي، فعاليت بدني و بيماري، ميزان قند خون و برنامه درماني تغيير مي كند.
‏-HbA1c بیمار دست‌کم دوبار در سال در بیماران با قندخون تحت کنترل و ۴بار درسال در بیمارانی که به اهداف درمانی نرسیده‌اند، چک شود.در افرادی که نوسانات قندخون زیادی دارند(مانند کسانی که کمبود ترشح انسولین دارند) یا در بیمارانی که HbA1c آنها با قندخون یا علائمشان تطابق ندارد، حتماً ارزیابی HbA1c همراه با سایر فاکتورهای قندخون انجام شود.
-قندخون ناشتا و بعد غذا توسط بیمار به صورت روزانه چک شود.
-عملکرد کبدی و کلیوی بیمار در ابتدای درمان و سپس به صورت منظم و دوره‌ای ارزیابی شود.