میتومایسین چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف میتومایسین

میتومایسین در درمان کارسنومای معده، لوزالمعده، کلورکتال، پستان، سر و گردن، مجاری صفراوی، ریه، گردن رحم،مثانه و لوسمی میلوسیتیک مزمن مصرف می شود.

مکانیسم اثر میتومایسین

*-مهار سنتز DNA و RNA ( از طریق آلکیله کردن DNA و ایجاد کراس لینک بین گوانین و سیتوزین)
در چرخه سلولی به صورت غیراختصاصی عمل می کند اما حداکثر اثرات آن در اواخر فاز G و اوایل فاز S چرخه سلولی می باشد.

فارماکوکینتیک میتومایسین

*متابولیسم: کبدی
نیمه عمر: 17 دقیقه (دوز 30 میلی گرم)
دفع: مدفوع، ادرار (10%)

عوارض جانبی میتومایسین

*عوارض شایع (%10<):
گوارشی: بی اشتهایی، تهوع، استفراغ
هماتولوژی و انکولوژی: سرکوب مغز استخوان (شروع: ۴ هفته، بهبود: 10-8 هفته)، سندروم اورمیک همولیتیک، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP)
متفرقه: تب
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
پوستی: ریزش مو
گوارشی: بیماری غشای مخاطی، التهاب دهان
کلیوی: افزایش کراتینین سرم

تداخلات دارویی میتومایسین

*مشخصات کلی تداخلات:
-عامل انکولوژیک سرکوب‌کننده مغز استخوان
-عامل انکولوژیک سرکوب کننده سیستم ایمنی
-تشدید سمیت کلیوی

تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، کلادریبین، دیپیرون، لاسمیدیتان ،ناتالیزومب، پیمکرولیموس، تاکرولیموس (موضعی)، اوپاداسیتینیب، واکسن (زنده)

کاهش اثرات داروها توسط میتومایسین:
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، تست پوستی کوکسیدیوئید ایمیت، لنوگراستیم، لیپگفیلگراستیم، نیولومب، پیدوتیمود، سیپولوسل-تی، واکسن آبله و آبله میمونی (زنده)، ترتوموتید، واکسن (زنده)، واکسن (غیرفعال)

کاهش اثرات میتومایسین توسط داروها:
اکیناسه، لوماکافتور، ایواکافتور، القاکننده‌های P-gp/ABCB1

افزایش اثرات داروها توسط میتومایسین:
باریسیتینیب، کلوزاپین، دفریپرون، فینگولیمود، لفلونومید، ناتالیزومب، اوزانیمود، سیپونیمود، توفاسیتینیب، اوپاداسیتینیب، واکسن (زنده)

افزایش اثرات میتومایسین توسط داروها:
عوامل ضد نئوپلاسم (آلکالوئیدهای وینکا)، کلرامفنیکل (چشمی)، کلادریبین، دنوزومب، دیپیرون، اردافیتینیب، لاسمیدیتان، لوماکافتور و ایواکافتور، مزالامین، اوکرلیزومب، پالیفرمین، مهارکننده‌های P-gp/ABCB1، پیمکرولیموس، پرومازین، رانولازین، رفلومیلاست، تاکرولیموس (موضعی)، تراستوزومب

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها میتومایسین

*1- پیش از شروع درمان، تست بارداری در زنان متاهلی که در سنین باروری می باشند، الزامی است.
2- کراتینین سرم در ابتدای درمان و سپس به صورت دوره ای پایش شود.
3- شمارش افتراقی سلول های خونی (CBC with diff) به صورت دوره ای در طول درمان و حداقل به مدت 8 هفته پس از تکمیل دوره درمان ارزیابی شود.
4- عملکرد ریوی بیمار ارزیابی گردد.
5- بیمار از لحاظ بروز سندرم همولیتیک اورمیک، سمیت ریوی و عفونت پایش گردد و به بیمار گوشزد شود که علایمی از قبیل تنفس دشوار، خونریزی، تغییرات ادراری، ادم، خستگی مفرط، ضعف و عفونت را به سرعت گزارش کند.
6- لازم است که دیگر داروهای مصرفی بیمار بررسی شود تا در صورت نیاز، تنظیم دوز صورت گیرد یا از درمان جایگزین استفاده شود.
7- در طول دریافت انفوزیون، محل تزریق به دقت پایش شود.

توصیه های دارویی میتومایسین

1- میتومایسین را معمولاً از طریق یک کاتتر وریدی تزریق می کنند.
2- به علت ایجاد نکروز موضعی بافتها، نباید میتومایسین را به صورت عضلانی یا زیر جلدی تزریق کرد.
3- میتومایسین را برای درمان بعضی از تومورها به صورت تزریق شریانی ( مثلاً در شریان کبدی) تجویز می کنند.
4- دوره درمان بعدی با میتومایسین باید تنها زمانی که سلول های خونی به تعداد قابل قبول بازگشتند، انجام شود.
5- اگر بیماران پس از دو دوره درمان پاسخ لازم را به میتومایسین نداند به نظر نمی رسد که درمان با میتومایسین در آنها نتیجه ای داشته باشد.