وریکونازول

وریکونازول چیست؟
وریکونازول متعلق به دسته ای از داروهای ضد قارچ به نام گروه آزول ها است

( قرص وینازول محصول شرکت تهران شیمی )

وریکونازول رشد و تکثیر قارچ های بیماری زا را متوقف می کند. این دارو بر روی هسته سلول قارچ تاثیر می گذارد و همچنین به دیواره سلولی قارچ آسیب وارد می کند.

توصیه های وریکونازول
به دلیل مهار آنزیم های کبدی توسط وریکونازول، ممکن است اثر بخشی بسیاری از داروها توسط این دارو افزایش پیدا کند و حتی داروهای خیلی ساده مانند آنتی هیستامین ها (ترفنادین، استمیزول، ...) منجر به عوارض خطرناکی مانند آریتمی قلبی شوند بنابر این در صورت مصرف وریکونازول، قبل از استفاده از هر نوع داروی دیگر از قبیل داروهای با نسخه و یا بدون نسخه حتما با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
بهتر است وریکونازول با معده خالی مصرف شود و هر روز در ساعت مشخصی مصرف دارو تکرار شود.
دوره درمان با این دارو را کامل کنید. مصرف ناقص یا نا منظم می تواند منجر به مقاومت قارچ شود.

عوارض وریکونازول
تهوع، استفراغ و سردرد از عوارض معمولی این دارو هستند. ولی در مواردی ممکن است چشم، کبد، قلب و سیستم اعصاب با این دارو تحت تاثیر قرار گیرد که لازم است به اطلاع پزشک برسانید.
 

Reference: www.webmd.com

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف وریکونازول

 موارد مصرف:
- درمان آسپرژیلوس مهاجم
- درمان کاندیدازیس مری
- درمان کاندیدیازیس خونی در بیماران غیر نوتروپنیک
- درمان کاندیدای منتشر پوست و احشا
- درمان عفونت های جدی قارچی ناشی از گونه های Scedosporium apiospermum و Fasarium ( شامل Fasarium solani ) در بیمارانی که عدم تحمل یا عود نسبت به سایر درمان ها داشته اند.
 موارد مصرف Unlabaled:
- پیشگیری از عفونت قارچی در:
• بیماران نوتروپنیک سرطانی که خطر متوسط تا شدید عفونت را دارند و مبتلا به سندرم میلودیسپلاستیک ( MDS) یا لوسمی میلوژنیک حاد ( AML ) هستند
• گیرندگان نوتروپنیک سلول های بنیادی خون ساز آلوژنیک
• بیماران مبتلا به بیماری پیوند علیه میزبان
- درمان تجربی ضد قارچی ( خط دوم ) تب نوتروپنیک مقاوم

مکانیسم اثر وریکونازول

*-با مهار آنزیم لانوسترول14-آلفا-دمتیلاز وابسته به CYP450 قارچی منجر به جلوگیری از تشکیل غشای سلولی قارچ می شود.
-کاهش سنتز ارگوسترول(ارگوسترول استرول حیاتی در غشای سلولی قارچ می باشد.)

فارماکوکینتیک وریکونازول

*فراهمی زیستی:
کودکان (12-2 سال) 64-45% (متغیر، در برخی بیماران 80% گزارش شده است.)
بزرگسالان 96%
پیک پلاسمایی:
کودکان (12-2 سال) 1.1 ساعت
بزرگسالان 2-1 ساعت
اتصال به پروتئین: 58%
متابولیسم: کبدی (عمدتا توسط CYP2C19 و به مقدار کمتر توسط CYP2C9, 3A4)
نیمه عمر: متغیر و وابسته به دوز
دفع: ادراری

عوارض جانبی وریکونازول

*عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: افزایش فشار خون
پوستی: راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش پتاسیم خون، کاهش پتاسیم خون
گوارشی: استفراغ، تهوع، درد شکمی، اسهال
کبدی: افزایش سطح سرمی آلکالین فسفاتاز، افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش آنزیم های کبدی، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، افزایش بیلی روبین خون
چشمی: اختلالات بینایی
کلیوی: افزایش کراتینین سرم
تنفسی: خون دماغ
متفرقه: تب
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: افت فشار خون، ادم محیطی، تاکی کاردی، برادی کاردی، گرگرفتگی، تپش قلب، فلبیت، تاکی کاردی فوق بطنی، سنکوپ، سکته قلبی حاد، آریتمی دهلیزی، فیبریلاسیون دهلیزی، بلاک دهلیزی بطنی، آریتمی بای ژمینه، بلوک شاخه ای، نارسایی قلبی، بزرگ شدن قلب، کاردیومیوپاتی، ایسکمی مغزی، حوادث قلبی عروقی، درد قفسه سینه، ترومبوز ورید عمقی، ادم، اندوکاردیت، انقباضات زودرس، ورم صورت، آریتمی گره ای، افت فشار خون وضعیتی، طولانی شدن زمان خونریزی، طولانی شدن فاصله ی QT در الکتروکاردیوگرام، آمبولی ریه، درد زیرجناغ، انقباضات زودرس فوق بطنی، ترومبوفلبیت، تورسادس دی پوینت، گشادی عروق، آریتمی بطنی، فیبریلاسیون بطنی، تاکی کاردی بطنی
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، توهم، سرگیجه، آژیتاسیون، اضطراب، آتاکسی، لرز، افسردگی، احساسات ناپایدار، هیپوترمی، بی خوابی، لتارژی، خواب رفتگی اندام، تشنج، سرگیجه، خواب آشفته، آکاتیزیا (بی قراری حرکتی)، فراموشی، ادم مغزی، خونریزی مغزی، اغما، گیجی، دلیریوم (روان آشفتگی)، زوال عقل، زوال شخصیت، خواب آلودگی، انسفالیت، انسفالوپاتی، سرخوشی، واکنش های خارج هرمی، درد پهاو، سندرم گیلن باره، هایپرتونی، هیپوستزی (اختلال حس لامسه)، افزایش فشار درون جمجمه ای، ضعف عضلات، درد عصبی، نوروپاتی، روان پریشی، افکار خودکشی، صرع تونیک کلونیک، اختلال صدا
پوستی: درماتیت آلرژیک، ریزش مو، درماتیت تماسی، درماتیت، درماتیت اکسفولیاتیو، خارش، کهیر، سلولیت، التهاب لب، افزایش تعریق، کبودی، اگزما، اریتم مولتی فرم، کورک پوستی، راش ماکولوپاپولار، پسوریازیس، تغییر رنگ پوست، حساسیت پوست به نور، سندروم استیونس جانسون، نکروز توکسیک اپیدرمال، خشکی پوست
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش قند خون، کاهش کلسیم خون، کاهش فسفات خون، کاهش آلبومین خون، کاهش منیزیم خون، افزایش کلسیم خون، افزایش منیزیم خون، افزایش فسفات خون، افت قند خون، افزایش گاماگلوتامیل ترانسفراز، بی کفایتی بخش قشری غده فوق کلیه، پیدایش آلبومین در ادرار، کاهش تحمل گلوکز، کاهش میل جنسی، دیابت بی مزه، پیدایش گلوکز در ادرار، افزایش کلسترول خون، افزایش سدیم خون، پرکاری تیروئید، افزایش اوریک اسید خون، هایپر ولمی(افزایش حجم مایعات در بدن)، کاهش سدیم خون، کم کاری تیروئید، افزایش لاکتات دهیدروژناز، پورفیری کاذب
گوارشی: التهاب دهان، بادکردن شکم، یبوست، حساسیت شکم به لمس یا فشار، کلستاز، سوء هاضمه، فقدان حس چشایی، بی اشتهایی، التهاب کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا، کولیت ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل، التهاب دوازدهه، اختلال چشایی، زخم مری، التهاب مری، نفخ، زخم معده، گاستروانتریت، خونریزی گوارشی، خونریزی لثه، هایپرپلازی لثه، التهاب لثه، التهاب زبان، استفراغ خونی، سوراخ شدن روده، ملانوزیس، ملنا (مدفوع خونی تیره)، بیماری غشا مخاطی، زخم دهانی، پانکراتیت، بزرگ شدن غده پاروتید، سوراخ شدگی زخم دئودنوم، پریتونیت (التهاب صفاق)، پروکتیت (التهاب رکتوم)، بیماری رکتوم، التهاب دهان، زخم روده، خشکی دهان
ادراری تناسلی: خونریزی غیرطبیعی رحمی، فقدان ادرار، بارداری پوچ، قاعدگی دردناک، سوزش ادرار، التهاب اپیدیدیم، خون در ادرار، سیستیت هموراژیک، ضعف جنسی، نفروز، کم ادراری، درد لگن، ادم اسکروتوم (کیسه پوستی بیضه)، اوره در خون، بی اختیاری ادرار، احتباس ادرار، عفونت مجاری ادراری، خونریزی رحمی، خونریزی واژینال
هماتولوژی و انکولوژی: ترومبوسیتوپنی، آنمی، لکوپنی، پان سیتوپنی (کاهش تمام سلول های خون)، آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیک، سرکوب مغز استخوان، انعقاد داخل عروقی منتشر، افزایش سطح ائوزینوفیل، گرانولوم، آنمی همولیتیک، لنفادنوپاتی، لنفانژیت، آنمی ماکروسیتیک، ملانوم بدخیم، آنمی مگالوبلاستیک، آنمی میکروسیتیک، پتشی، بیماری پورپورا، خونریزی مقعدی، بزرگ شدن طحال، سرطان سلول سنگفرشی، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP)
کبدی: اختلال عملکرد کبدی، یرقان، یرقان کلستاتیک، آسیت، اغمای کبدی، نارسایی کبدی، هپاتیت، بزرگ شدن کبد
ازدیاد حساسیتی: واکنش ازدیاد حساسیتی، آنژیوادم، بثورات دارویی ثابت، آنافیلاکسی غیرایمنی، ادم زبان
ایمونولوژیک: بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD)
عفونی: عفونت باکتریایی، عفونت قارچی، عفونت هرپس سیمپلکس، عفونت، سپسیس
موضعی: درد ناشی از کاتتر، عفونت محل تزریق، التهاب محل تزریق، درد محل تزریق
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، سستی، درد عضلانی، التهاب مفصل، کمر درد، لوپوس اریتماتوز جلدی، افزایش کراتین فسفوکیناز نمونه خونی، گرفتگی ساق پا، میوپاتی، درد استخوان، نرمی استخوان، استئونکروز، پوکی استخوان، لرزش
چشمی: هراس از نور، کونژنکتیویت، سندروم خشکی چشم، کراتیت (التهاب قرنیه)، نیستاگموس (حرکت غیرارادی چشم)، اختلال تطابق، التهاب پلک، کوررنگی، کدورت قرنیه، دوبینی، چشم درد، کراتوکونژنکتیویت، گشادی مردمک، شب کوری، بحران اکولوژیریک (انحراف غیرعادی چشم به بالا)، آتروفی عصب بینایی، التهاب عصب بینایی، تورم دیسک بینایی، خونریزی شبکیه، رتینیت (التهاب شبکیه)، اسکلریت (التهاب صلبیه)، خونریزی زیرملتحمه، یوئیت (التهاب بافت یوه چشم)، نقص در میدان دید، دید رنگی غیرطبیعی
گوشی: وزوز گوش، ناشنوایی، گوش درد، التهاب گوش خارجی، کم شنوایی
کلیوی: بی کفایتی کلیه، کاهش کراتینین سرم، هیدرونفروز کلیه، افزایش BUN، نفریت، درد کلیوی، نکروز توبولی
تنفسی: سرفه، تنگی نفس، عفونت مجاری تنفسی فوقانی، هموپتزی (خلط خونی)، برونکواسپاسم، احتقان بینی، نارسایی تنفسی، افزایش سرعت تنفس، سیانوز، علایم شبه آنفولانزا، هایپوکسی، فارنژیت، آب آوردن ریه، پنومونی، ادم ریوی، سندرم زجر تنفسی، اختلال سیستم تنفسی، عفونت مجاری تنفسی، رینیت، سینوزیت
متفرقه: نارسایی چند ارگانی
سایر عوارض (درصد نامشخص):
پوستی: لوپوس اریتماتوی جلدی
کبدی: هپاتیت فولمینانت
چشمی: تغییر در دید رنگ

تداخلات دارویی وریکونازول

هشدار ها وریکونازول

*1- عملکرد کبدی (سمیت کبدی، افزایش آنزیم های کبدی و یرقان) در ابتدای درمان، هم چنین به صورت هفتگی طی ماه اول و سپس ماهانه در طول درمان ارزیابی گردد.
2- عمکلرد کلیوی (مانند سطح کراتینین) و سطح الکترولیت های سرم (به ویژه کلسیم، منیزیم و پتاسیم) پیش از شروع درمان و سپس به صورت دوره ای در طول درمان پایش شود.
3- وزن بیمار در ابتدای درمان و سپس به صورت دوره ای اندازه گیری شود.
4- در بیمارانی که خطر بالای بروز پانکراتیت وجود دارد، عملکرد پانکراس ارزیابی شود.
5- در صورت مصرف دارو بیشتر از 28 روز، عملکرد بینایی (مانند وضوح بینایی، میدان دید، ادراک رنگ، تاری دید و هراس از نور) ارزیابی شود.
6- واکنش های فوتوتوکسیسیته (به ویژه در کودکان) پایش گردد.
7- در صورتی که بیمار تحت شرایط یا مصرف داروهای طولانی کننده QT می باشد، الکتروکاردیوگرام پایش شود. هم چنین از لحاظ بروز آریتمی و تاکی کاردی به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
8- بررسی جامع پوست بیمار به صورت سالانه (و در صورت بروز ضایعات پوستی، به فواصل کمتر) انجام گیرد.
9- توصیه می شود که در اندوفتالمیت و درمان یا پروفیلاکسی طولانی مدت آسپرژیلوس تهاجمی، غلظت سرمی دارو اندازه گیری شود.
در سایر عفونت ها، تنها در صورت بروز سمیت دارویی یا شکست درمان، جهت تنظیم غلظت درمانی دارو، سطح سرمی آن اندازه گیری گردد. (برای سایر عفونت ها به غیر از مننژیت و استئوآرتریت، در روز 5 درمان و سپس به صورت هفتگی به مدت 6-4 هفته یا تا زمانی که تنظیم دوز انجام گیرد، Ctrough دارو(کمترین غلظت خونی داروپیش از مصرف دوز بعدی) ارزیابی شود.
10- در کودکان 14-12 ساله، تنظیم دوز دارو بر اساس وزن بیمار انجام گیرد.
11- لازم است که دیگر داروهای مصرفی بیمار بررسی شود تا در صورت نیاز، تنظیم دوز صورت گیرد یا از درمان جایگزین استفاده شود.
12- در صورت عدم مشاهده پاسخ درمانی مناسب، دوز دارو مجددا تیتر شود.
13- بیمار از لحاظ واکنش های ناشی از انفوزیون و دیگر علایم سمیت دارویی، به دقت پایش شود.
- به بیمار گوشزد شود که بروز هرگونه عارضه را به سرعت گزارش کند.

توصیه های دارویی وریکونازول

- وری کونازول خوراکی 1 ساعت قبل یا 1 ساعت بعد از غذا مصرف شود. قرص ها حاوی لاکتوز هستند. سوسپانسیون حاوی سوکروز است.
- فرم وریدی باید طی 2-1 ساعت تزریق شود ( سرعت نباید بیشتر از 3mg/kg/hour باشد). با سایر داروها شامل TPN از یک خط وریدی یا کانول انفوزیون نشود.