گل محمدی

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف گل محمدی

نام علمی گیاه: Rosa damascene
نام انگلیسی: Damask rose
نام فارسی: گل رز - گل محمدی- گل سرخ
تاریخ به روز رسانی: ۱۳۹۵/۰۸/۰۶
توسط گروه تحقیقات گیاهان دارویی دارویاب

اثرات درمانی :
گل محمدی از نظر طب سنتی، طبیعت (مزاج) سرد و خشک دارد و از گلاب آن استفاده های فراوانی می شود (4).برگ های این گیاه به عنوان صفرابر و ملین استفاده می شود.همچنین برای درمان درد قفسه سینه شکمی،تقویت قلب، درمان خونریزی قاعدگی و ناراحتی های گوارشی توصیه می شود.این گیاه اثرات ضد باکتریایی قوی علیه انواع زیادی از باکتری ها دارد (5).اثر بخشی علیه رادیکال های آزاد و سلول های التهابی، خواص ضد سرطانی،جلوگیری از جهش های ژنی و فعالیت آنتی اکسیدانی، از دیگر خواص گل محمدی می باشد (6،7).

مکانیسم اثر گل محمدی

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
فرآورده های گیاهی جنس Rosa در طب سنتی اثرات فارماکولوژیکی فراوانی دارند. از خواص دارویی کامفرول و کوئرستین موجود در گل محمدی می توان به خواص ضد سرطانی و مقابله با ویروس ها اشاره کرد.این ترکیبات می تواند از انواع سرطان ها شامل روده جلوگیری کنند و به کاهش فشار خون در افراد مبتلا به این بیماری کمک کند (8،9).فلاونوئید کوئرستین در آئورت سبب شلی وابسته به اندوتلیال می گردد (10).همچنین عصاره ی این گیاه به واسطه ی ممانعت از فعالیت پروتئازهای ویروس ایدز، دارای خاصیت ضد ایدز می باشد (11).عصاره ی گل محمدی دارای فعالیت ضد باکتری و آنتی اکسیدان است و باعث کاهش اسپاستیسیته در کودکان فلج مغزی می شود (12).در مطالعه ای اثر عصاره ی متانولی گل محمدی در مقایسه با آکاربوز (یک مهار کننده ی آلفا- گلیکوزیداز) در موش های نرمال و دیابتی مورد بررسی قرار گرفت و اثر مهار کنندگی قوی آلفا گلیکوزیداز این عصاره اثبات شد. همچنین عصاره ی خوراکی این گیاه باعث کاهش قند خون در آن ها شد (13).تحقیقات ثابت کرده است، فلاونوئیدهای موجود در گل محمدی بر روند التیام جراحت مفید بوده و می تواند با بازدارندگی از التهاب و عمل لیز کامل فیبرین و نیز تولید و تجمع کلاژن مانع از ایجاد چسبندگی داخل شکمی بعد از جراحی شود. اثرات ترمیمی این عصاره در زخم های جلدی به اثبات رسیده است (14،15).بخش غیر محلول اسانس گل محمدی باعث کاهش تکثیر سلول سرطانی روده ی بزرگ انسان می شود. که این اثر مربوط به ترکیبات کامپفرول و کوئرستین گل سرخ می باشد (16). کوئرستین و کامپفرول موجود در گل محمدی دو تا از ترکیبات مهم فنولی هستند، که اثرات آنتی اکسیدانت، اتصال به گیرنده های اریل هیدروکربن (AhR) و واکنش با سیستم های پیام رسان درون سلولی و تغییر مسیرهای پیام رسان جانبی به عنوان مکانیسم های واسطه اثرات ضد سرطانی ترکیبات کوئرستین و کامپفرول می باشد (17).در یک پژوهش دیگر در مورد گل سرخ به این نتیجه رسیدند که اثر ضد افسردگی گل سرخ مانند آمفتامین به صورت حاد و کوتاه مدت ظاهر شده است که احتمالا این تأثیر ناشی از تغییر آزاد سازی نورآمین ها می باشد (18).

فارماکوکینتیک گل محمدی

ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
ترکیبات اصلی گل سرخ شامل آنتوسیانین، سیانیدین 5، 3 دی گلیکوزید و چندین ترکیب دیگر شامل کامفرول، کوئرستین، گالاکتوزید، آرابینوزید، سیترونلال، لینالول، ژرانیول و ترپن ها می باشد (1).همچنین این گیاه منبع غنی از ویتامین C، کربوکسیلیک اسید و تانن ها می باشد (2،3).

هشدار ها گل محمدی

به دلیل اثر قاعده آور مصرف آن در دوران بارداری مجاز نیست (4).

توصیه های دارویی گل محمدی

منابع
1-Velioglu YS, Mazza G. Characterization of flavonoids in petals of Rosa damascena by HPLC and spectral analysis. J Agric Food Chem 1991; 39(3): 463-7.

2-Leenen, R., Roodenburg, A.J.C., Tijburg, L.B.M., Wiseman, S.A. A single dose of tea with or without milk increases plasma antioxidant activity in humans. Eur J Clin Nutri 2000; 54: 87-92.


3-Loghmani-Khozani H, Sabzi Fini O and Safari J. Essential oil composition of Rosa damascene mill. Cultivated in central Iran. Scientia Iranica 2007; 14: 316-319.

4-Aghili Khorasani Shirazi S.M.H.Makhzanoladvieh. Research institute for Islamic&complementary medicine, 2008, various pages.

5-Ozkan G, Sagdiç O, Baydar NG, Baydar H (2004) Note: Antioxidant and Antibacterial Activities of Rosa Damascena Flower Extracts.Food Science and Technology International 10:277-281.

6-Wen D, Li C, Di H, Liao Y, Liu H. A universal HPLC method for the determination of phenolic acids in compound herbal medicines. J Agric Food Chem 2005; 53: 6624-9.

7-Crespo ME, lvez J, Cruz T, Ocete MA, Zarzuelo A. Anti-inflammatory activity of diosmin and hesperidin in rat colitis induced by TNBS. Planta Medica 1999; 65: 651-3.

8-Middleton JE, Kandaswami C. The impact of plant flavonoids on mammalian biology implications for immunity, in flammation and cancer. In: Harborne JB, editor. The Flavonoids: Advances in Research Since 1986.London, UK: Chapman & Hall/CRC; 1999. p. 619-52.

9-Shoskes DA, Zeitlin SI, Shahed A, Rajfer J.Quercetin in men with category III chronic prostatitis: a preliminary prospective, doubleblind,placebo-controlled trial. Urology 1999; 54(6): 960-3.

10-Roghani M, Baluchnejad-Mojarad T.Endothelium-dependent and –independent vascular effect of the flavonoid quercetin in thoracic aorta of diabetic rats. Koomesh 2005; 6(3): 223-8.

11-Mahmood N, Piacente S, Pizza C, Burke A, Khan AI, Hay AJ. The anti-HIV activity and mechanisms of action of pure compounds isolated from Rosa damascena. Biochem Biophys Res Commun 1996; 229(1): 73-9.

12-Rakhshandeh H, Ashraf Zadeh F, Habibollah E.Rose extract effect on muscle stiffness (spasticity) in the 2-8 year old children with cerebral palsy in children's hospital ward in Ghaem [PhD Thesis] Mashhad University of Medical Science; 2005. (Persian).

13-Nazem Jahan H.M.A. Gharabadine-Azam.Research Institute for Islamic & Complementary Medicine, 2008, pp: 167 - 95.

14-Frei B, Higdon JV. Antioxidant activity of tea polyphenols in vivo: evidence from animal studies. J of Nutr 2003; 133: 3275-84.

15-Asadi SY, Parsaei P, Karimi M, Ezzati S, Zamiri A, Mohammadizadeh F, et al. Effect of green tea (Camellia sinensis) extract on healing process of surgical wounds in rat.International Journal of Surgery 2013; 11: 332-337.

16-Rezaie-Tavirani M, Fayazfar S, Heydari-Keshel S, Rezaee MB, Zamanian-Azodi M, Rezaei-Tavirani M, Khodarahmi R (2013) Effect of essential oil of Rosa Damascena on human colon cancer cell line SW742. Gastroenterology and hepatology from bed to bench 6:25-31.

17-Ciolino HP, Daschner PJ, Yeh GC (1999) Dietary flavonols quercetin and kaempferol are ligands of the aryl hydrocarbon receptor that affect CYP1A1 transcription differentially. The Biochemical journal 340 ( Pt 3):715-722.

18-Zarghami M, Farzin D, Bagheri K. Anti depressant effects of Rosa Damascena on laboratory rats (A controlled experimental blind study). Mazandaran J Res Med Sci (MGRS) 2002;11(33):27-33.