-شیزوفرنی، درمان
-اختلال اسکیزوافکتیو (SAD)، درمان
پالیپریدون از نسل دوم (آتیپیک) داروهای ضدسایکوز میباشد که
پالیپریدون در واقع یکمتابولیت اصلی و فعال ریسپریدون است که در درمان اسکیزوفرنی و اختلال اسکیزوافکتیو قابل تجویز است.
در درمان اختلال اسکیزوافکتیو به عنوان درمان تک دارویی و همچنین به عنوان مکمل تثبیت کننده های خلق و خو یا داروهای ضد افسردگی میتوان از درمان خوراکی و تزریق عضلانی ماهانه پالیپریدون استفاده کرد.
این دارو با اسامی تجاری متنوع که معروفترین آنها Invega (اینوگا) میباشد، به صورت قرص خوراکی آهسته رهش ۱/۵، ۳، ۶ و ۹ میلیگرمی و سوسپانسیون جهت تزریق عضلانی ماهانه، سه ماهه یا شش ماهه عرضه میشود.
پالیپریدون متابولیت فعال اولیه ریسپریدون است و از این رو یک آنتی سایکوتیک غیر معمول بنزیزوکسازول در نظر گرفته می شود. مانند سایر داروهای ضد سایکوز غیر معمول، اعتقاد بر این است که اثر درمانی آن ناشی از اثرات آنتاگونیستی سروتونرژیک مرکزی و دوپامینرژیک مختلط است. تصور می شود افزودن آنتاگونیسم سروتونین به آنتاگونیسم دوپامین (مکانیسم نورولپتیک کلاسیک) باعث بهبود علائم منفی سایکوزها و کاهش بروز عوارض جانبی خارج هرمی می شود.
همانند ریسپریدون، پالیپریدون میل ترکیبی بالایی به گیرنده های α1، α2، D2، H1، و 5-HT2A و میل ترکیبی کم برای گیرنده های موسکارینی نشان می دهد. برخلاف ریسپریدون، پالیپریدون میل ترکیبی تقریباً ۱۰ برابر کمتر نسبت به گیرندههای α2 و 5-HT2A و تقریباً سه تا پنج برابر کمتر برای 5-HT1A و 5-HT1D نشان میدهد.
نکته: پارامترهای فارماکوکینتیک در بیماران نوجوان با وزن بیش از ۵۱ کیلوگرم مشابه بزرگسالان است. افزایش قرار گرفتن در معرض دارو (۲۳٪) در بیماران نوجوان با وزن کمتر از ۵۱ کیلوگرم در مقایسه با بزرگسالان مشاهده شده که از نظر بالینی معنا دار در نظر گرفته نشده است.
متابولیسم: کبدی توسط CYP2D6 و 3A4(نقش محدود در حذف)؛ متابولیسم مختصر (هرکدام کمتر از ۱۰درصد) توسط دآلکیلاسیون، هیدروکسیلاسیون، دهیدروژناسیون و انقطاع بنزیزوکسازول.
شروع اثر: خوراکی: اثرات اولیه ممکن است طی یک تا دو هفته پس از شروع درمان و با ادامه روند بهبود مداوم طی ۴ تا ۶ هفته مشاهده شود.
جذب: IM: انتشار آهسته (تزریقی ماهانه: از روز ۱ شروع می شود و تا ۱۲۶ روز ادامه می یابد؛ تزریقی ۳ و ۶ ماهه: از روز ۱ شروع می شود و تا ۱۸ ماه ادامه می یابد).
اتصال به پروتئین: ۷۴ درصد
نیمه عمر حذف: خوراکی: ۲۳ساعت(۲۴تا۵۱ ساعت در نارسایی کلیوی با CrCl کمتر از ۸۰)؛ تزریقی ماهانه: ۲۵تا۴۹ روز به دنبال تزریق تک دوز؛ تزریقی ۳ماهه: در عضله دلتوئید، ۸۴تا۹۵ روز، در عضله گلوتئال ۱۱۸ تا ۱۳۹ روز؛ تزریقی ۶ماهه: در عضله گلوتئال ۱۴۸تا ۱۵۹ روز به دنبال تزریق یک تک دوز
مدت زمان رسیدن به پیک پلاسمایی: خوراکی: حدود ۲۴ساعت؛ تزریقی ماهانه: ۱۳ روز، تزریقی ۳ماهه: ۳۰ تا ۳۳ روز، تزریقی ۶ ماهه ۲۹ تا ۳۲ روز
دفع: ادرار (۸۰درصد؛ ۵۹درصد بدون تغییر)؛ مدفوع (۱۱درصد)
-سابقه حساسیت شدید (آنافیلاکسی، آنژیوادم) به پالیپریدون، ریسپریدون یا هریک از اجزای فرمولاسیون
-سندرم مادرزادی QT طولانی و در بیماران با سابقه آریتمی قلبی
-CrCl کمتر از ۱۰
موارد احتیاط:
-برادی کاردی
-هایپوکالمی
-هایپومنیزمی
-افزایش QT یا سابقه خانوادگی
-سکته قلبی اخیر
-نارسایی احتقانی قلب
-سالمندان
-WBC یا ANC کم یا سابقه لکو/نوتروپنی ناشی از دارو
-بیمار با پروفایل چربی غیر طبیعی
-بیماران در معرض خطر پنومونی آسپیراسیون (به طور مثال بیماری آلزایمر)، به ویژه در بیماران بالای ۷۵ سال
-افراد در معرض خطر دیسکینزی (بیماران مسن تر، بیماران خانم در دوران یائسگی، پارکینسون، علائم شبه پارکینسونیسم، اختلالات عاطفی (به ویژه اختلال افسردگی اساسی)، بیماری های پزشکی همزمان مانند دیابت، آسیب قبلی مغز، اعتیاد به الکل، پاسخ درمانی ضعیف و مصرف دوزهای بالای داروهای ضد سایکوز)
-دیابت (ابتلا یا در معرض خطر) یا سایر اختلالات تنظیم گلوکز
-افراد مستعد افت فشارخون وضعیتی
-کودکان ونوجوانان
-CrCl ده تا هشتاد
-ابتلا به بیمارهای قلب و عروق، عروق مغزی
- تنگی دستگاه گوارش،اختلال حرکت دستگاه گوارش، اسهال
-سایکوز مرتبط با زوال عقل
- زوال عقل با اجسام لوی
-پارکینسون
-سابقه سندرم بدخیم نورولپتیک
-هیپوولمی، کم آبی بدن، افت فشار خون وضعیتی
-سابقه یا در معرض خطر تشنج
-دمای بالای محیط زندگی
عوارض شایع:
عوارض خارج هرمی، پارکینسونیسم، تاکی کاردی، سردرد، خواب آلودگی، آکاتزیا، اضطراب، حالت تهوع، سرگیجه، سوء هاضمه، افزایش وزن، دیس لیپیدمی، یبوست، عفونت تنفسی فوقانی، سیالوره، میالژی، دیزآرتری، سرفه، خشکی دهان، آستنی،درد شکمی، اختلال خواب، خستگی، هیپرپرولاکتینمی اختلال در تنظیم دمای بدن، حساسیت به نور
عوارض جدی:
طولانی شدن QT، آریتمی، بلوک دهلیزی بطنی، افت فشار خون وضعیتی، سنکوپ، هایپرترمی، سندرم بدخیم نورولپتیک، عوارض اکستراپیرامیدال شدید، دیسکینزی دیررس، دیستونی، هایپرگلیسمی، دیابت، تشنج، پریاپیسم، آنافیلاکسی، آنژیوادم، لکوپنی، نوتروپنی،آگرانولوسیتوز، دیسفاژی شدید
مکانیسم کلی تداخلات:
سوبسترای CYP3A4 (مینور)، P-glycoprotein/ABCB1 (مینور)
منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
آمی سولپراید (خوراکی)، آزلاستین (نازال)، بروموپراید، برومپریدول، کابرگولین، فلوناریزین، کراتوم، متوکلوپرامید، اولوپاتادین (نازال)، اورفنادرین، اکسوممازین، پارالدئید، پیریبدیل، سولپیراید، تالیدوماید،
افزایش اثرداروها توسط پالیپریدون:
الکل (اتیل)، آمیفامپریدین، آمفتامین ها، داروهای ضد سایکوز، بلوانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، محصولات حاوی کانابینوئید، داروهای مضعف CNS، دکسمدتومیدین، دکس متیل فنیدات-متیل فنیدات، فلوناریزین، فلونیترازپام، هالوپریدول، آیوهگزول، آیومپرول، آیوپامیدول، لووکتوکنازول، مکیتازین، متوتریپرازین، متیروسین، آگونیست های اپیوئیدی، اورفنادرین، محصولات نمک اکسیبات، اکسی کدون، پارالدئید، عوامل افزایش دهنده QT (بالاترین خطر)، روپگ اینترفرون Alfa-2b، عوامل سروتونرژیک (خطر بالا)، سولپیراید، سوورکسانت، تالیدوماید، زولپیدم
داروهایی که سطح خونی پالیپریدون را بالا می برند:
مهارکننده های استیل کولین استراز (مرکزی)، عوامل با پتانسیل کاهش آستانه تشنج، آلیزاپراید، آمی سولپراید (خوراکی)، آزلاستین (نازال)، عوامل کاهش دهنده فشار خون، بریمونیدین (موضعی)، بروموپراید، برومپریدول، بوپروپیون، کلرمتیازول، کلرفنزین کاربامات، داریدورکسانت، دوترابنازین، دکس متیل فنیدات-متیل فنیدات، دیفلیکفالین، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، دروپریدول، اسکتامین، هیدروکسی زین، کاوا کاوا، کراتوم، لمبورکسانت، لیتیم، لوفکسیدین، سولفات منیزیم، متوتریپرازین، متوکلوپرامید، متیروسین، مینوسایکلین (سیستمیک)، اولوپاتادین (نازال)، اکسومازین، پرامپانل، ریسپریدون، روفینامید، عوامل سروتونرژیک (خطر بالا)، تترابنازین، تری مپرازین، والرین، محصولات والپروات
کاهش اثرات داروها توسط پالیپریدون:
آمفتامین ها، داروهای ضد دیابت، عوامل ضد پارکینسون (آگونیست دوپامین)، گوانتیدین، پیریبدیل، کیناگولید
داروهایی که سطح پالیپریدون را کاهش می دهند:
کابرگولین، القاء کننده های CYP3A4 (قوی) و P-گلیکوپروتئین، لیتیم، پیریبدیل، St John's Wort
-بیماران مسن مبتلا به سایکوز (روانپریشی) مرتبط با زوال عقل که با داروهای ضد سایکوز درمان می شوند، در معرض افزایش خطر مرگ هستند. پالیپریدون برای درمان بیماران مبتلا به سایکوز مرتبط با زوال عقل تایید نشده است.
-در صورت بروز نوتروپنی شدید (ANC کمتر از ۱۰۰۰)، درمان با پالیپریدون قطع شود.
-پالیپریدون خوراکی بدون توجه به وعده های غذایی (در کودکان ترجیحاً صبحها) مصرف شود. قرص های آهستهرهش به طور کامل همراه با مایعات بلعیده شوند. از له کردن، جویدن یا تقسیم کردن قرص ها خودداری شود.
-محدوده دوز معمول پالیپریدون خوراکی ۶ تا ۱۲ میلی گرم در روز است. دوز اولیه جهت شروع درمان با پالیپریدون خوراکی ۶میلیگرم یکبار در روز در نظر گرفته میشود.میتوان دوز روزانه را بر اساس پاسخ و تحمل بیمار ۳ میلی گرم حداقل هر ۵ روز افزایش داد تا حداکثر ۱۲ میلی گرم در روز تنظیم نمود.
-با توجه به برچسب کارخانه سازنده، تجویز ۳ میلی گرم در روز نیز ممکن است برای برخی از بیماران موثر باشد (به عنوان مثال در کسانی که ۶ میلی گرم در روز را تحمل نمی کنند).
-پالیپریدون تزریقی به صورت عضلانی و در یک دوز تزریق شود (در چند دوز تقسیم نشود). از تزریق به روشهای دیگر خودداری شود. از ترکیب با سایر داروها یا رقیقکنندهها خودداری شود. یش از تزریق سرنگ حداقل به مدت ۱۰ ثانیه تکان دادهشود تا از همگن شدن سوسپانسیون اطمینان حاصل گردد.
-در فرم تزریقی این دارو، فرمولاسیون حاوی پالیپریدون پالمیتات است. دوز در برچسب ایالات متحده بر اساس پالیپریدون پالمیتات است اما در برچسب گذاری کانادایی بر اساس پالیپریدون پایه است ( ۱ میلی گرم پالیپریدون پالمیتات تقریبا معادل ۰/۶۴ میلی گرم پالیپریدون پایه است).
-قبل از شروع تزریق ماهانه پالیپریدون، تحمل بیمار به دارو را با دوز آزمایشی پالیپریدون خوراکی یا ریسپریدون خوراکی ایجاد نمایید. پس از شروع تزریق عضلانی ماهانه پالیپریدون، همپوشانی با داروهای ضد سایکوز خوراکی ضروری نیست.
-پالیپریدون تزریقی در عضله دلتوئید و در صورت لزوم در گلوتئال تزریق شود.
-انواع تزریقی طولانی اثر پالیپریدون (۳ماهه و ۶ماهه) نیز تولید شدهاست که البته هنوز تاییدیه FDA ندارد.
-در صورت نیاز به تغییر فرم دارویی پالیپریدون (از خوراکی به تزریقی یا تزریقی ماهانه به تزریقی طولانیمدت یا برعکس) به رفرنس های تخصصی جهت معادلسازی دوز و دستورالعمل مناسب مراجعه شود.
-جهت قطع درمان با پالیپریدون خوراکی در درمان بیماری های مزمن روانپزشکی، در صورتی که عوارض جانبی غیرقابل تحمل باشد یا درمان مؤثر نباشد، به طور کلی تغییر درمان به جای قطع آن توصیه می شود. در صورت اصرار بیمار بر توقف درمان، قطع دارو کاهش تدریجی دوز (طی چند هفته تا چند ماه) جهت پیگیری بهتر ظهور مجدد علائم و اجتناب از واکنشهای ترک (مانند بیقراری، احساس گرما و لرز متناوب، اضطراب، استفراغ، دیسکینزی، علائم گوارشی، بی خوابی، تحریک پذیری، میالژی، پارستزی، روان پریشی، بی قراری، رینوره، لرزش، سرگیجه) انجام شود مگر اینکه قطع به دلیل عوارض جانبی قابل توجه باشد. به دقت بیمار تحت نظر باشد تا امکان تشخیص علائم پردرومال عود بیماری فراهم شود.
-در صورت نیاز به قطع پالیپریدون تزریقی طولانی اثر، در صورت غیرقابل تحمل بودن عوارض جانبی یا ناکارآمدی درمان، به طور کلی تغییر به انواع درمان های دیگر توصیه می شود. با این حال، اگر بیمار اصرار به توقف درمان داشته باشد، کاهش تدریجی دوز جهت جلوگیری از سندرم ترک معمولاً با آنتیسایکوتیکهای تزریقی طولانیاثر مورد نیاز نیست. خطر علائم ترک ناشی از قطع مصرف طولانی مدت تزریقی کم است زیرا سرعت حذف دارو آهسته است. -در سورت نیاز به تغییر گزینهدرمانی به یک داروی آنتیسایکوز دیگر، یک استراتژی جهانی بهینه تدوین نگردیدهاست. استراتژیهای موجود عبارتند از: تیتراسیون متقاطع (قطع تدریجی اولین آنتی سایکوتیک در حالی که به تدریج دوز آنتی سایکوتیک جدید افزایش می یابد) و تغییر ناگهانی (قطع ناگهانی اولین آنتی سایکوتیک و یا افزایش تدریجی آنتی سایکوتیک جدید یا شروع آن با دوز درمانی). در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی در معرض خطر بالای عود، دوز داروی فعلی میتواند با دوز کامل همزمان با افزایش دوز داروی جدید (همپوشانی) حفظ شود. هنگامی که داروی جدید در دوز درمانی قرار گرفت، دوز داروی قبلی به تدریج کاهش می یابد و طی ۱ تا ۲ هفته قطع می شود. بر اساس تجربه بالینی، متخصصان عموماً رویکردهای تیتراسیون متقاطع و همپوشانی را به جای تغییر ی ناگهانی ترجیح می دهند.
-این دارو در سالمندان با احتیاط استفاده شود و در صورت مصرف، نظارت بیشتر بر عملکرد کلیه و فشار خون ارتواستاتیک حتماً در نظر گرفتهشود. در افراد سالمند دوزهای کمتر از دوزهای توصیه شده برای بزرگسالان، معمولاً برای سایکوز یا اسکیزوفرنی دیررس کافی میباشد. دوز پالیپریدون به آرامی تیتر شود و با دقت کنترل گردد.
-در افراد با نارسایی کلیوی با احتیاط مصرف شود. بسته به CrCl بیمار و فرم دارویی ممکن است نیاز به تنظیم دوز داشتهباشد.(به جدول موجود در رفرنس تخصصی مراجعه شود).
-اطلاعات محدودی در مورد مصرف این دارودر درمان تحریک پذیری مرتبط با اختلال اوتیسم در کودکان بالای ۱۲سال و نوجوانان وجود دارد. قرص آهسته رهش با ۳ میلی گرم یک بار در روز شروع میشود و به صورت هفتگی با افزایش ۳ میلی گرم در روز تا زمان پاسخ بالینی یا عدم تحمل میتواند افزایش یابد. حداکثر دوز: ۱۲ میلی گرم در روز.
-مصرف این دارو میتواند هدایت قلبی را تغییر دهد و فاصله QTc را بیشتر کند. آریتمی های تهدید کننده حیات با دوزهای درمانی داروهای ضد سایکوز رخ داده است.خطر ممکن است با شرایط یا داروهای همزمان که باعث برادی کاردی، هیپوکالمی و/یا هیپومنیزیمی می شوند، افزایش یابد. از مصرف همراه با داروهای طولانی کننده QTc خودداری شود.
-افزایش بروز عوارض جانبی عروق مغزی (مانند حمله ایسکمیک گذرا، سکته مغزی)، از جمله مرگ و میر، در مطالعات با ریسپریدون (پالیپریدون متابولیت فعال اولیه ریسپریدون است) در موارد تایید نشده مصرف در افراد مسن مبتلا به سایکوز مرتبط با زوال عقل گزارش شده است.
-این دارو میتوان. موجب سرکوب سیستم عصبی شود و توانایی های جسمی یا ذهنی فرد را مختل نماید. بیماران باید در مورد انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارند (مانند کار با ماشین آلات و رانندگی) احتیاط کنند.
-از آنجا که احتمال افزایش کلسترول و تری گلیسیرید و کاهش HDL در مدت درمان وجود دارد، در بیمارانی که از قبل پروفایل چربی غیر طبیعی دارند، با احتیاط مصرف شود.
-استفاده از داروهای ضد سایکوز با اختلال حرکات و آسپیراسیون مری ر مطالعات همراه بوده است. خطر این عارضه با افزایش سن افزایش می یابد. در بیماران در معرض خطر پنومونی آسپیراسیون (به طور مثال بیماری آلزایمر)، به ویژه در بیماران بالای ۷۵ سال با احتیاط مصرف شود.
-مصرف پالیپردون میتواند باعث علائم خارج هرمی (EPS)، از جمله شبه پارکینسونیسم، واکنش های دیستونیک حاد، آکاتیزیا و دیسکینزی دیررس شود.
-مصرف این دارو میتواند خطر افتادن (غش کردن) به دلیل خواب آلودگی، افت فشار خون وضعیتی و بی ثباتی حرکتی یا حسی را افزایش دهد.
-کلیه بیماران باید از نظر علائم هیپرگلیسمی (مانند پلی دیپسی، پلی اوری، پلی فاژی، ضعف) تحت نظر باشند. در بیماران مبتلا به دیابت (یا در معرض خطر) یا سایر اختلالات تنظیم گلوکز با احتیاط مصرف شود. نظارت بر کنترل قندخون بیماران مبتلا به عوامل خطر دیابت (مانند چاقی یا سابقه خانوادگی) و ارزیابی قند خون ناشتا به طور دوره ای در طول درمان انجام شود.
-مصرف این دارو میتواند با افزایش سطح پرولاکتین همراه باشد.
-سندرم بدخیم نورولپتیک با داروهای ضد سایکوز از جمله پالیپریدون گزارش شده است. خطر ممکن است در بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون یا زوال عقل لوی(Lewy body dementia) افزایش یابد.
-قبل از جراحی آب مروارید، مصرف قبلی یا فعلی پالیپریدون یا ریسپریدون را ارزیابی کنید. مزایا یا خطرات قطع پالیپریدون یا ریسپریدون قبل از عمل جراحی ثابت نشده است اما به پزشکان توصیه می شود که به دلیل احتمال بروز سندرم فلاپی عنبیه، با احتیاط عمل جراحی را انجام دهند.
-مصرف پالیپریدون میتواند باعث افت فشار خون وضعیتی و سنکوپ شود. در بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی شناخته شده (نارسایی قلبی، سابقه انفارکتوس میوکارد یا ایسکمی، ناهنجاری های هدایت قلبی)، بیماری عروق مغزی یا شرایطی که بیمار را مستعد افت فشار خون می کند (کم آبی، هیپوولمی و درمان با داروهای ضد فشار خون) با احتیاط مصرف شود.
-اختلال در تنظیم دمای مرکزی بدن ممکن است رخ دهد. در ورزش های شدید، قرار گرفتن در معرض گرما، کم آبی بدن و مصرف همزمان داروهای دارای اثرات آنتی کولینرژیک احتیاط شود.
-احتمال افزایش وزن قابل توجه با درمان های آنتی سایکوتیک وجود دارد. دور کمر و شاخص توده بدنی بیمار کنترل شود.
-پالیپریدون ممکن است باعث افزایش وزن بیشتر از حد طبیعی در کودکان و نوجوانان شود. نظارت بر رشد (از جمله وزن، قد، BMI، و دور کمر) در اطفال دریافت کننده پالیپریدون لازم است.
-پالیپریدون ممکن است باعث افزایش شاخص های متابولیک (به عنوان مثال، کلسترول سرم، تری گلیسیرید) در اطفال شود. پایش دو سالانه شاخص های متابولیک قلبی پس از ۳ ماه اول درمان برای داروهای ضد سایکوز آتیپبک پیشنهاد می شود.
-نوجوانان ممکن است برخی از عوارض جانبی از جمله آمنوره، تاری دید، گالاکتوره، ژنیکوماستی و تورم زبان را تجربه کنند که در بزرگسالان گزارش نشده است.
-مزایای درمان طولانی مدت با پالیپریدون باید به صورت دوره ای در بیماران، مجدد ارزیابی شود.
-پالیپریدون ممکن است موجب هایپرپرولاکتینمی شود که باروری خانمها را کاهش میدهد.
-داده های ایمنی مربوط به آنتی سایکوتیک های آتیپیک در دوران بارداری محدود است و استفاده روتین از آنها توصیه نمی شود. با این حال، اگر زنی در دوران بارداری ناخواسته در معرض یک آنتی سایکوتیک آتیپیکال قرار گیرد، ادامه درمان ممکن است به تعویض دارو به یک آنتی سایکوتیک معمولی که جنین هنوز در معرض آن قرار نگرفته است، ترجیح داده شود. نسبت ریسک: فایده مصرف پالیپریدون در بارداری نظر گرفتهشود (به ویژه در سه ماهه سوم؛ خطر تراتوژنیسیته انتظار نمی رود، اگرچه خطر عوارض اکستراپیرامیدال و ترک در نوزاد بر اساس داده های انسانی محدود با ریسپریدون وجود دارد).
-پالیپریدون در شیر مادر ترشح میشود.بنا به توصیه کارخانه سازنده، تصمیم به شیردهی در طول درمان با این دارو باید با توجه به خطر مواجهه نوزاد، فواید شیردهی برای نوزاد و مزایای درمان برای مادر گرفتهشود. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند از نظر علائم آرامبخشی بیش از حد، عوارض خارج هرمی، عدم رشد و بیحالی تحت نظر قرار گیرند.
-فاکتورهای شیمیایی خون بیمار(الکترولیتها، عملکرد کلیه، کبد و تیروئید) به صورت سالانه چک شود.
-CBC به صورت دورهای و منظم در ماههای نخست درمان (خصوصاً در افراد با سابقه لکوپنی/نوتروپنی ناشی از دارو) و پس از آن در صورت نیاز بالینی چک شود.
-بیماران از نظر عوارض خارج هرمی در هر ویزیت، به ویژه ۴ هفته پس از شروع یا تغییر دوز پالیپریدون و سپس حداقل به صورت سالانه یا هر ۶ ماه بررسی شوند.
-قند خون ناشتا و HbA1c ۱۲هفته پی از شروع یا تغییر دوز پالیپریدون و سپس حداقل به صورت سالانه ارزیابی شود. در مواردی که قند بیمار تحت کنترل نیست، تعداد دفعات ارزیابی بیشتر شود و طبق گایدلاینهای دیابت عمل شود.
-پنل چربی بیمار ۱۲هفته پس از شروع یا تغییر دوز پالیپریدون و پس از آن حداقل به صورت سالیانه ارزیابی شود. در مواردی که چربی خون بیمار تحت کنترل نیست، تعداد دفعات ارزیابی بیشتر شود و طبق گایدلاینهای تخصصی عمل شود.
-در هر ویزیت بیمار از لحاظ عوارض دارویی، تاردیو دیسکینزی، وضعیت روانی و تعادل (میزان خطر افتادن یا غش کردن)، علائم هایپرپرولاکتینمی، بررسی شود.
-در صورت وجود علائم هایپرپرولاکتینمی(تغییر در قاعدگی یا میل جنسی، ژنیکوماستی، ایجاد گالاکتوره و اختلال نعوظ و انزال) سطح پرولاکتین خون ارزیابی شود.
-علائم حیاتی بیمار از جمله فشارخون، دمای بدن، نبض و علائم عفونت حداقل در سه تا چهار هفته نخست درمان و ۴هفته پس از هربار تغییر دوز، در هر ویزیت ارزیابی شود.
-وزن و شاخص توده بدنی بیمار ۸تا۱۲ هفته پس از شروع درمان یا تغییر دوز وسپس هر ۴ماه یکبار اندازه گیری شود. کنترل سایز دور کمر را در ابتدای درمان و سپس به صورت سالانه، به ویژه در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک یا در معرض خطر ابتلا به آن، در نظر بگیرید.چنانچه BMI بیمار یک واحد یا بیشتر افزایش یافت، داروی آنتی سایکوتیک را تغییر دهید.برخی از متخصصان توصیه می کنند که در هر بار مراجعه، وزن و قد بررسی شود.
-عوامل خطر برای علائم خارج هرمی یا اکستراپیرامیدال (EPS) شامل سابقه قبلی EPS، دوزهای بالای داروهای ضد سایکوز، سن پایین (کودکان و نوجوانان در معرض خطر بالاتر از بزرگسالان) و میل به پیوند دوپامینرژیک هر آنتی سایکوتیک است.
-عوامل خطر برای دیسکینزی دیررس شامل سن کمتر از ۵۵ سال، جنسیت (زنان بیشتر در معرض خطر)، نژاد سفید یا آفریقایی، وجود اختلال خلقی، ناتوانی ذهنی یا آسیب CNS، و سابقه EPS گذشته یا فعلی میشود.
الانزاپین | کوتیاپین | ریسپریدون |
زیپراسیدون | آریپیپرازول | کلوزاپین |
لوراسیدون | ایلوپریدون |
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.
کد ژنریک | نام شکل دارویی | پرخطر | دما | حیاتی | برچسب هشدار بالا |
---|---|---|---|---|---|
14603 |
|
||||
16426 |
|
||||
16427 |
|