معرفی تراندولاپریل
تراندولاپریل یک داروی مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitor) است که برای کنترل فشار خون بالا و بهبود عملکرد قلبی در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن تجویز میشود. این دارو با کاهش تولید آنژیوتانسین II و کاهش ترشح آلدوسترون، به گشاد شدن عروق و کاهش بار قلب کمک میکند.
استفاده از تراندولاپریل در کنار سایر درمانهای قلبی-عروقی و نظارت منظم بر شاخصهای همودینامیکی، میتواند به بهبود کنترل فشار خون و کاهش خطر بروز عوارض قلبی کمک نماید. مصرف این دارو تحت نظارت دقیق پزشک و پایش دورهای عملکرد کلیوی، از الزامات استفاده ایمن و اثربخش به شمار میآید.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف تراندولاپریل
تراندولاپریل بهعنوان یک مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitor) در درمان و مدیریت شرایط قلبی-عروقی کاربرد دارد. موارد مصرف اصلی عبارتاند از:
فشار خون بالا:
- کنترل و کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به هیپرتنسیون، به ویژه در مراحل اولیه و میانی.
نارسایی قلبی مزمن:
- بهبود عملکرد قلب از طریق کاهش پسبار و کاهش استرس بر روی قلب، که در بیماران دارای نارسایی قلبی مزمن نقش حمایتی دارد.
اختلال عملکرد بطن چپ پس از سکته قلبی:
- استفاده به عنوان درمان مکمل برای بهبود عملکرد بطن چپ و کاهش نرخ مرگ و میر در بیماران پس از حوادث قلبی.
مکانیسم اثر تراندولاپریل
تراندولاپریل با مهار آنزیم مبدل آنژیوتانسین، تأثیرات متعددی در مسیرهای همودینامیکی و رگولاسیون سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون ایجاد میکند. مکانیسم اثر بهصورت چندگزینهای به شرح زیر است:
مهار تبدیل آنژیوتانسین I به آنژیوتانسین II:
- کاهش تولید آنژیوتانسین II منجر به کاهش انسداد عروق و گشاد شدن رگها میشود.
کاهش ترشح آلدوسترون:
- با کاهش آلدوسترون، کاهش احتباس سدیم و آب در بدن حاصل شده و فشار خون کاهش مییابد.
اثرات آنتیرفلوکس و بهبود ریمدیالیسم عروقی:
- کاهش استرس اکسیداتیو و تأثیرات مفید بر روی سلولهای عروق، که در بهبود عملکرد قلب و کاهش بار ویسکوزیتی خون موثر است.
فارماکوکینتیک تراندولاپریل
جذب:
تزریق خوراکی: - تراندولاپریل به صورت خوراکی تجویز میشود و از دستگاه گوارش جذب میگردد.
- میزان زیستدسترس بالای دارو موجب اثر سریع و پایدار در کنترل فشار خون میشود.
توزیع:
پراکندگی در بافتهای هدف: - پس از جذب، دارو در بافتهای عروق و قلب توزیع میشود.
- حجم توزیع مناسب امکان دستیابی به غلظتهای اثربخش در محلهای کلیدی مانند عضله قلب و عروق کرونری را فراهم میکند.
متابولیسم:
تبدیل به متابولیتهای فعال: - تراندولاپریل بهعنوان یک پرودارو در کبد به متابولیت فعال (تراندولاپریلات) تبدیل میشود.
- فرایند متابولیسم عمدتاً از طریق آنزیمهای کبدی انجام میشود که کنترل دوز و زمانبندی تجویز را تسهیل میکند.
دفع:
راه کلیوی: - دفع اصلی دارو و متابولیت فعال از طریق کلیهها انجام میشود.
- تنظیم عملکرد کلیوی و ارزیابی شاخصهای ادراری برای جلوگیری از تجمع دارو، از نکات مهم در بیماران با نارسایی کلیوی بهشمار میآید.
منع مصرف تراندولاپریل
حساسیت شناختهشده به مهارکنندههای ACE یا هر یک از اجزای فرمولاسیون دارو:
- سابقه واکنشهای آلرژیک شدید یا آنژیوالدما
اختلالات جدی در عملکرد کلیوی:
- وجود استنوزیس دو طرفه شریانهای کلیوی یا بیماریهای حاد کلیوی
بارداری و شیردهی:
- به دلیل خطرات بالقوه برای جنین و نوزاد
هیپوتانسیون شدید:
- فشار خون پایین شدید که میتواند در اثر مصرف تراندولاپریل تشدید شود.
عوارض جانبی تراندولاپریل
خشکی و سرفه خشک:
- در حدود ۱۰–۲۰٪ از بیماران، که اغلب به صورت مزمن در طول درمان مشاهده میشود.
هیپوتانسیون:
- حدود ۲–۵٪ از بیماران ممکن است دچار افت شدید فشار خون بهویژه در شروع درمان شوند.
سرگیجه و سردرد:
- گزارشهای مربوط به سرگیجه در ۵–۱۰٪ از موارد.
افزایش سطح پتاسیم (هیپرکالمی):
- در حدود ۳–۷٪ از بیماران به ویژه در مصرف همزمان با دیورتیکهای پتاسیمنگهدار.
اختلالات کلیوی و افزایش سطح کراتنین:
- نادر (کمتر از ۲٪)؛ به ویژه در بیمارانی که دارای پیششرایط نارسایی کلیوی هستند.
آنژیوالدما:
- به صورت نادر (<۱٪) گزارش شده و نیاز به قطع فوری دارو دارد.
تداخلات دارویی تراندولاپریل
تداخلات با دیورتیکهای تهاجمی:
- مصرف همزمان با دیورتیکهای ادرارآور (بهویژه دیورتیکهای حلقوی) میتواند منجر به افت فشار خون شدید شود.
تداخل با داروهای پتاسیمنگهدار:
- استفاده همزمان با دیورتیکهای پساسپیرینگی (مانند اسپیرونولاکتون و آمیلارید) و مکملهای پتاسیم، خطر هیپرکالمی را افزایش میدهد.
تداخل با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs):
- NSAIDs ممکن است اثر ضدفشار خون تراندولاپریل را کاهش داده و عملکرد کلیوی را تحت تأثیر قرار دهند.
تداخل با داروهای دیگری که بر سیستم رنین-آنژیوتانسین تأثیر میگذارند:
- مصرف همزمان با آنتاگونیستهای گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) یا سایر ACE inhibitors نیاز به پایش دقیق دارد تا از افزایش ریسک عوارض مانند هیپوستزی و هیپرکالمی جلوگیری شود.
هشدار ها تراندولاپریل
خطر افت فشار خون:
- بهویژه در بیماران دپروله (depleted) یا با درمان همزمان دیورتیکهای تهاجمی؛ نظارت مداوم بر فشار خون توصیه میشود.
ریسک نارسایی کلیوی:
- بیماران با سابقه نارسایی کلیوی یا وجود استنوزیس شریان کلیوی باید تحت پایش دقیق عملکرد کلیوی قرار گیرند.
افزایش سطح پتاسیم:
- مصرف همزمان با داروهای پتاسیمنگهدار مانند دیورتیکهای پساسپیرینگی میتواند منجر به هیپرکالمی شود.
عوارض دستگاه گوارش و سیستم عصبی:
- گزارشهایی از سرگیجه و اختلالات دستگاه گوارش وجود دارد که نیاز به پایش دقیق علائم بالینی دارد.
توصیه های دارویی تراندولاپریل
1. برای بیمار:
رعایت دستورالعملهای تجویزی: - مصرف تراندولاپریل تنها تحت نظارت پزشک متخصص صورت گیرد و از تغییر دوز یا قطع ناگهانی دارو خودداری شود.
- پایبندی به زمانبندی تجویز و مراجعه منظم به پزشک جهت پایش فشار خون و آزمایشهای مربوط به عملکرد کلیوی ضروری است.
آگاهی از علائم هشداردهنده: - در صورت بروز سرفه خشک مزمن، سرگیجه، یا علائم آنژیوالدما (تورم صورت، لبها یا زبان) فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- رعایت رژیم غذایی کمپتاسیمی در صورت توصیه پزشک و اجتناب از مصرف مکملهای پتاسیمدار توصیه میشود.
2. برای پزشک:
ارزیابی دقیق بیمار قبل از تجویز: - بررسی کامل تاریخچه پزشکی، عملکرد کلیوی و سطح الکترولیتها از جمله پتاسیم پیش از شروع درمان الزامی است.
- تشخیص دقیق وضعیت همودینامیکی و انتخاب بیماران مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.
پایش و نظارت مستمر: - نظارت دقیق بر فشار خون، سطح پتاسیم و عملکرد کلیوی پس از آغاز درمان برای تنظیم دوز و شناسایی زودهنگام عوارض.
- در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی یا آنهایی که از دیورتیکهای تهاجمی استفاده میکنند، پایش دورهای و دقیق ضروری است.
مدیریت تداخلات دارویی: - ارزیابی دقیق داروهای مصرفی بیمار و هماهنگی با تیمهای تخصصی جهت کاهش خطر تداخلات و عوارض ناشی از آنها توصیه میشود.
دارو های هم گروه تراندولاپریل
مصرف در بارداری تراندولاپریل
گروه D
استفاده نشود: شواهدی دال بر خطر مرگ جنین با مصرف این دارو در دوران بارداری وجود دارد. این شواهد به واسطه تحقیقات، تجربه عرضه در بازار و یا مطالعات انسانی به دست آمده است. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است
اشکال دارویی ثبت نشده است