زرشک

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف زرشک

نام علمی گیاه: Berberis vulgaris
نام انگلیسی: Barberry
نام فارسی: زرشک
تاریخ به روز رسانی: ۱۳۹۵/۰۸/۰۶

اثرات درمانی : بربرین موجود در زرشک دارای خواص درمانی مانند اثر ضد میکروبی، ضد تومور، ضد التهاب و کاهنده ی اختلالات عصبی می باشد (6-4).و همچنین در پیشگیری از اختلالات عروق کرونر مؤثر است (7).از زرشک می توان به منظور رفع تشنگی و عطش استفاده کرد.همچنین اثرات درمانی آن در بیماری های کبدی و اسهال خونی آمیبی دیده شده است (8،9).از خواص دیگر آن می توان خاصیت آنتی اکسیدانی، ضد انگلی، ضد التهاب و کاهنده ی قند، کلسترول، تری گلیسیرید و فشار خون را نام برد (9،10).

مکانیسم اثر زرشک

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
تحقیقات ثابت کرده است که بربرین موجود در گیاه زرشک می تواند عملکرد کبدی و ترشح صفرا را بهبود بخشد و موجب کاهش چربی های بدن شود (13).همچنین بربرین برای پایین آوردن قند خون مانند متفورمین مؤثر است (14،15).و مکانیسم عمل آن شامل مهار آلدوزردوکتاز، القاء گلیکولیز و پیشگیری از مقاومت به انسولین از طریق افزایش بیان گیرنده های انسولینی می باشد (15،16،17).این گیاه تأثیر زیادی در درمان لیشمانیوزیس، جلوگیری از رشد باکتری ها، کاهش انقباض عضلات صاف، کاهش التهاب، جلوگیری از تجمع پلاکت ها، تحریک ترشح صفرا و کاهنده ی فشار خون می باشد (18،19).تحقیقات ثابت کرده است که آلکالوئیدهای گیاه زرشک قادرند ایمنی به واسطه ی سلول های T را افزایش دهند (20).علاوه بر این عصاره ی گیاه زرشک در مهار پروتئین فعال کننده ی سلول های هپاتومای انسانی مؤثر می باشد (21).همچنین مطالعات نشان می دهد که عصاره ی زرشک دارای خاصیت آنتی هیستامینی و آنتی کولینرژیکی می باشد و باعث مهار استیل کولین استراز می شود (22،23).مصرف گیاه زرشک موجب مهار آنزیم تیروزین دکربوکسیلاز و تیروزین هیدروکسیلاز می شود می شود که منجر به کاهش ترکیبات دوپامین در سلول ها می شود (22).

فارماکوکینتیک زرشک

ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
از قسمت های مختلف گیاه زرشک (ریشه، پوست،ساقه،برگ،گل، میوه) استفاده های مختلف دارویی می شود.این گیاه شامل آلکالوئیدهای بربرین، بربامین، پالماتین، اکسی اکانتین و ژاتروریزین است(1،2).بربرین مهمترین آلکالوئید جدا شده از این گیاه است.همچنین زرشک حاوی مقادیر زیادی ترکیبات فنولی و تری ترپنوئید است (3).

هشدار ها زرشک

احتیاط مصرف در این گیاه :
استفاده از گیاه زرشک در دوران بارداری مجاز نمی باشد.این گیاه به عنوان یک ماده ی تراتوژن از جفت عبور کرده و می تواند در جریان رشد و تمایز بافت های مختلف جنین اثر منفی گذارد.مصرف زرشک در دوران بارداری سبب افزایش انقباضات رحمی می شود.و آتروفی نمودن آندومتر به دلیل ویژگی ضد استروژنی آن و مهار دریافت اکسیژن توسط سلول ها می شود که همگی موجب عدم تغذیه ی کامل جنین و در نتیجه بروز ناهنجاری در آن و سقط جنین می شود (11،12).همچنین بربرین موجود در این گیاه در زنان باردار موجب افزایش سطح بیلی روبین و به دنیا آمدن نوزادان با زردی می شود (12).

توصیه های دارویی زرشک

منابع
1-Corongiu FP, Milia A. An improved and simple method for determining diene conjugation in autoxidized polyunsaturatedfatty acids. Chem Biol Interact. 1983; 44(3): 289-97.

2-Halliwell B, Gutteridge JM. Oxygen toxicity, oxygen radicals, transition metals and disease. Biochem J. 1984; 219(1): 1-14.

3-Arayne MS, Sultana N, Sherbahadur S. The berberis story Berberis vulgaris in therapeutics.pak.j.sci. 2007; 20(1): 83-92.

4-Ortiz LM, Lombardi P, Tillhon M, Scovassi AI. Berberine, an epiphany against cancer. Molecules. 2014 Aug15;19(8):12349-67.

5-Li Z, Geng YN, Jiang JD, Kong WJ. Antioxidant and anti-inflammatory activities of berberine in the treatment of diabetes mellitus. Evid Based Complement Alternat Med. 2014;2014:289264.

6-Vuddanda PR, Chakraborty S, Singh S. Berberine: a potential phytochemical with multispectrum therapeutic activities. Expert Opin Investig Drugs. 2010 Oct;19(10):1297-307.

7-Derosa G1, Maffioli P, Cicero AF. Berberine on metabolic and cardiovascular risk factors: an analysis from preclinical evidences to clinical trials. Expert Opin Biol Ther. 2012 Aug;12(8):1113-24.

8-Blumenthal M. The complete German Commission E Monographs: Therapeutic Guide to Herbal Medicines, Austin: American Botanical Council. 1998; 16-67.

9-Joel L. Natures medicine,plants that heal.Materia medica, Vegetable;Medicinal plants; Pharmacognosy; Alternative medicine; Plants; Farmacognosie; Plantaardige geneesmiddelen; Geneeskrachtige planten; Herbal Medicine; Complementary Therapies; Phytotherapy. 2000; 410.

10-Sun X, Zhang X, Hu H. Berberine inhibits hepatic stellate cell proliferation and prevents experimental liver fibrosis, Biological & Pharmaceutical Bulletin. 2009; 32(9): 1533–1537.

11-Dixit VP, Guta RS. Effect of dihydropalmitinium hydroxid isolated from the roots of Berberis chitria on intact/ sprayed/ estradiiol dipropionat pregnant female gribils(Merionens hurrianae serdon) proceeding of Indian Academic sciences , Animal sciences. 1984; 93(7): 619-637.

12-Potopslshii AL, Akishina TM, Shishka GV. Antimicrobic and antineoplastic properties of alkaloids of greater celandine and their thiophosphamide derivatives. Microbial ZH. 1975; 37(6): 755-9.

13-Shamsa F, Ahmadiani A, Khosrokhavar R. Antihistaminic and anticholinergic activity of barberry fruit (Berberis vulgaris) in the guinea-pig ileum. J Ethnopharmacol. 1999; 64(2): 161-166.

14-Yin J, Xing H, Ye J. Efficacy of berberine in patients with type 2 diabetes mellitus,Metabolism: Clinical and Experimental. 2008; 57(5): 712–7.

15-Wu LY, Ma ZM, Fan XL. The anti-necrosis role of hypoxic preconditioning after acute anoxia is mediated by aldose reductase and sorbitol pathway in PC12 cells, Cell Stress & Chaperones. 2009; 15(4): 387–394.

16-Yin J, Gao Z, Liu D, Liu Z, et al. Berberine improves glucose metabolism through induction of glycolysis, American Journal of Physiology. Endocrinology and Metabolism. 2008; 294(1): 148–56.

17-Lou T, Zhang Z, Xi Z. Berberine Inhibits Inflammatory Response and Ameliorates Insulin Resistance in Hepatocytes, Inflammation. 2011; 34(6): 659-67.

18-Meliani N, Dib Mel A, Allali H, et al.Hypoglycaemic effect of Berberis vulgaris L. in normal and streptozotocin-induced diabetic rats.Asian Pac J Trop Biomed 2011; 1: 468-71.

19-El-On J, Jacobs GP, Witztum E, et al.Development of topical treatment for cutaneous leishmaniasis caused by Leishmania major in experimental animals. Antimicrob Agents Chemother 1984; 26: 745-51.

20-Imanshahidi M, Hosseinzadeh H.Pharmacological and therapeutic effects of Berberis vulgaris and its active constituent,berberine. Phytother Res 2008; 22: 999-1012.

21-Fukuda K, Hibiya Y, Mutoh M, et al.Inhibition of activator protein 1 activity by Berberine in human hepatoman cels. Planta Med 1999; 65: 381-3.

22-Cui G, Quin X, Zhang Y, et al. Berberis differentially modulates the activities of ERK,P3 &MAPK, and JNK to suppress TH17and TH1 cell differentiation in type 1 diabetic mice. J Bio1 chem 2009; 2: 2842-9.

23-Wang F, Zhao G, Cheng L, et al. Effects of berberine on potassium currents in acutely isolated CA1 pyramidal neurons of rat hippocampus. Brain Res 2004; 999: 91-7.