زنجبیل

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف زنجبیل

نام علمی گیاه: Zingiber officinale
نام انگیسی: Ginger
توسط گروه تحقیقات گیاهان دارویی دارویاب
اثرات درمانی : به عنوان ماده ضد التهاب برای بیماری های اسکلتی-عضلانی،درمان استفراغ،نفخ،سوء هاضمه،کولیک،دردشکم،اسهال،اسپاسم و دیگر اختلالات عضلات صاف،سرماخوردگی،آنفولانزا و به عنوان ضد التهاب در رماتیسم استفاده می شود.همچنین برای تقویت حافظه مؤثر است (3).زنجبیل برای تسکین تهوع ناشی از اعمال جراحی،نظیر جراحی سیستم تناسلی و غدد و تهوع دوران بارداری مفید است (4).

مکانیسم اثر زنجبیل

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
تحقیقات ثابت کرده است عصاره متانولی ریشه های خشک زنجبیل اثر فروکتوز را در افزایش سطح لیپید،افزایش وزن بدن و هیپرگلیسمی مهار می کند (6).همچنین عصاره این گیاه اثر آگونیستی مستقیم بر روی رسپتورهای پیش سیناپسی کولینرژیک موسکارینی M3 دارد.علاوه بر این با مهار فعالیت اتورسپتورهای پیش سیناپسی موسکارینی،می تواند آزاد سازی استیل کولین را افزایش دهد و به طور غیر مستقیم دیگر رسپتورهای موسکارینی را تحریک نماید.گیرنده M3 موسکارینی مهمترین گیرنده کولینرژیک موجود در سلول های بتای پانکراس است که در آزادسازی انسولین نقش دارد (7).زنجبیل دارای ترکیبات خاص نظیر Gingerols و شاگول ها (Shagaols) است که با مکانیسم های متعدد و عملکرد آنتاگونیستی گیرنده های سروتونین و عملکرد آنتی اکسیدانی می توانند در درمان تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی مؤثر باشند (8).

فارماکوکینتیک زنجبیل

ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
زنجفیل دارای چندین ترکیب شیمیایی از جمله 50 درصد نشاسته، 9 درصد پروتئین، 8-6 درصد لیپید (گلیسیریدها،فسفات ها،لیسیتین و اسیدهای چرب)، 6-2 درصد پروتئازها، 2-1 درصد روغن های فرار نظیر Zingiberance ، Zingiberol ، Shogoal ، Gingerol ، ویتامین A و B3 یا نیاسین است.ترکیبات دیگر این گیاه شامل مونوترپنوئیدها و سزکوئی ترپنوئیدها،بتاسزکوئی فلاندرن و بتابیزابولون می باشد (1،2).

منع مصرف زنجبیل

مصرف زنجبیل در افراد دچار زخم معده و یا زخم دوازدهه و یا هم‌زمان با مصرف داروهای ضد انعقاد - که می‌تواند برای رقیق شدن خون شوند - اکیداً منع شده‌است.همچنین در مورد استفاده از گیاهان دارویی، بویژه اگر به نوزاد خود شیر می‌دهید یا باردار هستید با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جانبی زنجبیل

احتمال بروز کبودی یا خونریزی
طولانی شدن قاعدگی
علائم حساسیت و آلرژی
دل پیچه - اسهال و سوزش معده

تداخلات دارویی زنجبیل

مصرف هم زمان با داروهای مهار کننده لخته خون مانند وارفارین - آسپرین و انوکسوپارین می تواند باعث افزایش اثر این داروها گردد.
با امگا ۳ (روغن ماهی) - سیپروفلوکساسین - لوراتادین - اس سیتالوپرام - مونته لوکاست - لووتیروکسین و بسیاری از داروهای دیگر تداخل دارویی ایجاد می کند

هشدار ها زنجبیل

مصرف گیاه زنجبیل برای کودکان زیر 2 سال مجاز نمی باشد. مصرف زیاد این گیاه باعث سوزس سر دل می شود.افرادی که سنگ کلیه دارند باید قبل از مصرف زنجبیل با پزشک مشورت کنند. افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین و آسپرین استفاده می کنند نباید از زنجبیل استفاده کنند.مصرف زیاد زنجبیل ممکن است با داروهای قلبی و دیابت تداخل نماید.مصرف زنجبیل در دوران بارداری و شیردهی باید با مشورت پزشک مصرف شود.خوردن بیش از حد این گیاه ممکن سبب اختلال در سیستم عصبی مرکزی شود (5).

توصیه های دارویی زنجبیل

منابع
1-Langner E, Greifenberg S, Gruenwald J. Ginger: history and use. Adv. Ther. 1998; 15: 25-44.

2-Abo-Esa J.F.K. 2008. Study on some ectoparasitic diseases of catfish, Clarias gariepinus with their control by Ginger, Zingiber official. Mediterranean Aquaculture Journal, 1(1): 1-9.

3-Schumann K and Engler A. Das pflanzenreichregnivegetabilis conspectus (Heft 20, Zingiberaceae). 1904, Weinheim/Bergstrasse:Verlag Von HR. Engeimann (J. Cramer), 1966, pp: 170 - 73.

4-Hickok JT, Roscoe JA, Morrow GR, Ryan JL. A Phase II/III Randomized, Placebo-Controlled, Double-Blind Clinical Trial of Ginger (Zingiber officinale) for Nausea Caused by Chemotherapy for Cancer: A Currently Accruing URCC CCOP Cancer Control Study. Support Cancer Ther 2007; 4(4):247-50.

5- مینایی، سید علی، مسگرپور بیتا، احتیاط مصرف و تداخلات دارویی گیاهان دارویی بر اساس شواهد و مستندات، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، 1384
6-Kadnur SV, Goyal RK. Beneficial effects of Zingiber officinaleRoscoe on fructose induced hyperlipidemia and hyperinsulinemia in rats. Indian J. Exp. Biol. 2005; 43: 1161-1164.

7-Ghayur MN, Khan AH, Gilani AH. Ginger facilitates cholinergic activity possibly due to blockade of muscarinic autoreceptors in rat stomach fundus. Pak. J. Pharm. Sci. 2007; 20: 231–235.

8-Ebrahimi S M, Parsa-Yekta Z, Nikbakht-Nasrabadi A, Hosseini S M, Sedighi S, Salehi-Surmaghi M. Ginger effects on control of chemotherapy induced nausea and vomiting. Tehran Univ Med J. 2013; 71 (6) :395-403.