نام علمی گیاه: Ruta graveolens
نام انگلیسی: Rue
نام فارسی: سداب
تاریخ به روز رسانی: ۱۳۹۵/۰۸/۰۶
توسط گروه تحقیقات گیاهان دارویی دارویاب
اثرات درمانی : از گیاه سداب برای درمان بیماری های مفصلی، اسپاسم و التهاب، دفع انگل، درد و اسپاسم استفاده می شود (3).از دیگر خواص این گیاه می توان به افزایش ادرار و قاعده آور، اشتها آور، تقویت کننده ی هاضمه، برطرف کننده ی دل پیچه، تب و لرز، تنگی نفس، بیماری های ریوی، نفخ معده و رحم، یرقان، تشنج، دفع سنگ کلیه و رفع بواسیر را نام برد (6-4). معمولا از برگ گیاه سداب استفاده می شود، و خوراکی آن به صورت دم کرده به تنهایی یا همراه با سایر گیاهان استفاده می شود (4).استفاده از گیاه سداب به خصوص در انواع خوراکی آن بسیار کم است. مقدار مصرف این گیاه در افراد بالغ 25 گرم و برای اطفال 8/0 – 2/0 گرم از برگ و سرشاخه های گلدار آن است (7).
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر : اثرات ضد التهابی سداب در آزمون های متعدد بر روی حیوانات و نیز در سطح سلولی به اثبات رسیده است.تحقیقات نشان داده اند که مکانیسم اثرات ضد التهابی این گیاه از طریق مهار تولید برخی از فاکتورهای التهابی به واسطه ی فلاونوئیدها و کومارین های موجود در گیاه است. روتین و کوئرستین، فلاونوئیدهای استخراج شده از سداب می توانند بر تولید نیتریک اکسید ناشی از القای لیپو پلی ساکارید باکتری ها توسط ماکروفاژ پریتونئال اثر مهاری داشته باشند (11).نشان داده شده است که گیاه سداب در مقادیر کم به واسطه ی مقابله با رادیکال های آزاد اکسیژن و ممانعت از پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء اثرات سایتوتوکسیک بر روی سلول های سرطانی لنفوما و فیبروبلاست انسانی دارد (12).عصاره ی آبی سداب و کومارین های استخراج شده از آن توانایی مهار کانال های پتاسیمی اعصاب میلین را دارند که می تواند در درمان برخی از بیماری های سیستم عصبی از جمله اسکلروز مولتیپل مفید باشد (13). این گیاه خاصیت ضد باکتریایی و سایتوتوکسیک علیه گونه های مختلف دارد (14). همچنین عصاره ی آبی گیاه همراه با عصاره ی آبی بنفشه توانایی مهار رشد تریکوموناس واژینالیس را دارد (15).تحقیقات نشان داده شده است که عصاره ی 50 درصد متانولی سداب، توانایی مهار بیان ژن آنزیم Inos و سیکلواکسیژناز 2 (COX-2) در سلول های ماکروفاژ را دارد ( ). ترکیب کومارینی سداب توانایی مهار فاکتور هسته ای کاپا b (N-F-Kb) را دارد که در نهایت باعث مهار بیان ژن inos و اینترلوکین 2 می شود (16).
ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
از قسمت های مختلف گیاه سداب (برگ، ساقه، ریشه، دانه) ترکیبات مختلفی شناسایی شده است.این مواد شامل انواع گلیکوزیدها، آلکالوئیدهای کینولینی، کومارین ها، لیگنین ها و فلاونوئیدها می باشند (1).گیاه سداب حاوی مقادیر زیادی از انواع فورانوکومارین است.و ترکیبات کومارینی نزدیک به 30 درصد ترکیبات موجود در برگ را تشکیل می دهد که مهمترین آن ها اسکوپولتین، برگاپتن و زانتوتوکسین می باشد (2،1).
احتیاط مصرف در این گیاه :
استفاده از سداب برای افراد با مزاج صفراوی توصیه نمی شود. اسانس سداب پوست را تحریک کرده و ایجاد ناراحتی های جلدی و قرمزی پوست و سپس تاول می کند.مصرف زیاد سداب ایجاد درد در ناحیه ی زیر شکم، تهوع و استفراغ، تشنج و در نهایت مرگ می نماید. همچنین اثر آن بر سقط جنین اثبات شده است. در یک گزارش مسمومیت با مصرف 50 گرم برگ سداب در روز، به شکل اختلالات کبدی، کلیوی و آریتمی های قلبی و کاهش فشار خون شده است. در چندین موارد نیز بروز عوارض پوستی ناشی از تماس با گیاه به شکل درماتیت حاد تاولی گزارش شده است (10-8).
منابع
1-Stashenko EE, Acosta R, Martinez JR: Highresolution gas-chromatographic analysis of the secondary metabolites obtained by subcritical-fluid extraction from Colombian rue (Ruta graveolens L.).J. Biochem. Biophys Methods 2000; 43: 379 -90.
2-Kaminski M, Kartanowicz R, Kaminski M, Krolicka A, Sidwa-Gorycka M, Łojkowska L,Gorzen W: HPLC-DAD in identification and quantification of selected coumarins in crude extracts from plant cultures of Ammi majus and Ruta graveolens. J. Sep. Sci. 2003; 26: 1287 - 91.
3-Avicenna: The Canon of Medicine. Tehran.Soroush press (in Persian). 1997, pp: 249 -51.
4-Hoseini tabib M. Tohfe Hakim Momen. Tehran, Mostafavi; 1947, pp: 207 - 8.
5-Ratheesh, M., Shyni, G.L., Sindhu, G., Helen, A., )2011(. Inhibitory effect of Ruta graveolens L. on oxidative damage, inflammation and aortic pathology in hypercholesteromic rats. Experimental and Toxicologic Pathology, 63-285-290.
6-Gandhi M, La R, Sankaranarayanan A, Sharma PL, Postcoital antifertility activity of Ruta graveolens in female rats and hamsters, J Ethnopharmacol 34 (1991) 49-59.
7-Kong YC, Lau CP, Wat KH et al, Antifertility principle of Ruta graveolens .Planta Med 55 (1989) 176 178.
8-Seak CJ, Lin CC. Ruta Graveolens intoxication. Clin Toxicol (Phila) 2007; 45: 173 -5.
9-Schempp CM, Schopf E, Simon JC: [Bullous phototoxic contact dermatitis caused by Ruta graveolens L. (garden rue), Rutaceae. Case report and review of literature]. Hautarzt 1999; 50: 432 -4.
10-Furniss D, Adams T: Herb of grace: an unusual cause of phytophotodermatitis mimicking burn injury. J. Burn Care Res. 2007; 28: 767 - 9.
11-Shen SC, Lee WR, Lin HY, Huang HC, Ko CH, Yang LL, Chen YC: In vitro and in vivo inhibitory activities of rutin, wogonin, and quercetin on lipopolysaccharide-induced nitric oxide and prostaglandin E (2) production. Eur. J.Pharmacol. 2002; 446: 187 - 94.
12-Preethi KC, Kuttan G, Kuttan R: Anti-tumour activity of Ruta graveolens extract. Asian Pac. J.Cancer Prev. 2006; 7: 439 - 43.
13-Bethge EW, Bohuslavizki KH, Hansel W,Kneip A, Koppenhofer E. Effects of some potassium channel blockers on the ionic currents in myelinated nerve. Gen Physiol. Biophys 1991; 10:225 - 44.
14-Ivanova A, Mikhova B, Najdenski H,Tsvetkova I, Kostova I: Antimicrobial and cytotoxic activity of Ruta graveolens. Fitoterapia 2005; 76: 344 - 7.
15-Al-Heali FM, Rahemo Z:The combined effect of two aqueous extracts on the growth of Trichomonas vaginalis, in vitro. Turkiye Parazitol.Derg 2006; 30: 272 - 4.
16-Raghav SK, Gupta B, Shrivastava A, Das HR.Inhibition of lipopolysaccharide-inducible nitric oxide synthase and IL-1beta through suppression of NF-kappaB activation by 3-(1-1-dimethylallyl)-6-hydroxy-7-methoxy-coumarin isolated from Ruta graveolens L. Eur. J. Pharmacol. 2007;560: 69 - 80.
کد ژنریک | نام شکل دارویی | پرخطر | دما | حیاتی | برچسب هشدار بالا |
---|