نام علمی گیاه: Pimpinella anisum
نام انگلیسی: Anise
نام فارسی: انیسون
خانواده: Apiaceae
تاریخ به روز رسانی: ۱۳۹۵/۰۸/۰۶
توسط گروه تحقیقات گیاهان دارویی دارویاب
اثرات درمانی : بذر انیسون مقوی معده، ضد نفخ و افزایش دهنده شیر است. از اسانس این گیاه در فرآورده های ضد سرفه به فراوانی استفاده می شود. در مصرف سنتی برای رفع دندان درد، به عنوان خلط آور و ضد کولیک در نوزادان به کار می رود. گیاه انیسون قابض، مدر، قاعده آور، ضد درد و التهاب، تقویت کننده کلیه و گشاینده انسدادهای کبد، طحال، مثانه و رحم می باشد. این گیاه گرم کننده و محرک است که باعث بهبود دستگاه گوارش می شود و برای کبد و دستگاه گردش خون مفید است و دارای خاصیت ضد سرفه و اثرات استروژنیک است ( 7-5).
انیسون با خاصيت مهارکنندگی آنزيم 5- آلفا ردوکتازکه عامل اصلی تبديل تستوسترون به دهيدروتستوسترون به شمار میرود، غلظت اين ماده را در سرم کاهش میدهد و در نتيجه، رشد غده پروستات را متوقف ميكند و سبب تسهيل جريان ادرار و بهبود حال بيمار میشود. اين ماده از لحاظ ساختمان شيميائی، نزديکی بسياری به کاتکولآمينهای آدرنالين، نورآدرنالين و دوپامين و دیمرهای آن شباهت بسياری به عوامل استــروژني کاستيل بن و استيل بسترول دارند
عصاره های مختلف انیسون دارای اثرات ضد میکروب و اثرات ضد قارچی قوی است و آنتول به عنوان جزء فعال ضد قارچ اسانس است.
تحقیقات ثابت کرده است که اسانس انیسون اثرات مهاری بر قارچ کاندیدا، درماتوفیت و مخمر دارد. و عصاره متانولی انیسون توانایی مهار درماتوفیت هایی مانند کاندیدا آلبیکنس، تریکوفیتون و منتاگروفتیس را دارد. عصاره هیدروالکلی این گیاه بر ماهیچه صاف آنوکوکسی ژئوس دارای اثرات ضد اسپاسم و شل کننده دارد. که این اثرات به ترکیبات اوژنول، آنتول و استراگول نسبت داده شده که علاوه بر خاصیت شل کنندگی عضلات، دارای اثرات ضد تشنجی نیز می باشد. عصاره انیسون دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و می تواند سبب به دام انداختن رادیکال های آزاد مانند آنیون سوپراکساید، رادیکال های نیتریک اکساید و سوپراکسید شود. تحقیقات ثابت کرده است اسانس انیسون بر فرآیندهای عبور از طریق روده و اپی تلیوم کلیوی باعث افزایش جذب گلوکز از طریق ژوژنم و افزایش فعالیت پمپ سدیم- پتاسیم (ATPase) ژوژنوم و کاهش حجم ادرار می شود ( 14-8).
ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
بذر انیسون دارای اسانس به میزان 2 تا 3 درصد وزن بذر است. مهمترین ماده تشکیل دهنده اسانس انیسون، ترانس آنتول می باشد که 80 تا 90 درصد آن را شامل می شود.همچنین دارای ترکیبات دیگر ترپنی، کاویکول، فلاونوئید، اسیدهای چرب، استرول، پروتئین، فنیل پروپانوئید و فورانوکومارین است. اثرات فارماکولوژی انیسون بیشتر مربوط به ترانس- آنتول موجود در اسانس آن است که از نظر فرمول شبیه به کاتکول آمین ها از جمله آدرنالین، نورآدرنالین و دوپامین است (4-1).
احتیاط مصرف در این گیاه : اسانس انیسون برای مصرف داخلی توصیه نمی شود. مصرف این گیاه در دوران بارداری باید با مشورت پزشک صورت گیرد (1 ).
منابع
1-دوازده امامي، سعيد، مجنون حسيني، ناصر(1387). زراعت و توليد برخي گياهان دارويي و ادويه اي، ج، دوم، انتشارات دانشگاه تهران.
2-Tirapelli CR, de Andrade CR, Cassano AO, De Souza FA, Ambrosio SR, da Costa FB, et al.Antispasmodic and relaxant effects of the hidroalcoholic extract of Pimpinella anisum, (Apiaceae) on rat anococcygeus smooth muscle. J Ethnopharmacol 2007; 110(1): 23-9.
3-Pourgholami MH, Majzoob S, Javadi M, Kamalinejad M, Fanaee GH, Sayyah M. The fruit essential oil of Pimpinella anisum exerts anticonvulsant effects in mice. J Ethnopharmacol 1999; 66(2): 211-5.
4-Heidari MR, Ayeli M. Effects of methyl alcoholic extract of Pimpinella anisum L. on picrotoxin induced seizure in mice and its probable mechanism. Sci J Kurdistan Univ Med Sci 2005; 10(3): 1-8. [In Persian].
5-Aghili Khorasani MH. Makhzan al Advieh. Tehran, Iran: Bavardaran Press; 2001. p. 183.[In Persian].
6-Tonkaboni SM. Tohfeh Al-Momenin. Tehran, Iran: Traditional Medicine & Materia Medica Research Center, Shahid Beheshti University of Medical Sciences Publication; 2008. p. 65-6.[In Persian].
7-Rajeshwari U, Shobha I, Andallu B. Comparison of aniseeds and coriander seeds for antidiabetic, hypolipidemic and antioxidant activities. Spatula DD 2011; 1(1): 9-16.
8-Shukla HS, Tripathi SC. Anti- fungal substance in the essential oil of anise (Pimpinella anisum L.). Agric Bio Chem 1987; 51(7): 1991-3.
9-Kosalec I, Pepeljnjak S, Kustrak D. Antifungal activity of fluid extract and essential oil from anise fruits (Pimpinella anisum L., Apiaceae).Acta Pharm 2005; 55(4): 377-85.
10-Yazdani D, Rezazadeh S., Amin G, Zainal Abidin MA, Shahnani S, Jamalifar H. Antifungal Activity of Dried Extracts of Anise (Pimpinella anisum L.) and Star anise (Illicium verum Hook. f.) Against Dermatophyte and Saprophyte Fungi. Journal of Medical Plants, 2009; 8(5): 24-9.
11-Boskabady MH, Ramazani-Assari M. Relaxant effect of Pimpinella anisum on isolated guinea pig tracheal chains and its possible mechanism(s). J Ethnopharmacol 2001; 74(1):83-8.
12-Tirapelli CR, de Andrade CR, Cassano AO, De Souza FA, Ambrosio SR, da Costa FB, et al. Antispasmodic and relaxant effects of the hidroalcoholic extract of Pimpinella anisum (Apiaceae) on rat anococcygeus smooth muscle. J Ethnopharmacol 2007; 110(1): 23-9.
13-Gulçın I, Oktay M, Kıreçcı E, Küfrevıoglu O.Screening of antioxidant and antimicrobial activities of anise (Pimpinella anisum L.) seed extracts. Food Chemistry 2003; 83(3): 371-82.
14-Rajeshwari CU, Abirami M, Andallu B. In Vitro and In Vivo Antioxidant Potential of. Aniseeds (Pimpinella anisum). Asian J Exp Biol Sci 2011; 2(1): 80-9.
کد ژنریک | نام شکل دارویی | پرخطر | دما | حیاتی | برچسب هشدار بالا |
---|