دگزامتازون

دگزامتازون چیست؟
دگزامتازون دارویی از خانواده کورتیکواستروئیدها (کورتون ها) می باشد که به صورت خوراکی و تزریقی استفاده می‌شود.
کورتیکواستروئیدها به صورت طبیعی در بدن تولید می شوند تا به حفظ سلامتی کمک نمایند. مصرف کورتیکواستروئیدها به صورت دارو در بیماری های التهابی و خود ایمنی به بدن کمک می کند تا این شرایط را بهتر پشت سر بگذارد و علائم بیماری و التهاب را برطرف نماید.
استروئیدهای خوراکی در درمان طیف گسترده ای از بیماری ها استفاده می شوند. به طور مثال در بیماری های التهابی روده( کرون و سندروم روده تحریک پذیر )، بیماری های خود ایمنی (مانند لوپوس)، بیماری‌های مفصلی و ماهیچه ای(مانند روماتوئید آرتریت)و حساسیت‌ها کاربرد دارند. دگزامتازون همچنین در درمان برخی سرطان ها و در افرادی که درمان تسکینی دریافت می‌نمایند نیز تجویز می‌گردد. در کودکان نیز در برخی مشکلات تنفسی این دارو تجویز می‌شود. علاوه بر کاربرد درمانی، دگزامتازون در برخی موارد کاربرد تشخیصی نیز دارد. به طور مثال در تشخیص بیماری کوشینگ (نوعی اختلال غدد فوق کلیوی) از دگزامتازون استفاده می شود.

پیش از شروع مصرف دگزامتازون
-در صورتی که فشار خون بالایی دارید، پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورت سابقه ی حمله ی قلبی یا هرگونه ناراحتی قلبی-عروقی و نارسایی کبدی یا کلیوی حتما پزشک را مطلع نمایید.
-در صورت سابقه ی خانوادگی دیابت یا بیماری چشمی گلوکوم( آب سیاه )پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورت ابتلا به هرگونه اختلال ذهنی به پزشک اطلاع دهید.
-چنانچه مبتلا به اختلالات تیروئید، پوکی استخوان ،صرع و اختلالات عضلانی( مانند میاستنی گراویس)، زخم معده و بیماری های روده ای می باشید، پزشک را در جریان قرار دهید.
-چنانچه باردار یا شیرده می باشید و یا تصمیم به بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. برخی استروئیدهای خوراکی از جمله دگزامتازون را میتوان در دوران شیردهی تجویز نمود با این حال بهتر است پزشک شرایط مادر و کودک را برای مصرف دارو ارزیابی نماید.
-در صورتی که در زمان شروع درمان با این دارو مبتلا به عفونت خاصی می باشید، حتما پزشک را در جریان قرار دهید.
-چنانچه سابقه بیماری های انعقادی و تشکیل لخته های خون در عروق خود را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
-سابقه ی هر گونه واکسیناسیون در چند ماه اخیر را به پزشک خود اعلام نمایید.
-لیست کاملی از کلیه داروها، فرآورده های مکمل و گیاهی مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
-در صورت سابقه ی حساسیت به دگزامتازون یا سایر داروهای استروئیدی(مانند بتامتازون پردنیزولون ، متیل پردنیزولون، تریامسینولون، فلودروکورتیزون ...)یا در صورت درد عضلانی شدید پس از دریافت این داروها پزشک را در جریان قرار دهید.

نحوه صحیح مصرف دگزامتازون
-دگزامتازون را دقیقا به مقداری که پزشک برای شما تجویز نموده است مصرف نمایید با توجه به علت تجویز دارو و شرایط بیمار، ممکن است مصرف دارو به صورت تک دوز یا برای دوره ی درمانی طولانی تر تجویز گردد.
-در صورتی که دارو به صورت تک دوز تجویز شده باشد، پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی آن را مصرف نمایید. در صورتی که دگزامتازون برای دوره ی درمانی طولانی تر تجویز شده باشد، به طور معمول مصرف آن به صورت یک مرتبه در روز پس از صبحانه میباشد. با این حال در برخی موارد همچون تشخیص سندروم کوشینگ و اختلالات غدد فوق کلیوی مصرف این دارو شب ها پیش از خواب توصیه می‌شود.
-دگزامتازون خوراکی را همراه با یک وعده غذایی سبک و یک لیوان آب مصرف نمایید.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری دارو را با یک وعده غذای سبک مصرف نمایید. چنانچه مصرف دارو را یک روز کامل فراموش نمودید، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری نموده و نوبت بعدی را طبق روال سابق مصرف نمایید و از دو برابر نمودن مقدار مصرفی دارو در یک نوبت خودداری کنید.
-مصرف این دارو را تا زمانی که پزشک برای شما تجویز نموده است ادامه دهید. در صورتی که دگزامتازون را بیش از سه هفته مصرف کرده باشید، قطع ناگهانی دارو می‌تواند عوارض جدی در بر داشته باشد.به همین دلیل لازم است قطع مصرف این دارو به صورت تدریجی و تحت نظر پزشک انجام گیرد.

توصیه ها
-در صورتی که مدت دوره درمان شما با این دارو بیش از سه هفته می باشد، پیشنهاد می‌شود کارتی تهیه نمایید و در آن مصرف این دارو به همراه مقدار و مدت زمان مصرف و نوع بیماری خود را بنویسید و این کارت را در وسایل شخصی خود همیشه همراهتان داشته باشید. این کار کمک می نماید تا در صورت بروز حوادث و اتفاقات غیر مترقبه، اقدامات مناسب تری برای شما انجام شود.
-در صورتی که قرار است تحت عمل جراحی، اقدامات دندانپزشکی و یا آزمایشات بالینی خاصی قرار بگیرید، حتما پزشک درمانگر خود را در جریان مصرف این دارو قرار دهید تا در صورت لزوم تغییرات لازم در مقدار مصرف دارو اعمال شود.
-در مدت درمان با این دارو لازم است تحت نظر بمانید و به صورت منظم و دوره ای به پزشک مراجعه نمایید تا روند درمان و بهبودی شما را ارزیابی نماید و آزمایشات و بررسی‌های لازم را انجام دهد ‏و عوارض ناخواسته ي دارويي را در صورت وقوع، مديريت نمايد.
-دگزامتازون سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف می کند به همین خاطر در صورت احساس علائم هرگونه بیماری (حتی علائم سرماخوردگی)، لازم است به پزشک مراجعه نمایید. همچنین جهت جلوگیری از ابتلا به بیماری های مسری، در این مدت بهداشت فردی را بیشتر رعایت کنید و تا حد امکان از تماس نزدیک با افراد بیمار بپرهیزید.
-استفاده از برخی واکسن ها در مدت درمان با دگزامتازون نامناسب می باشد. به همین خاطر در صورت نیاز به هرگونه واکسیناسیون پزشک یا مسئول مربوطه را در جریان مصرف داروهای استروئیدی از جمله دگزامتازون قرار دهید.
-پیش از خرید هرگونه دارو داروساز را در جریان مصرف دگزامتازون قرار دهید تا از مناسب بودن مصرف همزمان داروی جدید با این دارو اطمینان حاصل نمایید.
-از مصرف این دارو بدون تجویز پزشک و جهت بهبود علائم عفونت ها و سرماخوردگی ها جدا خودداری نمایید. اگرچه مصرف این دارو در بعضی شرایط نجات دهنده و ضروری می باشد، اما مصرف بیش از حد یا غیر ضروری آن عوارض بسیاری در پی دارد تا جایی که می تواند علائم بیماری اصلی را به صورت موقت از بین ببرد و باعث پیشرفت بیماری به صورت خاموش و پنهانی گردد که این امر تبعات زیادی در پی دارد.

عوارض ناخواسته دارویی دگزامتازون
-علیرغم اینکه مصرف این دارو در مواقع لزوم بسیار مفید و حتی حیات بخش می باشد، اما با توجه به اثری که بر روی سیستم ایمنی بدن می‌گذارد می‌تواند عوارض ناخواسته نیز در بر داشته باشد.با این حال در شرایطی که پزشک تشخیص می‌دهد ،فواید مصرف دارو از عوارض آن بیشتر می باشد و اگربیمارتحت نظر پزشک باشد، می‌ توان عوارض دارویی را نیز به موقع مدیریت کرد.
-عوارض گوارشی از جمله درد شکمی، سوء هاضمه و تهوع ممکن است با مصرف این دارو ایجاد شود.مصرف دارو همراه یا پس از وعده غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پر ادویه، می‌تواند از وقوع آنها پیشگیری نماید با این حال در صورت مشاهده ی استفراغ یا مدفوع خونی حتما به پزشک مراجعه نمایید.
-ضعف عضلانی یا احساس خستگی خصوصاً در مصرف طولانی مدت از عوارض شایع مصرف استروئید ها می باشد. لذا تا زمانی که اثرات دارو با قیست، از رانندگی و کار با ابزارهای خطرناک خودداری نمایید.
-در صورت تغییر در خلق و خو (خصوصاً در ابتدای درمان با دگزامتازون)و در صورتی که احساس گیجی یا زودرنجی و اضطراب آزارتان می دهد حتما به پزشک مراجعه نمایید.
-در صورت بروز اختلال در خواب، سردرد، افزایش وزن و اختلال در قاعدگی با پزشک خود مشورت نمایید.
-مصرف دگزامتازون بدن را بیش از پیش مستعد عفونت می‌نماید. به همین دلیل لازم است بهداشت فردی را بیشتر رعایت نمایید و در صورت بروز علائم عفونت (گلو درد،تب و..) به پزشک مراجعه نمایید.
-مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها می‌تواند عوارض بیشتری در بر داشته باشد به همین خاطر لازم است بیمار در مدت درمان تحت نظر پزشک باشد و بررسی های لازم جهت کنترل عوارض توسط پزشک به صورت منظم انجام گیرد.
-مصرف طولانی مدت دگزامتازون بر روی استحکام استخوان ها اثر می گذارد به همین‌خاطر سنجش تراکم استخوان در بیماران بسیار حائز اهمیت می باشد و در صورت بروز پوکی استخوان، لازم است درمان‌های لازم شروع شود و بیمار در فعالیت‌های بدنی و ورزشی احتیاط بیشتری نماید.

داروهای مرتبط با دگزامتازون
سلکوکسیب
آموکسی سیلین
مترونیدازول
متوکاربامول
پنی سیلین 633
استامینوفن
سرم قندی نمکی
گاباپنتین
پرگابالین
بکلوفن
تیزانیدین
نوروبیون
آلفن ایکس ال

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف دگزامتازون

تزریق وریدی یا عضلانی:
-عامل ضد التهاب یا سرکوب کننده سیستم ایمنی در درمان انواع بیماری ها، از جمله بیماری های آلرژیک، هماتولوژیک (به عنوان مثال،ترومبوسیتوپنی ایمنی)، بیماری‌های پوستی، نئوپلاستیک (لوسمی، لنفوم، و میلوم متعدد)، روماتیسمی، خودایمنی، اختلالات سیستمعصبی، کلیوی، و تنفسی
-کمبود آدرنوکورتیکوئید اولیه یا ثانویه (خط اول نمی‌باشد)
+مدیریت شوک، ادم مغزی و به عنوان یک عامل تشخیصی

تزریق داخل مفصل یا بافت نرم:
-به عنوان درمان کمکی برای تجویز کوتاه مدت در سینوویت استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، بورسیت حاد و تحت حاد، آرتریت حادنقرسی، اپی کندیلیت، تنوسینوویت حاد غیر اختصاصی و استئوآرتریت پس از سانحه

تزریق داخل ضایعه: (فقط دگزامتازون سدیم فسفات (محلول کوتاه اثر))
-کلوئیدها؛ ضایعات هیپرتروفیک موضعی، ضایعات نفوذی، ضایعات التهابی لیکن پلان، پلاک های پسوریاتیک، گرانولوم حلقوی و لیکنسیمپلکس مزمن (درماتیت عصبی)، لوپوس اریتماتوز دیسکوئید، نکروز لیپوییدیکا دیابتیکورم؛ آلوپسی آره آتا، تومورهای کیستیکآپونوروز یا تاندون (گانگلیون)

موارد بدون برچسب:
-تهوع حاد در ارتفاعات/ ادم مغزی در ارتفاعات بالا(پیشگیری یا درمانا
-سندرم دیسترس تنفسی حاد ARDS (متوسط تا شدید)
-به عنوان ضدتهوع در رژیم‌های شیمی درمانی(پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از درمان های سرطان)، پس از جراحی، رادیوتراپی
-آسم، تشدید حاد
-کاشکسی(تحلیل) مرتبط با سرطان
-درد مرتبط با سرطان‌های پیشرفته
-کووید۱۹ در بیماران بستری(شدید یا جدی)
-کووید۱۹ بیماران غیر بستری که نیاز به اکسیژن کمکی دارند.
-تسریع بلوغ ریه‌ی جنین
-مننژیت باکتریال(پیشگیری از پیشرفت نورولوژیک)
-میگرن، پیشگیری از عود (موارد متوسط تا شدید)
بر اساس دستورالعمل های انجمن سردرد آمریکا برای مدیریت میگرن حاد در بزرگسالان در بخش اورژانس، دگزامتازون تزریقی برایپیشگیری از عود میگرن موثر بوده و توصیه می شود. مصرف این دارو در این مورد برای  بزرگسالانی که با میگرن حاد به بخش اورژانسمراجعه می کنند، قابل ارائه می‌باشد.

موارد مصرف تایید نشده:
-ادم مغزی ناشی از آسیب به سر
اگرچه به عنوان یک مورد استفاده تایید شده توسط FDA در درمان ادم مغزی مرتبط با آسیب سر گنجانده شده است، با توجه به نظربنیاد ترومای مغزی، استفاده از استروئیدها برای بهبود نتیجه یا کاهش فشار داخل جمجمه مربوط به آسیب مغزی تروماتیک توصیه نمیشود.

دگزامتازون یک داروی کورتیکواستروئیدی پرکاربرد در بسیار از مشکلات التهابی می باشد که به دو صورت خوراکی و تزریقی جهتمصرف سیستمیک در دسترس است.

شواهدی در حمایت از دوز و مدت مصرف مناسب  برای بیشتر موارد مصرف دگزامتازون وجود ندارد. توصیه های ارائه شده فقطدستورالعمل های کلی و اساساً بر اساس نظر متخصص هستند. به طور کلی، دوز گلوکوکورتیکوئید باید با توجه به شرایط فردی انتخابشود و با حداقل دوز موثر در کوتاهترین مدت درمان استفاده شود. برای مواردی که نیاز به تنظیم دوز بر اساس وزن می‌باشد، استفادهاز وزن ایده‌آل بدن در بیماران چاق، به‌ویژه با دوره‌های طولانی‌تر درمان در نظر گرفته‌شود.

مکانیسم اثر دگزامتازون

دگزامتازون یک کورتیکواستروئید طولانی اثر با حداقل پتانسیل حفظ سدیم است و با سرکوب مهاجرت نوتروفیل ها، کاهش تولید واسطههای التهابی و معکوس کردن افزایش نفوذپذیری مویرگی، التهاب را کاهش می دهد. پاسخ ایمنی طبیعی را سرکوب می کند. همچنیندگزامتازون موجب القای آپوپتوز در سلول های مولتیپل میلوما می شود. 

مکانیسم اثرات ضد استفراغ دگزامتازون همچنان ناشناخته است.

فارماکوکینتیک دگزامتازون

متابولیسم:کبدی
جذب: خوراکی۶۱تا۸۶درصد
دفع: در درجه‌ی اول از طریق ادرار
نیمه عمر (پلاسما):۴ساعت، نیمه عمر بیولوژیک:۳۶تا۵۴ساعت

شروع اثر:
تزریق وریدی سریع؛ خوراکی ۲تا۱۴روز(پیک اثر ۴تا۲۸روز)

پیک سرمی:
خوراکی۱تا۲ساعت، عضلانی۳۰تا۱۲۰دقیقه، تزریق وریدی:۵تا۱۰دقیقه

دگزامتازون سریع و به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. فرم تزريقی آن نيز از عضله به خوبی جذب می شود. بطور عمده در كبدو مقاديری نيز دركليه و وبافت ها به متابوليت هاي غير فعال تبديل می شود.

منع مصرف دگزامتازون

-سابقه‌ی حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه
-شیردهی در مدت درمان و تا دو هفته بعد از قطع دگزامتازون(در موارد مالتیپل میلوما)
-عفونت قارچی سیستمیک
-مالاریا مغزی
-عفونت HSVچشمی
-از قطع ناگهانی در صورت درمان طولانی مدت خودداری گردد.
-تزريق داخل مفصلي اين دارو در مواردي مانند جراحي ترميمي مفاصل، اختلالات انعقادي خون، شكستگي داخل مفصلي، عفونتاطراف مفصل يا سابقه ابتلاء به آن، پوكي استخوان اطراف مفصل به دلايل غير آرتريت و مفصل ناپايدار نبايد انجام شود.
-در موارد پيشگيري از سندرم زجر تنفسي نوزادان، در صورت وجود آمنيونيت، عفونت يا تب، عفونت با هرپس، عدم كفايت جفت و پارگيزودرس غشاء رحم نيز نبايد مصرف شود.

عوارض جانبی دگزامتازون

عوارض شایع: 
ظاهر کوشینگوئید، هیرسوتیسم، افزایش وزن، اریتم، ناراحتی شکمی، تغییر اشتها، ناپایداری احساسات، راش، کهیر، تهوع، استفراغ،احتباس سدیم، احتباس آب، هایپوکالمی، افزایش فشارخون، ادم، تعریق، آتروفی عضلات، مشکل در ترمیم زخم(مصرف طولانی مدت)،پتشی، آتروفی پوست(مصرف طولانی مدت)، اکیموزیس، پیگمنتاسیون غیرطبیعی پوست، آکنه، سردرد، سرگیجه، گیجی، بی‌خوابی،افسردگی، اضطراب، عدم تحمل گلوکز، سندرم کوشینگ(مصرف طولانی)، قاعدگی نامنظم، افزایش فشارچشمی، صورت ماه شکل

عوارض جدی: 
آنافیلاکسی، نقص آدرنال، سایکوز استروئیدی، میوپاتی استروئیدی، سندرم کوشینگ، عفونت، فعال شدن مجدد HBV، دیابت ملیتوس،تومورکاذب مغزی، سندرم لیز تومور، افزایش فشار داخل جمجمه، تشنج، آلکالوز هایپوکالمی، افزایش فشارخون، نارسایی احتقانی قلب،پانکراتیت، پرفوراسیون گوارشی، پپتیک اولسراتیو، اگزوفتالموس، استئونکروزیس، پارگی تاندون، استئوپروز(طولانی مدت)، گلوکوم(طولانیمدت)، کاتاراکت(طولانی مدت)، سرکوب سیستم ایمنی(طولانی مدت)، سارکوم کاپوسی(طولانی مدت)، علائم ترک ناگهانی (در مصرفدوزبالا یا طولانی مدت)، سرکوب رشد(کودکان-طولانی مدت)، ترومبوآمبولی، برادی کاردی، آریتمی قلبی، نارسایی قلبی، بزرگ شدن قلب،شوک، کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک (نوزاد نارس)، پارگی میوکارد (پس از سکته قلبی)، سنکوپ، تاکی کاردی، ترومبوآمبولی، ترومبوفلبیت،واسکولیت (التهاب عروق خونی)، آکنه ولگاریس، درماتیت آلرژیک، ریزش مو، استریای آتروفیک، تحریک پوست اطراف مقعد (خارش،سوزش، سوزن سوزن شدن؛ به دنبال تزریق وریدی)، سرکوب محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال، اسپرماتوژنز ناقص (کاهش یاافزایش)، گلوکوم، افزایش فشار داخل چشم، آب مروارید تحت کپسولی خلفی، ادم ریوی، اختلال در بهبود زخم

تداخلات دارویی دگزامتازون

مشخصات کلی تداخلات: 
-سوبسترای P-glycoprotein/ABCB1(مینور)
- سوبسترای CYP3A4 (ماژور)
- القاکننده ضعیف CYP3A4 
- اثر بر نتایج تست تشخیصی هورمون رشد 
- افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش 
- تشدید هایپرگلایسمی 
- تشدید افزایش فشارخون 
- تشدید هیپوکالمی 
- تشدید اثرات سرکوب‌کننده سیستم ایمنی 
- کاهش‌ آستانه‌ی تشنج 
- تشدید ترومبوژنیک 

تداخلات رده X (پرهیز): 
آرتمتر، آلدسلوکین، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، کلادریبین، کانیواپتان، دسموپرسین، دی سولفیرام، فکسینیدازول، فوزیدیک اسید(سیستمیک)، ایدلالیزیب، ایندیوم 111 کاپرومب پندتید، لاپاتینیب، لاسمیدیتان، ماسیمورلین، متوتری‌مپرازین، میفامورتید، میفپریستون،ناتالیزومب، پیمکرولیموس، پرازیکوانتل،ریلپیویرین، سیمپرویر، تاکرولیموس (موضعی)، یوپاداسیتینیب ، واکسن روتا ویروس،روکسولیتینیب(موضعی)، سکنیدازول، تالیموژن لاهرپارپوک، ترتوموتاید، واکسن‌های زنده، واکسن تیفوئید، واکسن تب زرد،انواع واکسنپولیوویروس

تداخلات ماژور:
آبامتاپیر، داروهای NSAIDs،‌آلدسلوکین، آلفنتانیل، آمیودارون، آمتولمتین، آپالوتامید، فلورکینولون‌ها، بمیپارین،بنزهیدروکدون، بوسپرویر، بوپرنورفین هیدروکلراید، بوپروپیون، کاربامازپین،سرتینیب، کلستیرامین، کولینسالیسیلات، کلاریترومایسین، کلونیگزین، کوبیسیستات، کدئین، کانیواپتان، کوپر سالیسیلات، داکلاتاسویر،داروناویر، دزوژسترل، داینوژست، دیفلونیسال، دی‌پایرون، دروسپیرنون، دوکسوروبیسین، دروندارون، دروکسیکام،افاویرنز، الویتگراویر، انزالوتامید، استرادیول، اتینیل استرادیول، اتیندیول، اتودولاک، اتونوژسترل، اتراویرین،اتوفنامات، فدراتینیب، فلبیناک، فنتانیل، فپرادینول، فپرازون، فکسینیدازول، فلوکتافنین، فلوفنامیک اسید، فلومکوئین،فوس‌آمپرناویر، فوس‌فنی‌توئین، جستودن، همین، هیدروکدون، ایدلالیسیب، ایندیناویر، ایتراکونازول، کتوکونازول،کتورولاک، لاپاتینیب، لوونورژسترل، لوپیناویر، لومکافتور، لوماتپرون، ماسیمورلین، منیزیم سالیسیلات، مکلوفنامات،مدروکسی‌پروژسترون، مپریدین، مسترانول، متادون، میتوتان، مورنیفلومات، نابومتون، نادروپارین، نفازودون،نلفیناویر، نویراپین، نیفلومیک اسید، نیلوتینیب، نیمسولاید، نیمودیپین، نیرماترلویر، نومژسترول، نورالجسترومین،نوراتیندرون، نورجسترل، اوکساپروزین، اکسی‌کدون، اکسی‌فن‌بوتازون، پنتازوسین، پتیدین، فنیل‌بوتازون، فنی‌توئین،پیپراکوازین، پوستکونازول، پرانوپروفن، پروگلومتاسین، پروپیفنازون، پروکوازون، ریفامپین، ریتوناویر،سالیسیلیک‌اسید، سالسالات، ساکیناویر، سارگراموستیم، سجسترون، سدیم سالیسیلات، st johns wort، سوفنتانیل،سولفوسالیسیلیک‌اسید، سولینداک، سانیتینیب، تاکرولیموس، تلاپرویر، تلیترومایسین، تالیدوماید، تیاپروفنیک‌اسید،تولفنامیک‌اسید، تولمتین، ترامادول، اوبروپگانت، اولیپریستال، ولپاتاسویر، وین‌کریستین، وریکونازول، ورتیوکستین،ووکسیلاپرویر

تداخلات متوسط: 
آسنوکومارول، استیل سالیسیکوم‌اسیدوم، واکسن آدنوویروس زنده، آلکورونیوم، آمینوگلوتتیماید، گلیسیریزین، واکسنآنتراکس ادزوربد، آمپرناویر، اپرپیتانت، آسپرین، آتراکوریوم، آرانوفین، کسپوفانجین، واکسن‌های زنده، سیزاتراکوریوم،کلوزاپین، دلاویردین، دیکومارول، دی‌پتاسیم گلیسیریزات، دوکساکوریوم، اکیناسه، فلیبانسرین، فلوکونازول،فلوئیندیون، فوس‌اپرپیتانت، فوس‌نتوپیتانت، گالامین، گلیسرول فنیل‌بوتیرات، واکسن هپاتیت آ، واکسن هموفیلوس ب،گلیسیریزا گلابرا، گلیسیریزیک اسید، هگزافلورنیوم، انواع واکسن آنفولانزا، انفلوئنزیوم، انسولین(انواع)،لیکوریک(انواع ریشه، عصاره و…)، لورازیدون، واکسن مننگوکوک، ما هوآنگ، متوکورین، میفپریستون، میواکوریوم،نتوپیتانت، اوسپمیفن، پیپکورونیوم، پان‌کورونیوم، واکسن های پنوموکوک، واکسن هاری، باربیتورات‌هاروکورونیومبروماید، سایبوکو-تو، سلژیلین، سورافنیب، تستوسترون، توکسوئید تتانوس، ترتینوئین، توبوکورارین، وکورونیوم،وارفارین، واکسن تب زرد

کاهش اثرات داروها توسط دگزامتازون سیستمیک: 
آلدسلوکین، داروهای ضد دیابت، آکسیکابتاژن سیلولیوسل، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، کلسی‌تریول (سیستمیک)، برینسیدوویر،کاسپوفونژین، کلوزاپین، کوبیستات، تست پوستی کوکسیکوئید ایمیت، کورتیکورلین، کوزینتروپین، سیکلوسپورین (سیستمیک)، واکسنکووید۱۹، دلاویریدین، واکسن دنگ،گالیوم۶۸ دوتاتات، آنالوگ‌های هورمون رشد،  کنتراسپتیو هورمونال، الویتگراویر، فوسامپرناویر، فوسفنی‌توئین، هیالورونیداز، ایماتینیب، ایندیوم 111 کاپرومب پندتید، واکسن آنفولانزا، ایزونیازید، لاپاتینیب، لوپیناویر، لوتتیوم۱۷۷دوتاتات،ماسیمورلین، میفامورتید، نیمودیپین، فنی‌توئین، پیدوتیمود، واکسن پنوموکوک، ریلپیویرین، واکسن روبلا، یا واریسلا، سالیسیلات ها،ساکیناویر، سلپرکاتینیب، سیمپرویر، سیپولوسل-تی، سیرولیموس، سدیم بنزوات ، تاکرولیموس (سیستمیک)، تمسیرولیموس، ترتوموتید،واکسن تیفوئید، اوبروجپانت، داروهای درمان کننده اختلالات چرخه اوره، واکسن ها (زنده)، واکسن ها (غیرفعال)، وریکونازول، واکسن تبزرد

کاهش اثرات دگزامتازون سیستمیک توسط داروها: 
آنتی‌اسیدها، عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی ، القاکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4، اردافیتینیب، افدرین، فوس‌فنی‌توئین،آنالوگ هورمون رشد، اکیناسه، ایووسیدنیب، میفپریستون، فنی‌توئین

افزایش اثرات داروها توسط دگزامتازون سیستمیک: 
مهارکننده‌های استیل کولین استراز، آمفوتریسین بی، آندروژن ها، باریستینیب، فرآورده‌های ب‌ث‌ژ، کلادریبین، کوبیسیستات،دفراسیروکس، واکسن دنگ، دسیرودین، دسموپرسین، فوس‌ فنی‌توئین، اینبیلیزومب، لفلونامید، لنالیدومید، دیورتیک های لوپ،متوتریمپرازین، ناتالیزومب، نیکوراندیل، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیراختصاصی و اختصاصی COX2)، فنی‌توئین، کینولونها، واکسن پولیو ویروس، پلی‌متیل‌متاکریلات، کینولون‌ها، واکسن روبلا یا واریسلا، ریتودرین، روکسولیتینیب(موضعی)، سارگراموستیم،سکنیدازول، سوکسینیل کولین، تاکرولیموس(موضعی)، سیپونیمود، تالیدومید، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، توفاسیتینیب، واکسنتیفوئید، یوپاداسیتینیب، واکسن ها (زنده)، آنتاگونیست‌های ویتامین کا،  واکسن تب زرد

افزایش اثرات دگزامتازون سیستمیک توسط داروها: 
اپرپیتانت، کلادریبین، کلوفازیمین، کوبیسیستات، کانیواپتان، سیکلوسپورین (سیستمیک)، مهارکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4،دنوزومب، دی سولفیرام، اردافتینیب، مشتقات استروژن، فوسامپرناویر، فکسینیدازول، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوزیدیک اسید(سیستمیک)، لیکوریک، میفپریستون، نتوپیتانت، مسدودکننده‌های عصبی عضلانی غیر دپلاریزان، ضدالتهاب غیراستروئیدی(موضعی)،پیمکرولیموس، سالیسیلات ها، مدولاتور گیرنده‌ی اسفنگوزین۱فسفات (S1P)

تداخل با غذا: 
ذکر نشده است.

تداخلات آزمایشگاهی:
مصرف دگزامتازون می‌تواند واکنش های چرخشی و شعله ور شدن به آنتی ژن های تست پوستی را سرکوب کند.

هشدار ها دگزامتازون

منع مصرف:
موارد احتیاط: 
-خانم‌ها و آقایان با امکان باروری(مالتیپل میلوما)
-سالمندان
-کودک و نوجوان
-سرکوب سیستم ایمنی
-عفونت فعال
-توبرکلوزیس فعال یا نهفته
-آمیبیازیس فعال یا نهفته
-افراد در معرض خطر ابتلا به عفونت
-مواجهه با سرخک یا واریسلا
-ناقلین HBV
-فشارخون بالا
-خطر فئوکروموسیتوما
-نارسایی احتقانی قلب CHF
-سکته‌ی قلبی اخیر
-دیابت 
-پپتیک اولسراتیو
-کولیت اولسراتیو
-دایورتیکولیس
-آناستوموز اخیر روده
-خطر پرفوراسیون گوارشی
-اختلالات تشنجی
-اختلالات اعصاب و روان
-اختلالات تیروئید
-استئوپروز یا در معرض استئوپروز
-میاستنی گراویس
-التهاب عصب چشم
-نارسایی کلیوی
-سیروز
-خطر ترومبوآمبولی

هشدارها: 
-به دنبال مصرف اين دارو ممكن است آزمون هاي بررسي عملكرد محور هيپوتالاموس-هيپوفيز –غده فوق كليوي دچار اختلال شود. 
-در افراد مسن و به خصوص خانم های يائسه، احتمال ايجاد پوكی استخوان و فشار خون بالا، افزايش می يابد. 
-در صورت نياز به جراحی و يا درمان اضطراری  و نيز مصرف دارو در بيماران ديابتی، بايد احتياط كرد.
-کاهش سرعت رشد ممکن است در اطفال تحت درمان با کورتیکواستروئیدها، حتی در دوزهای توصیه شده از راه استنشاقی نیز اتفاقبیفتد.کاهش سرعت رشد به دوز و مدت زمان مواجهه با این داروها ارتباط دارد.پس نظارت بر رشد در مدت درمان با این دارو لازم است.
-در افرادی كه دارو با اثر تضعيف كننده سيستم ايمني دريافت مي كنند از تزريق واكسن های حاوی  ويروس های زنده خودداری شود.
-در  برخی از بیماران حتی ممکن است با دوزهای پایین تر یا مدت زمان کوتاه تر، سرکوب هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) اتفاقبیفتد.‌برخی از متخصصین سرکوب محور HPA را برای هر بزرگسالی که بیش از ۳ میلی گرم در روز (دوز روز) یا بیشتر از ۰/۷۵ میلیگرم در 24 ساعت (دوز عصر یا شب)به مدت ۳هفته یا بیشتر دریافت می کند یا ظاهر کوشینگوئید دارد، در نظر می گیرند.از قطعناگهانی دارو‌در این افراد خودداری شود.

توصیه های دارویی دگزامتازون

-بهتراست فرم خوراکی دگزامتازون همراه با غذا مصرف شود تا عوارض گوارشی کمتر باشد. در صورت لزوم، ممکن است بین وعده هایغذایی از آنتی اسیدها برای جلوگیری از زخم معده استفاده شود.

-دوز مصرف با توجه به علت تشخیصی و علائم بیمار متفاوت می‌باشد و لازم است به دقت توسط پزشک تعیین شود.

-در صورت درمان با دوز بالا یا به مدت طولانی، در صورت رسیدن به نتایج مطلوب، قطع دارو به صورت تدریجی انجام شود.

-براي به حداقل رساندن تحريك گوارشي شكل خوراكي دگزامتازون بايد بعد از غذا مصرف شود. 

-از قطع ناگهاني مصرف دارو بعد از استفاده طولاني(بيش از 3 هفته) پرهيز شود. 

-رژیم کم نمک در طول درمان با این دارو و مصرف مكمل هاي حاوي پتاسيم تحت نظر پزشک توصيه مي شود. 

-قند خون ۲ساعت بعد از غذا، الکترولیت‌ها و فشارخون بیمار منظم چک شود.

-بررسی قفسه ی سینه(chest x-ray)در صورت مصرف طولانی این دارو لازم می‌باشد.

-در صورت مصرف بیشتر از ۶هفته، معاینات چشمی به صورت منظم و دوره‌ای انجام شود.

-چنانچه بیمار سابقه ی زخم‌های گوارشی دارد یا علائم جدی سوهاضمه دارد، تصویر برداری دستگاه گوارشی توصیه می‌شود.

-تزریق مفصلی الزاما‌ً توسط پزشک متبحر انجام شود.سایز سوزن با توجه به مفصل مورد نظر متفاوت است(کمتر از ۲۵ برای لگن، زانو،شانه؛ ۲۵برای مچ دست، مچ پا و آرنج و یا با توجه به متد تزریق)

-در موارد تاندونیت از تزریق مستقیم داخل تاندون خودداری شود.

-در یک مطالعه مبتنی بر جمعیت روی کودکان، نشان داده شد که خطر شکستگی با بیش از 4 دوره درمان با داروهایکورتیکواستروئیدی، افزایش می‌یابد. مشکلات زمینه ای بیمار نیز ممکن است بر سلامت استخوان و اثر کورتیکواستروئیدها بر پوکیاستخوان تأثیر بگذارد.

-تراکم استخوان در صورت مصرف طولانی‌مدت، بی تحرکی طولانی، سابقه‌ی خانوادگی استئوپروز یا مصرف مزمن داروهای کاهنده‌یتراکم استخوانی به صورت دوره‌ای ارزیابی شود.

-وضعیت رشد و قد کودکان و نوجوانان تحت درمان با این دارو به صورت دوره‌ای و‌منظم چک شود.

-به بیمار آموزش داده شود که در صورت مشاهده ی علائم حساسیت به دارو(آنژیوادم، برونکواسپاسم، راش و کهیر) به پزشک مراجعهکند تا در صورت نیاز دارو قطع شود.

-استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها ممکن است احتمال بروز عفونت ثانویه را افزایش دهد. عفونت های حاد (از جمله عفونتهای قارچی) را پنهان کند، عفونت های ویروسی را طولانی یا تشدید کند، یا پاسخ به واکسن ها را محدود کند. در صورت امکان دربیماران مبتلا به تبخال چشمی، سل تنفسی فعال یا نهفته، یا عفونت های سیستمیک ویروسی، قارچی، انگلی یا باکتریایی درمان نشدهاستفاده نشود. از قرار گرفتن بیمار در معرض آبله مرغان و سرخک اجتناب شود و در صورت مواجهه با بیمار مبتلا به سرخک یا واریسلا،با ایمونو‌گلوبولین واریسلا زوستر یا ایمونوگلوبولین داخل عضلانی تلفیقی جهت پیشگیری استفاده شود. اگر آبله مرغان ایجاد شود،می‌توان درمان با عوامل ضد ویروسی را در نظر گرفت.

-پیش از قطع درمان لازم است دوز مصرفی به صورت تدریجی کاهش یابد. با کاهش تدریجی دوز، درمان سیستمیک کورتیکواستروئید رامتوقف کنید. عملکرد ریه، مصرف بتا آگونیست، علائم آسم و علائم و نشانه‌های نارسایی آدرنال (مانند خستگی، بی‌حالی، ضعف، تهوع/استفراغ، افت فشار خون) را در طول قطع مصرف کنترل کنید.

-شیردهی در مدت درمان با دگزامتازون و تا دو هفته بعد از قطع این دارو ممنوع می‌باشد.

-هموگلوبین، خون مخفی در مدفوع، BP، پتاسیم سرم، گلوکز خون، کراتین کیناز (در صورت بروز علائم میوپاتی)، تراکم استخوان،سرکوب محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال در بیماران پیگیری شود.

-در صورت استفاده از قطره ی خوراکی دگزامتازون، فقط از قطره چکان کالیبره شده استفاده شود. دوز تعیین شده را در قطره چکانکشیده شود. محتویات قطره چکان در یک غذای مایع یا نیمه جامد (آب، آبمیوه، نوشابه یا نوشابه مانند نوشابه، سس سیب، پودینگ) مخلوط شود. چند ثانیه به آرامی هم زده‌شود و سپس بلافاصله کل مخلوط مصرف شود. برای استفاده در نوبت‌های بعدی نگهداری نشود.

-در درمان‌های طولانی مدت، ممکن است نیاز به رژیم غذایی با افزایش پتاسیم، پیریدوکسین، ویتامین C، ویتامین D، فولات، کلسیم وفسفر داشته باشد. توصیه می‌شود رژیم غذایی مناسب توسط متخصص تغذیه ارائه شود.

-جهت تزریق وریدی ممکن است دارو‌بدون رقیق سازی استفاده شود یا نیاز به رقیق سازی با نرمال سالین یا دکستروز۵درصد داشتهباشد.

-بیمارانی که ممکن است باردار شوند باید در طول درمان و حداقل یک ماه پس از آخرین دوز دگزامتازون از پیشگیری موثر از بارداریاستفاده کنند. هنگامی که از درمان ترکیبی برای مولتیپل میلوما استفاده می شود، برای اطلاعات بیشتر مربوط به آزمایش بارداری وپیشگیری از بارداری، اطلاعات لازم به بیمار داده‌شود.

-به طور کلی تجویز دگزامتازون در دوران بارداری توصیه نمی‌شود اما در صورت نیاز، با ارزیابی نسبت خطر و منفعتی که برای مادر وجنین دارد و با توجه به آخرین مطالعات انجام شود.

-با توجه به احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزاد، برخی از تولیدکنندگان توصیه می کنند با توجه به اهمیت درمان برای مادر،تصمیم به قطع شیردهی یا قطع دارو گرفته شود.

-در صورت استفاده از دگزامتازون به عنوان بخشی از درمان ترکیبی مولتیپل میلوما در مادران شیرده، لازم است شیردهی در طولدرمان و به مدت 2 هفته پس از آخرین دوز دگزامتازون، قطع شود.

-در تزریق داخل مفصلی از آنجا که دوز مناسب تزریق دگزامتازون با توجه به نوع مفصل، شدت التهاب و بیماری و پاسخ بیمار  متفاوتمی‌باشد، لازم است تنظیم دوز به صورت دقیق توسط پزشک انجام شود. 

-از تزریق زیرجلدی (inject subcutaneous) به جای داخل جلدی(Intradermal) خودداری شود.