بتاهیستین

اکتوسرک یکی از برندهای بتاهیستین 

1. موارد مصرف بتاهیستین
بتاهسیتین یک داروی تجویزی است که عمدتاً برای درمان اختلالات مربوط به تعادل و شنوایی تجویز می‌شود.
موارد مصرف اصلی شامل:
•     بیماری منیر (Meniere's disease): این بیماری که با حملات سرگیجه، کاهش شنوایی و وزوز گوش همراه است، درمان می‌شود.
•    اختلالات تعادلی (Vertigo): بتاهسیتین برای بهبود علائم سرگیجه ناشی از اختلالات دهلیز گوش استفاده می‌شود.
•    سرگیجه همراه با مشکلات گوش داخلی: در این حالت دارو می‌تواند به کاهش شدت و دفعات حملات سرگیجه کمک کند.

2. میزان اثربخشی بتاهیستین بر اساس آمار
بتاهسیتین به‌طور کلی در بهبود علائم بیماری منیر و سرگیجه موثر است. شواهد علمی موجود نشان می‌دهد که این دارو به بهبود جریان خون در گوش داخلی کمک می‌کند و باعث کاهش فشار در داخل گوش می‌شود که موجب کاهش علائم سرگیجه و وزوز گوش می‌شود.
•    یک مطالعه منتشر شده در PubMed نشان می‌دهد که بتاهسیتین می‌تواند در 70-80 درصد بیماران مبتلا به بیماری منیر، بهبود قابل توجهی در علائم ایجاد کند.

3. مقدار مصرف بتاهیستین
دوز معمول برای بزرگسالان:
•    دوز روزانه بتاهسیتین معمولاً 16 تا 48 میلی‌گرم است.
•    این دوز می‌تواند در 2 تا 3 دوز منقسم در روز مصرف شود.
•    بسته به وضعیت بیمار، پزشک ممکن است دوز دارو را تنظیم کند.
•    برای شروع درمان، دوز پایین‌تری توصیه می‌شود و سپس ممکن است به تدریج افزایش یابد.

4. خطرات مرتبط با مصرف طولانی‌مدت بتاهیستین
مصرف طولانی‌مدت بتاهسیتین ممکن است به عوارض گوارشی، مشکلات کبدی و واکنش‌های آلرژیک منجر شود. از آنجا که مکانیسم اثر این دارو بر جریان خون گوش داخلی است، مصرف بیش از حد آن ممکن است به افزایش فشار در داخل گوش و بروز مشکلات بیشتر منجر شود.

5. عوارض جانبی راهنمایی در مورد مدیریت و کاهش عوارض جانبی 
عوارض جانبی شایع شامل:
•    تهوع و سردرد: مصرف دارو با غذا می‌تواند این عوارض را کاهش دهد.
•    درد معده و گاستریت: دارو باید همراه با غذا مصرف شود تا از تحریک معده جلوگیری گردد.
•    واکنش‌های آلرژیک: در صورت بروز علائم مانند کهیر یا خارش، مصرف دارو باید متوقف و پزشک مطلع شود.

6. تداخلات دارویی و غذایی بتاهیستین
•    تداخلات دارویی با داروهایی مانند مهارکننده‌های MAO (Monoamine oxidase inhibitors) مانند ترانیل سیپرامین ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی دارو شود.
•    مصرف بیش از حد داروهای آرام‌بخش یا ضدافسردگی‌ها ممکن است تاثیر بتاهسیتین را کاهش دهد.
•    در مورد غذا، مصرف بتاهسیتین با وعده غذایی کمک به جذب بهتر دارو می‌کند و از ناراحتی‌های گوارشی جلوگیری می‌کند.

7. منع مصرف در بیماری‌ها / بارداری / شیردهی و رده سنی
•    بارداری: در بارداری مصرف این دارو باید تنها در صورت نیاز شدید و با نظر پزشک صورت گیرد.
•    شیردهی: مصرف بتاهسیتین در دوران شیردهی مجاز است، اما پزشک باید تصمیم‌گیری کند.
•    بیماری‌های خاص: مصرف بتاهسیتین در بیماران با مشکلات کبدی و کلیوی باید با احتیاط صورت گیرد و نیاز به تنظیم دوز دارد.
•    کودکان: این دارو معمولاً برای کودکان توصیه نمی‌شود، مگر در موارد خاص و با مشورت پزشک.

8. توصیه‌های دارویی بتاهیستین
•    قرص‌های بتاهسیتین باید به‌طور کامل بلعیده شوند و نباید شکسته یا جویده شوند.
•    برای جلوگیری از تحریکات گوارشی، بهتر است دارو همراه با غذا مصرف شود.

9. هنگام فراموش کردن یک دوز چه کنیم؟
اگر یک دوز فراموش شد، باید آن را به محض یادآوری مصرف کرد، مگر اینکه زمان دوز بعدی نزدیک باشد. در این صورت، دوز فراموش‌شده را نادیده گرفته و دوز بعدی را در زمان معین مصرف کنید

10. باید و نبایدهای غذایی بتاهیستین
در هنگام مصرف بتاهسیتین، بهتر است از غذاهای سنگین و چرب پرهیز کنید که ممکن است جذب دارو را کاهش دهند. مصرف غذاهای سبک و آسان هضم بهتر است.
• نکات تغذیه‌ای مکمل‌ها و مکمل‌هایی که عوارض را کاهش و یا به درمان کمک می‌کنند
مکمل‌هایی مانند ویتامین B12 و اسید فولیک ممکن است به کاهش علائم بیماری منیر کمک کنند. همچنین مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند مفید باشد.

11. هشدارهای مربوط به بتاهیستین
در صورت بروز علائم حساسیت شدید مانند کهیر، تنگی نفس یا ورم صورت، مصرف دارو باید فوراً قطع شود و به پزشک مراجعه گردد.

12. اثر بتاهیستین بر روی آزمایشات
بتاهسیتین ممکن است تأثیری بر نتایج آزمایشات شنوایی و تعادل داشته باشد، اما بر سایر آزمایشات بالینی معمولاً تاثیری ندارد.

13. زمان شروع اثر دارو
اثر نهایی دارو معمولاً پس از 1 تا 2 هفته مصرف منظم دارو مشاهده می‌شود.

14. نکات روان‌شناسی و عاطفی در روند درمان 
مصرف بتاهسیتین به کاهش علائم سرگیجه و وزوز گوش کمک می‌کند که می‌تواند تأثیر مثبت بر کیفیت زندگی و روان‌شناسی بیمار داشته باشد. در بیماران مبتلا به بیماری منیر، بهبود علائم معمولاً منجر به کاهش اضطراب و استرس می‌شود.

15. اطلاعات درباره اثرات طولانی‌مدت دارو 
استفاده طولانی‌مدت از بتاهسیتین می‌تواند به حفظ عملکرد گوش داخلی کمک کرده و از بروز حملات سرگیجه جلوگیری کند. اگرچه دارو عوارض جانبی کمتری نسبت به دیگر داروهای مشابه دارد، اما مصرف طولانی‌مدت باید تحت نظارت پزشکی قرار گیرد.

16. اطلاعات درباره روش‌های مکمل درمان 
در کنار درمان دارویی، روش‌های مکمل مانند درمان‌های فیزیکی، تغذیه مناسب و مدیریت استرس می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.

17. آموزش در مورد خطرات مربوط به قطع ناگهانی دارو 
قطع ناگهانی دارو می‌تواند منجر به بازگشت علائم بیماری منیر و سرگیجه شود. قطع دارو باید تحت نظارت پزشک و به‌طور تدریجی انجام گیرد.

18. مقایسه با داروهای مشابه 
داروهایی مانند دیازپام و سیکلوزین نیز برای درمان سرگیجه استفاده می‌شوند، اما بتاهسیتین عوارض کمتری دارد و اغلب ترجیح داده می‌شود.

19. مراقبت‌های شخصی برای بهبود سریع‌تر 
بیماران باید از استرس بیش‌ازحد پرهیز کنند و از غذاهای سالم و متنوع استفاده کنند. همچنین رعایت رژیم خواب مناسب و اجتناب از محرک‌ها می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.

20.سوالات متداول در خصوص بتاهیستین
1.    آیا بتاهسیتین اعتیادآور است؟  نه، بتاهسیتین اعتیادآور نیست.

2.    چگونه باید بتاهسیتین را مصرف کنم؟ بهتر است بتاهسیتین همراه با غذا مصرف شود.

3.    آیا این دارو عوارض جانبی دارد؟  بله، برخی عوارض جانبی شامل تهوع و سردرد می‌باشد.

4.    آیا بتاهسیتین برای بارداری بی‌خطر است؟  مصرف بتاهسیتین در بارداری باید فقط تحت نظر پزشک باشد.

5.    چند مدت طول می‌کشد که اثرات بتاهسیتین ظاهر شود؟  معمولاً اثرات دارو پس از 1 تا 2 هفته شروع می‌شود.

6.    آیا قطع ناگهانی دارو خطرناک است؟ بله، قطع ناگهانی دارو می‌تواند علائم را بدتر کند.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف بتاهیستین

1. بیماری منییر (Meniere's disease): برای کاهش حملات سرگیجه، وزوز گوش، و کاهش فشار در گوش داخلی.

2.اختلالات تعادلی: برای درمان علائم سرگیجه و اختلالات تعادلی ناشی از مشکلات گوش داخلی.

3. تسکین وزوز گوش: در برخی موارد، برای کاهش یا تسکین علائم وزوز گوش.

مکانیسم اثر بتاهیستین

مکانیسم اثر بتاهسیتین هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تعدادی از مکانیزم‌های احتمالی که به عنوان اساس اثرات درمانی آن شناخته شده‌اند عبارتند از:
1. تقویت جریان خون در گوش داخلی: بتاهسیتین با کاهش مقاومت در عروق داخل گوش داخلی و افزایش جریان خون در آن منطقه، به کاهش علائم بیماری‌های وزیکولار کمک می‌کند. این کار باعث بهبود تأمین اکسیژن و مواد مغذی به ساختارهای حسی در گوش داخلی می‌شود.

2. اثر بر گیرنده‌های هیستامین: بتاهسیتین به عنوان یک آنتاگونیست جزئی بر گیرنده‌های هیستامینی H1 و همچنین آگونیست جزئی بر گیرنده‌های H3 هیستامین عمل می‌کند. این اثرات باعث کاهش تحریکات نابجای عصبی در سیستم وزیکولار می‌شود. به ویژه، با اثر بر گیرنده‌های H3، بتاهسیتین موجب افزایش آزادسازی نورترنسمیترهای گابا و استیل‌کولین در مغز می‌شود که می‌توانند به تنظیم اثرات تعادلی و کاهش سرگیجه کمک کنند.

3. کاهش فشار داخل گوش داخلی: از آنجا که بتاهسیتین جریان خون را افزایش می‌دهد، ممکن است با کاهش فشار در گوش داخلی مرتبط باشد. این اثر می‌تواند به ویژه در بیمارانی که علائم منییر دارند، که ناشی از فشار در گوش داخلی است، مفید باشد.

4. اثر ضدالتهابی: بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که بتاهسیتین ممکن است اثرات ضدالتهابی ملایمی بر بافت‌های گوش داخلی داشته باشد. این اثر می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم تعادلی کمک کند.
این مکانیسم‌ها به طور کلی به کاهش علائم بیماری‌های وزیکولار، از جمله سرگیجه، اختلالات شنوایی، و مشکلات مربوط به تعادل کمک می‌کنند.

فارماکوکینتیک بتاهیستین

1. جذب: بتاهسیتین به سرعت پس از مصرف خوراکی جذب می‌شود. در حالت ناشتا، دارو به طور کامل جذب می‌شود، اما حداکثر غلظت پلاسمایی آن معمولاً 1 تا 2 ساعت پس از مصرف خوراکی رخ می‌دهد.

2. توزیع: این دارو به طور عمده در پلاسمای خون پراکنده می‌شود و مقدار کمی از آن به بافت‌های بدن منتقل می‌شود. بتاهسیتین به پروتئین‌های پلاسمایی متصل نمی‌شود (کمتر از 5%).

3. متابولیسم: بتاهسیتین عمدتاً در کبد متابولیزه می‌شود. متابولیسم اصلی آن به فرم فعال بتاهسیتین است که از طریق کبد به متابولیت‌های غیر فعال تبدیل می‌شود.

4. حذف: دارو عمدتاً از طریق ادرار دفع می‌شود. نیمه عمر بتاهسیتین حدود 3 تا 4 ساعت است، اما می‌تواند در برخی از بیماران به میزان بیشتری باقی بماند.

5. ویژگی‌های خاص: بتاهسیتین از سد خونی-مغزی عبور نمی‌کند، که نشان‌دهنده آن است که تأثیر آن به طور عمده در گوش داخلی و سیستم تعادلی است.

منع مصرف بتاهیستین

1. آلرژی به بتاهسیتین یا هر یک از اجزاء فراورده:
• اگر بیمار به بتاهسیتین یا هر یک از ترکیبات موجود در دارو حساسیت داشته باشد، نباید از آن استفاده کند. این حساسیت می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک شدید مانند کهیر، تورم صورت یا گلو و تنفس دشوار شود.

2. آسم شدید:
• بتاهسیتین ممکن است باعث افزایش ترشح موکوس (مخاط) در مجاری تنفسی شود و به ویژه در بیماران مبتلا به آسم، علائم تنفسی را تشدید کند. به همین دلیل، استفاده از این دارو در آسم شدید باید با احتیاط انجام شود و در صورت لزوم باید با پزشک متخصص مشورت کرد

3. اختلالات شدید در عملکرد کبد یا کلیه:
• بتاهسیتین به صورت عمده از طریق کبد متابولیزه می‌شود و در صورت وجود اختلالات شدید کبدی یا کلیوی، ممکن است دارو به طور مناسبی دفع نشود و خطر تجمع دارو در بدن افزایش یابد. بنابراین، در بیماران با اختلالات شدید کبدی و کلیوی باید از مصرف این دارو خودداری کرد یا در صورت لزوم با دوزهای پایین و تحت نظر پزشک تجویز شود.

4. فاوویسم، در افراد با نقص آنزیم گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD deficiency):
• در بیماران مبتلا به نقص آنزیم گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD) یا فاوویسم، مصرف بتاهسیتین ممکن است خطر بروز همولیز (تخریب گلبول‌های قرمز) را افزایش دهد. این وضعیت باید به دقت توسط پزشک ارزیابی شود.

• بتاهسیتین در دوران بارداری باید با احتیاط تجویز شود و تنها در صورت نیاز پزشکی و مشاوره با پزشک متخصص می‌توان آن را تجویز کرد. اطلاعات کافی در مورد ایمنی این دارو در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد، بنابراین استفاده از آن در این دوران توصیه نمی‌شود مگر در موارد ضروری.

6. زخم‌های گوارشی فعال (زخم معده و دوازدهه):
• بتاهسیتین ممکن است موجب تحریک سیستم گوارشی شود و در افرادی که سابقه زخم‌های گوارشی دارند، ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت شود. بنابراین، در بیماران مبتلا به زخم‌های فعال گوارشی، استفاده از بتاهسیتین باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام گیرد.

7. اختلالات قلبی:
• اگرچه این دارو اثرات قابل توجهی بر سیستم قلبی ندارد، در بیماران با مشکلات قلبی خاص (مانند فشار خون پایین یا مشکلات ریتم قلب) باید با دقت استفاده شود و فقط تحت نظارت پزشک مصرف گردد.

عوارض جانبی بتاهیستین

عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سر درد
گوارشی: تهوع، سوء هاضمه

سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: گیجی، تشنج، خواب آلودگی (گزارش موردی)، توهم، خواب رفتگی اندام
قلبی عروقی: افت فشار خون (شامل افت فشار خون وضعیتی)، تاکی کاردی، انقباضات زودرس بطنی (گزارش موردی)
پوستی: خارش، راش پوستی، سندروم استیونس جانسون، کهیر
گوارشی: باد کردن شکم، درد شکمی، احساس بادکنک در معده، زخم گوارشی (از جمله تشدید بیماری پیشین)، استفراغ
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی، آنژیوادم، واکنش ازدیاد حساسیت
تنفسی: تنگی نفس

تداخلات دارویی بتاهیستین

*مشخصات کلی تداخلات:
اطلاعاتی گزارش نشده است.

تداخلات رده X (پرهیز):
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات داروها توسط بتاهیستین:
آگونیست های بتا 2

کاهش اثرات بتاهیستین توسط داروها:
آنتی‌هیستامین‌ها

افزایش اثرات داروها توسط بتاهیستین:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

افزایش اثرات بتاهیستین توسط داروها:
مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها بتاهیستین

1. مراقبت‌های مربوط به فشار خون:
• بتاهسیتین ممکن است فشار خون را کاهش دهد. لذا بیماران باید تحت نظارت دقیق فشار خون قرار گیرند، به‌ویژه در ابتدای درمان یا در بیمارانی که مشکلات قلبی دارند.
• توصیه می‌شود بیماران با سابقه هیپوتانسیون یا فشار خون پایین، مصرف دارو را با دوز پایین‌تر آغاز کنند و به تدریج دوز را افزایش دهند.

2.     اجتناب از مصرف هم‌زمان با داروهای ضد هیستامین و آنتی‌کولینرژیک‌ها:
•  مصرف هم‌زمان بتاهسیتین با داروهای ضد هیستامین یا داروهای آنتی‌کولینرژیک ممکن است منجر به کاهش اثرات دارو یا افزایش عوارض جانبی شود. توصیه می‌شود از این ترکیب دارویی اجتناب شود.

3. مراقبت در بیماران مسن:
• در بیماران مسن، به‌ویژه آنهایی که سابقه فشار خون پایین دارند یا به اختلالات قلبی مبتلا هستند، مصرف بتاهسیتین باید با دقت و تحت نظر پزشک متخصص باشد. ممکن است نیاز به تنظیم دوز باشد و بیمار باید به‌طور منظم فشار خون خود را چک کند

توصیه های دارویی بتاهیستین

1. نحوه مصرف دارو:
• بتاهسیتین باید طبق دستور پزشک مصرف شود. دوز معمول در بزرگسالان معمولاً 16 تا 24 میلی‌گرم روزانه است و می‌تواند به صورت یک دوز یا تقسیم شده به دو یا سه دوز در روز تجویز شود.
• دارو باید همراه با غذا یا بلافاصله پس از آن مصرف شود تا از تحریک دستگاه گوارش جلوگیری شود.

2. قبل از غذا یا بعد از غذا:
• دارو به‌طور معمول با غذا مصرف می‌شود تا از ایجاد تحریکات گوارشی جلوگیری گردد. مصرف دارو بر روی معده خالی ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند تهوع و ناراحتی معده شود.

3. فراموشی دوز:
• اگر بیمار یک دوز را فراموش کرد، باید به محض یادآوری آن را مصرف کند، مگر اینکه زمان دوز بعدی نزدیک باشد. در این صورت، باید دوز بعدی را در زمان معین خود مصرف کرده و از مصرف دو دوز هم‌زمان اجتناب کند.

4. دوز دارو:
• توصیه می‌شود که در ابتدای درمان با دوزهای پایین شروع شود و به تدریج افزایش یابد، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.
• برای بیماران با اختلالات کبدی یا کلیوی، دوز باید به دقت تنظیم شود و نظارت مداوم بر عملکرد کبد و کلیه ضروری است.

5. مقدار آب و نوشیدنی:
• مصرف بتاهسیتین نیاز به مقدار خاصی از آب ندارد، اما برای پیشگیری از ناراحتی‌های گوارشی بهتر است دارو با یک لیوان آب مصرف شود.

6. ساعات مصرف:
• بتاهسیتین معمولاً در دوزهای تقسیم شده به‌صورت روزانه مصرف می‌شود. بهترین زمان مصرف این دارو بعد از وعده‌های غذایی است تا از تحریک معده جلوگیری شود. پزشک می‌تواند ساعت دقیق مصرف را بر اساس شرایط خاص هر بیمار تنظیم کند.

7. ملاحظات مربوط به قطع دارو:
• در صورت بروز عوارض جانبی شدید یا واکنش‌های آلرژیک، مصرف دارو باید به‌طور فوری قطع شود و بیمار باید به پزشک خود اطلاع دهد.
• در صورت نیاز به قطع دارو به‌طور موقت یا دائم، پزشک باید نحوه قطع دارو را به‌طور تدریجی تنظیم کند.